Foclóir Mháirtín Uí Chadhain
Beodhas, Beodhacht
ainm-fhocal.
a bheith beodh; a bheith bíodhgamhail, bruideamhail nó beo éasca; a bheith gusamhail; a bheith storramhail, aigeanta.
+
Níl beodhas a' bith ann (beodhacht) = níl sé gusamhail; súm sám é; ní chuireann sé cor a' bith dhe; tá sé in a bhás; is roigheanadóir é; tá sé caillte, nó ionann's é.
Dheamhan beodhas a' bith sa gcodaidhe sin fharra's aonduine dhá bhfaca tú ariamh.
TUILLEADH (15) ▼
Bíodh beodhas eicínt ionnad uair eicínt, a's ná bí ag imtheacht in do bhás i gcomhnuidhe mar sin.
Fuair tú amach an té a mbeadh beodhas ann muis
Dheamhan beodhas a' bith sa gcréatúr údaidh, le bheith indon imtheacht, ná cuid de bheodhas.
Tháinic beodhas maith ann, deirimse leat, ar a' dá luath a's ar chuala sé cainnt ar a' damhsa.
Ní thagann beodhas a' bith ann, aon-uair, go réidhtighthear a' béilí. Tagann an-bheodhas annsin ann.
Ól a’ braon tae seo, a's cuirfe sé beodhas ionnad. Tá ceart agad a bheith seactha leis a' bhfuacht.
Dheamhan beodhas a' bith ionnam ó bhuail a' ruaig seo mé.
Níl beodhas a' bith 'sna daoine anois, ag a' sioc.
Teánn anuas leis a' teine a's cuirfe sí beodhas ionnad, th'éis na h-áite amuigh.
Marach a' fuisce, ní chuirfeadh muid beodhas a' bith ann.
Is mór a chuaidh an slaghdán thríd. Dheamhan beodhas a' bith a d'fhága sé ann.
Beodhas beag a bhí ann, 'san am a raibh siad siúd réidh leis. Ba dallba an tuairteáil a thug siad dó = ní raibh ann ach go raibh sé beo, nuair a bhí siad réidh leis.
Bíodh beodhas ionnad = corruigh amach; cuir crudh in a thosach; bí beo nó éasca leis an obair (leis a' siubhal etc).
Is mairg dhuit nach mbeadh beodhas eicínt ionnad fhairis sin = thú a bheith bruideamhail, nó gusamhail.
Deirimse leat go gcuirfe an áit siúd beodhas ionnad, thar mar tá tú!

Féach freisin