→
fuil 2
fóill (6)
Bhí sé thíos san linn agam ar feadh leath-uaire, agus mé ag cur sámhas ann le frith-ghob na camóige. Ó diabhal cor a bhí ann ach an oiread le plíoma de ghamhain! Meastú nach raibh mé ag cur scrúdaí orm fhéin a gcuirfinn an chamóig ann beag ná mór, agus cho socair agus a bhí sé! … Síleann tú gur ag sioscadh bréag atá mé! Fóill ort. Bhí mé go díreach ar thí sracadh a thabhairt faoi …
→
íochtar
Rugadar isteach ar a chéile — lámh in iochtar, lámh in uachtar agus lámh uaisle na carruidheacht. Rinneadar árdán de'n isleán agus bogán de'n chruadhán, gur thugadar toibreachaí fíor-uisce thrídh lár na leacrachaí glasa, le neart a gcuid carruidheachta. Nuair a bhí an ghrian a' dul faoi trathnóna tháinic an spideoigín ar an gcraoibh; 'A mhic na scolóige' adeir sí, 'níl fear do chaointe ná do shínte le fághail.' Annsin thug mac na scolóige, cor do'n fhathach, agus chuir sé go corrógaí sa leic é. An darna cor chuir sé go comhngar (cúmhngar) an uicht a's a mhuiníl é. 'Fóill ort a ghaiscidhigh' adeir an fathach. 'Leig m'anam liom, agus tiubharfa mé mo chlaidheamh soluis, agus m'each caol dubh duit a bhéarfadh ar a 'ngaoith Mhárta a bheadh roímpe, agus nach mbéarfadh an ghaoth Márta a bheadh in a diaidh uirre (cuid de chulaith gaisce na sean-scéal)
→
foighid
Foighid!; foighid ort!; foighid ort anois go fóill!; foighid annsin! = fan; ná corruigh; ná bíodh deifir ort; glac go réidh tú féin; stop; bí in do shost etc.
→
fuaraigh
Má tá sé ro-the agad, fág ar fuarú annsin go fóill é = le go bfuaróidh sé; le go n-imí an teas as
→
dealaigh
Níl na ciarógaí dealuighthe go fóill, aindeoin an chaoi a chuir an dochtúr siúd ar an teach. Ó a rinneadh é sin leis, níor chuala mé aon-chr[...]g[...] ann ó shoin. Is cosamhail gur mharbhuigh sé iad. Shíl mé go dtiubharfadh sé froisín faoi na ciarógaí freisin, ach níor thug, nó má thug tá siad ar ais aríst
Deir tusa gur talmhaidhe thú. Fóill ort anois. Céard iad dristiúirí … ughaim … béim … hannlaí … dromacán … An bhfuil a fhios ugad céard í céachta chor ar bith. Dheamhan pioc atá a fhios ugad faoi thalmhaidheacht!