Dhá dtugthá saidhbhreas Sheoirse dhom, ní dhéanfainn mo bhealach anois ó'n mbóthar go dtí an teach, mara mbeinn ag sméaracht le claidhe. Níl cailleadh ar bith ins an ló orm, ach is dallarán mé de shiubhal oíche

Chaith sé an claidhe de rithte reathach

Tiubharfaidh sí an laogh siúd atá aice do'n deachma. Níl aon-bhiseach faoi. Tá sé in a ghuróir annsiúd le claidhe agus má bheireann oíche sheaca air, beidh sé in a spéice ar maidin. Shílfeá go mbeadh smais eicínt air thairis siúd. An-údair uiliog a tháinic ó'n tarbh sin. Ach sin é an tógáil a fuair an díthreabhach bocht. Níor thóig sí aon-laogh ariamh, ach iad ag imeacht in a mbás ar sliobarna mar siúd

Tá an-dearcadh isteach thar claidhe ag an mbideach seo, mar adeir fear Árann. Má fhaghann sí blas na h-áite sin do cheann-finne ní choinneochaidh as í. Tá an-fhéar anois ann

Is deas tóigthe atá an claidhe sin aige

Rinne sib an claidhe faoi dheireadh th'éis cho fada agus a bhí sib ag caint air

Dheamhan fear faoi'n mbogha bán agus is mór an rud le rádh é, is measa ná é indiaidh cairr. Dhá bhfeiceadh sé an capall cineál spéireamhail chor ar bith, 'sé mo mheas go bhfágfadh sé annsin í agus go rithfeadh sé thar claidhe

Cé'n fáth a dtiubharfá a leithide sin de thabhairt ort féin a leithide de lá. Má's dona annseo é tá an bóthar amach díbeartha ar fad. Níl claidhe ná fál leis, ná fascadh ná dídean air, ach lorg cois na bó ar an gcneagaire

'Sé a rinne díbheirgeach ar an mbó é agus gob an chorráin a chur dhá bháthadh in a glota. Tá sí réidh sílim. Ní bhuachfaidh an fear ar leis í aon-phighinn go deo uirre. Shílfeá nach ndéanfadh sé cleas mar sin, faoi nach ndearna an bhó foghail ar bith, ach a dhul thar claidhe isteach ins an gcimín. Diabhal mé go ndéanfadh duine rud as taghd b'fhéidir dhá mbeadh ciseach déanta de chur — ach talamh bán. Is daor a bheadh sí air muis, marach go raibh sí istigh ar a chuid talmhana féin. Ach ní bhfuigheadh an ceann eile (an té ar leis í) comhaireamh na sop. Bhí an bhó ar chuid an fhir eile agus mhionnóchadh sé siúd, ní dhá roint leis é, a dtáinic ariamh le é féin a shaoradh. Is air nach mbeadh an mhoill

Dífhascadh ar fad é bóthar an tsléibhe sin. Tá sé an-righte, agus gan claidhe na fál leis, le múr a leigean thart faoi

Tá an díleághadh ceart ar an duine bocht ó phós sé. Cailleadh cliobóg de chapall bhreagh air. Bhí bó bhainne tachttha ins an gcró roimhe, maidin. Ní fhanann laogh ná gamhain aige nach bhfuil an bhail chéadna orra. Thug sé leath-cholapa dheas a bhí aige anuas ar an mbarr-garbh oíche roimh an aonach anuiridh, len a cur siar lá'r na bháireach. Dheamhan pighinn de chúig phunt dhéag airgead nach bhfuigheadh sé uirre. Ar a dhul amach dó ar maidin, fuair sé sínte ins an iothlainn í agus a cois briste. Leag sí claidhe na h-iothlann agus thuit brúisc uirre féin dó (de). Thug sé fear cnámh aice, agus dheasuigh sé í, ach ní raibh aon-bhiseach ag teacht uirre in a dheidh sin. Mharbhuigh sé ins an deire í

Ní cheannóchadh aon-duine beo í ach é féin. Bhí sí in a giocach thoir annsiúd le claidhe agus gan an ceannachthóir féin ag breathnú ins an taobh a raibh sí. Tháinic sé aniar agus bhuail sé fúithe. Diabhal mé go bhfuair sé ar amhrán í. Nach h-ait a sceinn sí amach in a dheidh sin. 'Sé an chaoi a bhfuil sé má tá an beithidheach ag dul duit, níor mhiste dhuit dá mbeadh sé ar a chailleadh ach eireochaidh sé. Mara bhfuil, ní choinneochadh leágha na bhFíann beo é

