Foclóir Mháirtín Uí Chadhain

feóla (16)

 
fear
Dar príosta tá an imirce ag fearadh ar Bh. ar chaoi ar bith. An bhfeiceann tú an cloigeann feóla a tháinig air ó d'imigh sé. Ní ghabhfadh a cheann síos i gcliabh portaigh anois
+
feoil
Is diabhlaí na fonnsaí feóla atá air (fc. fonnsa)
TUILLEADH (7) ▼
Tá sé ag tuitim (ag dul) chun feóla ar fad = ag reamhrú
Tá an bullán sin ag cur feóla suas
An díomhaontas atá ag cur feóla air
Chuaigh triúr dreáthar ar aimsir ag fear. Thug sé cead do chaon duine aca a rogha feóla a thógáil. Thóig duine aca muicfheoil, an ceann eile mairtfheóil, agus an tríomhadh dreáthair caoirfheóil. I gceann na bliana, d'fhiafruigh sé d'fhear na muicfheóla céard a bhí sé indon a dhéanamh. "Dhéanfainn mo chac ar éigin" adeir sé. "Shiúilfinn ar an gclaidhe is corraí san tír tá mé cho croidhiúil sin", adeir fear an caoirfheóla. "Tharraingeóinn crann as a lúdrachaí" adeir fear na mairtfheóla. Ba shin é an buachaill! Níl spreacadh ar bith san muicfheóil
Itheann sé sin greamannaí feóla
Faghann sí gríscíní feóla. Níl anshógh ar bith uirre
Bhí corna feóla (daba feóla, píosa feóla etc.) ag teacht abhaile aige
 
Fionn 1
Ní cheideónainn ar chuid mhaith é. Dheamhan ceó feóla bruite ach a bhfeiceann tú, agus is mór liom a dhul ag cur duine ar bith taobh leis an mbeagán. Mo bholg fhéin is cionntaí. An rud is mó a chuir náire ar Fhionn beatha a bheith in a bhéal agus gan í a bheith in a láimh. Tá an láimh chumhang agamsa anocht ar chaoi ar bith
 
Deir siad gur an iomarca feóla an rud is mí-fholláine a chaith duine ariamh
 
fonsa
Tá fillicíní in a bholg le na fonnsaí feóla atá air. Dheamhan a leithide de mhéadail! Má mhaireann dó, is gearr nach mbeidh goir ar bith ag bolg J. ar a bholg
 
Ar fhan greim ar bith feóla d'fhuighleach an bhéilí inniu? … Cheal nar fhan?
 
fuar 2
Thosaigh sé ag slamairt na feóla fuar beithioch. Sin é an fear a bhfuil an coimpléasc aige!
 
Droch-fhear feóla = nach mbeadh tóiriúil ar fheoil
 
Dar príosta tá dhá mhása feóla uirre ar chaoi ar bith!