→
anachain
feoil anachain (18)
→
beo 1
Go méadaí Dia feoil bheo agus daoine slána againn, agus nár fheice Dia feoil anachain againn.
+
→
anachain
Nár fheice Dia feoil anachain againn (fc. síos tuilleadh)
TUILLEADH (13) ▼
Nár thuga Dia feoil anachain dúinn (fc. síos tuilleadh)
Má itheann sé feoil, go mba feoil anachain í! (mallacht; eascaine)
Nár fheice Dia feoil anachain againn; nár thuga Dia feoil anachain dúinn (adéarfaí dá mbeadh duine ag cur a chosa uaidh ag iarraidh feola, agus go háirid dá dtiomnaíodh sé an fheoil. Déarfaí freisin é nuair a chaillfí beithíoch nó muc ar an gcomharsa)
Seán: Ag an diabhal go raibh sibh nach bhfuair ruainne feola le aghaidh an dinnéar (cén mí-ádh a bhí oraibh srl. tuige sa mí-ádh nach bhfuair sibh srl.); An Mháthair: Nár thuga Dia feoil anachain dúinn! (.i. nár chailltear beithíoch ná muc dár gcuid!)
Cailleadh muc ar Sheán Shéamais inné, ní dhá roinnt leis é, agus go mba leis fhéin an fheoil anachain uainne!
Go gcoinní Dia feoil anachain uainn! — nár thaga an díleá ar ár gcuid!
I bhfad uainn an fheoil anachain!
Má itheann muid feoil, nár ba feoil anachain í!
Má itheann muid feoil, nár lige Dia go mba le anachain í (nár lige Dia go mba feoil anachain í; go dtuga Dia nach feoil anachain í!)
Go dtuga Dia dhuit nach feoil anachain a íosfas tú!
A chuid féin ag chuile chréatúr agus ná raibh feoil anachain ag aon duine! — go bhfága Dia a chuid féin ag chuile chréatúr agus ná raibh aon fheoil anachain ag aon duine
Ní raibh aon fheoil ar an mbaile sin ariamh ach feoil anachain, ní dhá roinnt leob é!
Má itheann tú feoil, go mba feoil anachain í! (eascaine)
+
→
feoil
Feoil anachain — muca nó beithígh nó eallach a chailleadh, nó iad a bheith tinn i gcruth is nach mbeadh aon tsúil leo, agus go marófaí iad
TUILLEADH (2) ▼
Nár thuga Dia feoil anachain dúinn! — nuair a bheadh beathach ar a chailleadh nó tinn, nó nuair a bheifí ag trácht ar fheoil, nó daoine a bheith ag stróiceadh ag iarraidh feola