Bhí N. thuas oíche agus ní bheadh aon-sásamh aige ann mara dteightí ag caitheamh le M. — bhí sé imighthe síos tigh T. Faoi dheireadh thiar thall chuaidh muid síos ar chúla na h-aille, agus chaith muid cupla miaróg (méaróg) le M. ach caitheadh cith le N. Bhí sé thíos ins an ngleainnín agus bhí caor-theinte dhá bhaint as an gclaidhe len ais. Ní raibh a dhul ar a chúl ná ar a aghaidh aige. Ní fhéadfadh sé a theacht aníos go dtí muide in aghaidh na gcloch, agus bhí M. taobh amuigh, agus é ag iarraidh a theacht thar claidhe go marbhuigheadh sé é ar bhun an cúig déag. 'Ar ndú' sin é a raibh uainne. Ba é déanamh an mhagaidh díol an mhagaidh, an oíche sin ar chaoi ar bith

Sin iad an dream is díoghaltasaighe istigh ins an tír. Bacadh iad thíos annseo ag an gcladach anuiridh in áit a raibh 'chuile chlaidhe ag gabhail linn ann curta timcheall a gcuid cocaí feamuinne aca. Meastú nach ndeachaidh siad de shiubhal oíche, agus ar fhága siad claidhe i mbarr an bhaile againn nach raibh foghluighthe ar maidin!

Go bhféachaidh an t-Athair Síorraí muis ar an gcábán sin, leithide na h-oíche anocht. Níl díon ar bith ar an mbáistigh ins na cupla stráca siúd atá as a gcíonn. Nach mb'fhearr dóib na ceirteacha siúd a dheasú in a dtimcheall, agus a dhul isteach i scailp eicínt nó i lúibinn claidhe, áit a mbeadh fascadh aca, ná a bheith annsiúd agus gan de dhídean ann ach an oiread le lorg cois na bó ar an gcneagaire

Is breagh díreach an claidhe é sin. Rinne sé go slachtar é

Bhain mé dlaoi choirce agus chaith mé thar claidhe chuice é, ach ní thiubharfadh sí bolg dhó = an oiread agus a bhainfeá d'aon-fhogha amháin le corrán

Tá sé cho dúrainneach le aon-chríostuidhe dhá bhfaca mise ariamh. Má theigheann beithidheach thar claidhe isteach ar a chuid, is olc an peata é. Diabhal níos measa. Bhí diabhlánach de bhó bhradach agam annseo uair. Le M. Ph. Uí Dh. a dhíol mé í, agus mé reicthe aice ag dul imbradghail. Bhí an-tseasamh ag a raibh ar an mbaile léithe. Níl lá ar bith nach dteigheadh sí ar dhuine eicínt, agus ba mhinic a rinne sí foghail freisin. Ach le 'chuile chamánaí ar chuma ar bith, ní dheacha sí air-sean ach lá amháin. Bhí maol-bhearna leagtha igclaidhe Gharrdha an tSléibhe an áit a raibh siad ag cur isteach coirce as an lá roimhe sin, agus ní mórán tóigeál (tógáil) a thug siad uirre. Casadh an bhó ann ar chaoi ar bith. Níor léithe ab fhaillighe é 'ar ndú'. Isteach léithe ar an gcoinnleach, áit nach bhféadfadh sí mórán millteanais a dhéanamh. Ní raibh sí chúig nóiméad ann an uair a rug sé uirre. Rinne sé a sheacht míle dicheall í a bhascadh, ach bhí sí siúd í féin sáthach aigeanta. Anuas leis annseo in a theine bhruithte ag fuagairt foghlach agus dlighe orm féin de ghort an gharta. 'Sé a thug fúm. D'éist mé féin. 'Ar ndú' mar adeir an fear fadó bíodh an chluais bhodhar ag fear na foghlach. Agus bhí na seacht ndiabhail ar an mbó. Ach in a dhiaidh sin agus uiliog scáth ar mhill sí airsean, bhí aige a leigean thairis. B'fheasach dó go raibh fúm a díol ar aon-nós, ach a bhfaghainn an té a thóigfeadh uaim í. Ach tá sé cho dúrainneach sin agus go gcaithfeadh sé an ailp sin a bhaint asam faoi gur tanguigheadh (teangmhuigheadh) chor ar bith leis féin

Ara dheamhan thiomanta claidhe ná fál ar an mbaile nach bhfuil leagtha aice sin thuas as dóláimh agus gan goir ag duine tada a rádh in a dheidh sin, mara leat a bheith marbh

An claidhe dólámhach atá tú ag brath air a dhéanamh annsin? Cé'n tsamhaoine dhuit thú féin a mharbhú leis. Nach bhfuil a fhios agad gur gearr go mbainfidh tú stangadh asad féin le na clocha móra sin, mara nglacaidh tú t'ionbhadh nó go bhfaghaidh tú congnamh. M'anam nach ceird do dhuine a bheith in a scanrachán mar sin

