Foclóir Mháirtín Uí Chadhain
bior

Bior in aon-tsúil (20)

+
bior
Tá mé in mo bhior in aon-tsúil = níl agam ach mac nó inghean amháin.
TUILLEADH (16) ▼
Is air sin a thuitfeas an t-airgead mar is bior in aon-tsúil é.
Féadfa sé pósadh in a rogha uair — bior in aon-tsúil.
Tá sé taobh le bior in aon-tsúil = níl aige ach mac nó inghean amháin.
Is furasta dhó sin — bior in aon-tsúil — fuigheall na bhfuigheall a fhághail, ní h-ionann sin a's lán tighe de mhuirghín a's chuile dhuine aca(b) ag iarraidh a chórach fhéin, go leige Dia slán iad!
Ní raibh aige ariamh, ach bior in aon-tsúil.
Tá S. L. in a shuidhe go te, a's é taobh le bior in aon tsúil — mac = tá a sháith 'mhaoin a' tsaoghail aige, a's é taobh leis a' t-aon-mhac.
Má eirigheann aon-cheo dhó sin, a's é in a bhior in aon-tsúil, is gearr a mhairfeas an mháthair le duibhthean croidhe 'na dhiaidh.
Is mór a' díol truaighe é 'athair bocht, a's é taobh leis. Ní raibh ann ariamh ach a' bior in aon-tsúil.
Níl sac na mac ná muirghín air ach é féin. Bior in aon-tsúil é.
Is mairg a bheadh taobh le bior in aon-tsúil = is mairg nach mbeadh aige, ach duine aonraic cloinne.
Tá aire an leinbh le faghail aige sin — bior in aon-tsúil.
Ní mian léithe cead amach a' bith a thabhairt dó, arae is bior in aon-tsúil é.
Badh mhaith an dóigh í anois, le bualadh fúithe — bior in aon-tsúil, a's gabhaltas maith talmhan aice = b'fhiú bleid chleamhnais a bhualadh uirre, mar tá a h-athair a's a máthair taobh léithe, a's beidh gabhaltas maith talmhana, a' tuitim uirre.
Is deacair dhomsa fata ná meacan a chur, a's gan agam ach bior in aon-tsúil.
Cor in aghaidh an chuir, bun-ughdar na gangaide, a's bior in aon-tsúil = na trí rud a bhí mac a' duine uasail a iarraidh ar inghin a' Ghobáin Saor i leagan amháin dá'r chuala mé de'n scéal sin
Thug mé cead a' bhealaigh de'n rí, mar bhí sé in a bhior in aon tsúil agam.
 
imigh
Ó d'imthigh Cáit orm, tá mé in mo bhior in aon-tsúil = ó cailleadh Cáit, tá mé taobh le duine amháin cloinne.
 
Bior in aon-tsúil í, agus cliamhain isteach a thiocfas ann = níl aon-duine cloinne sa teach ach í, agus nuair a phósfas sí, tiocfa a fear in a chomhnuidhe fréithi i dteach a muinntire féin.
 
danra
h-Iarradh air fanacht ins an mbaile. Bhí siad in a suidhe go te, agus 'ar ndú is dó a shroichfeadh a raibh ann. 'Deile, agus é in a bhior in aon-tsúil. Ach ní bheadh aon-tsástuigheacht air go dtugadh sé ruaig go Sasana. Is glas iad na cnuic i bhfad uainn 'ar ndú'. Duine aerach a bhí ann, agus bhí an dream a bhí i Sasana dhá shaghdadh. D'imigh leis. Chaoin a mháthair uisce a cinn ag iarraidh a choinneál, ach ba bheag an mhaith dhi é. Dheamhan ar dhubhairt an t-athair drúcht ná báisteach ach "A chomhairle féin do mhac dhanra" adeir sé "agus ní bhfuair sé ariamh níos measa". B'fhíor dhó. Fuair sé fód a bháis i Sasana. Dhá mhí a bhí sé ann an uair a thuit ceann de na rudaí eile sin air — na "bombs"