Dhá bhfeictheá na putachaí sin ag A. indiu, ag caitheamh liodáin le chéile, thíos ingarrdha na C. Tá dhá dhos mhóra thíos le claidhe ann, agus chuaidh duine aca is 'chaon cheann, agus níor fhága siad liodán thuas ar a gcorp nachar thug siad abhaile leo. Bhí bean an phóilí ag dul siar an bóthar ag spaisteóireacht di féin, agus chaith siad foracún aca léithe freisin

Tá an lá ins an gclaidhe agus an claidhe ins na driseachaí (fc. claidhe) = droch-lá báistighe

Caitheann siad an oíche annsin thíos agus a ndruím le claidhe aca. Dheamhan mé gur beag an dochar dhóib slaghdán féin a tholgadh, agus iad dhá ndeallrughadh féin mar sin i gcomhnaí

Tuige — go dtigh diabhail di — nach mbainfeadh sí airgead díob. Nar marbhuigheadh a fear cho druimnochttha agus a mharbhóchthaidhe coinín i bpáirc. Fear ar bith a raibh a láimh leagtha aige ar an gclaidhe. An bhfaca tusa ariamh an fear sin nach istigh le claidhe a shiubhalfadh sé. Ní fhaca, ná aon-fhear eile. Ach bíonn fód an bháis le claidhe féin

An bhfuil a fhios agad an áit a bhfuil an drumainn siúd thiar le claidhe. Tá a fhios go maith. Tá scainimheáin ann agus coll thuas leis an gclaidhe ó thuaidh. Annsin a bhí sé caithte

Bhí muid ag siubhal anoir an bóthar de réir a (ar) gcoise i gciúin-chomhrádh agus muid cho mór le chéile agus a déarfá linn é, nuair a dhúisigh T. aríst an rud a thárla thuas tigh Mh. an lá fadó. Sin é a raibh ann. Spréach L. Rug sé ingreim píobáin air, agus shíl sé a chur thar claidhe, nó go ndeachaidh mé féin ag déanamh réidhtigh

Tá amhantar muise ceannuighthe aige: an dubhradán de bhudóig sin a bhí ag D. Sh. Mh. Ní chuirfeadh a bhfuil de bhran istigh ins an muileann sciolltar uirre thar mar tá sí. Má ba leis muise a dhul ag tóruigheacht údar bó bhainne, diabhal bréag nach h-é a fuair amach í. Caillfear í siúd chois claidhe air, mara ndíolaidh sé í cho luath agus a fhéadfas sé.

Tá dúthruach ar an mbó sin ag imeacht. Chaith sí an claidhe amach as an ngarrdha indiu. As go bráth léithe síos an bóthar agus fhobair gur mharbhuigh mótar í ag ceann an bhóithrín. Leag sí an bhearna isteach i gclaidhe T. Sh. agus chuir sí na beithidhigh thrín a chéile. Dheamhan comhnú a rinne sí annsin go ndeachaidh sí ins na cosa in áirde bóithrín an chladaigh agus chloisfeá thiar adtuaidh í ag géimneach. Chas D. Sh. Mh. aníos aríst í agus bhí sí ag ionntú soir an bóthar marach go ndeachaidh mé roimpe agus a cur aníos go teach. Shíl mé idtosach gur dúthrúach dárach a bhí uirre ach dheamhan glaedh ná a dhath a bhí léithe. Thug mé chuig an tarbh í, ach ní dáir ar bith a bhí uirre. Fuighleach a thug sé le déanamh dhom coinneál léithe ar an mbealach anuas, agus marach scuraichín le S. Mh. A., bheadh sí bailighthe soir an bóthar aríst orm thar éis mo dhichill. Sin í an diabhlánach agad. Bhí an dúthruach céadna anoir aríst uirre — ag rith, ag géimneach agus ag gabhail dhá tóin in áirde. Ach dar brigh an leabhair ach a bhfuair mise istigh ar an tsráid í, thug mé cró dhi, agus fanóchaidh sí annsin go n-athruighidh sí béasa. [Dheamhan] greim le n-ithe a thug mé di ó shoin, ná cuid de ghreim. B'fhéidir go mbainfeadh an t-ocras an dúthruach di. Mara mbainidh, bainfidh neart maide di é. Tá an clampar ar bhó ar bith aniar as Conamara céadna

Tá claidhe ar an bPáirc Gh. anois aige cho dubhshlánach leis an Maginot Line. Rud ar bith atá istigh tá sé cuibhrighthe, agus rud ar bith atá amuigh fanfaidh sé amuigh.

Tá an taoille ag dul go claidhe anocht, ach chuaidh sí go bóthar aréir

Chuaidh sé siar le claidhe

Chuaidh mé thar claidhe = thar an gclaidhe; thar chlaidhe áirid; is minic gur le ócáide a bhíos sé i gceist (fc. téigh go, "thar claidhe". Níl aon-séimhiú ar an c)