Tá an oiread an-tláis 'san athair, agus nach bhfuil goir ag an gclainn, forus ná suaimhneas a dhéanamh.

Bhí an antlás 'san athair agus níor fhága an mac slis ná dual di in a dhiaidh = tá an mac amhla freisin.

D'imthigh an diabhal ar an an-tlás céadna. Níl duine dhá ngéilleann di, nach duine réidh é (féach imthigh) = níl aon-duine dhá mbíonn an iomarca sainnte nó ampla a' siubhal leis, nach marbhuigheann é fhéin le obair ag iarraidh airgid a dhéanamh.

Tá sé ar an an-tlás céadna ariamh, agus céard tá dhá bharr aige = tá'n tsainnt ann ó rugadh é, agus ní dhearna sí aon-cheo a chuir ann dó.

Fagh thusa fear an-tláis in a chomhnuidhe = ní leigeann an fear sanntach aon-scíth.

Dhá laghad an-tláis é, tá'n saoghal a' féithiú leis = níl sé ampludhach ná sanntach ná uathbhásach ag obair, agus aindeoin sin, tá'n oiread aige le duine a bheadh.

Mara bhfagha mé mo ghreím (greím adeirtear i gConamara — greim Achréidh) d'uireasbha an-tláis, níl mé dhá iarra(idh) = mara n-eirighe liom mo bheatha a shaothrú gan a bheith ro-ampludhach, níl mé ag iarra(idh) í 'shaothrú.

Dhá mhéad dhá bhfuighe sé, is amhla is mó an-tlás é.

Dhá mhéad an-tláis é, is furasta cur (ch)uige anois = dhá ampludhaighe dhá bhfuil sé, tá sé sáthach craithte anois (is beag atá sé indon a dhéanamh).

Is beag an-tlás é, a Thighearna = níl sé ampludhach ná sanntach.

Th'éis (thar éis) a chuid an-tláis, ní bhfuighe sé ach leithead a dhroma sa deire = gheobha sé bás ar ball agus ní bheidh dhe mhaoin a' tsaoghail aige, ach an uaigh (th'éis — Cois Fhairrge. thréis — Iarthar Chonamara, ach cloistear 'réis in áiteachaí in Iarthair Chonamara — Rosmuc. Tá léisag daoine i gCois-Fhairrge agus in áiteachaí ar fud Chonamara. Tá théise an-choitcheannta i gCamus, Rosmuc agus siar Iorrus-Aithneach)

Is gearr (is beag) an (de) lón dhó, an an-tlás ar an lá deireannach = ní dhéanfa a chuid ampla mórán maitheasa dhó lá a bháis.

Tá a chuid an-tláis ar iarraidh anois = déarfaidhe é le duine a bhí an-uathbhásach ag obair ariamh, agus a bhí buailte suas anois agus gan meas mór ag aon-duine go srianfadh sé thríd.

Is suarach í 'ailp anois th'éis a chuid an-tláis = duine ag iarraidh dul fheamuinne 'alpughadh fré chéile dhó fhéin, agus nuair a chuaidh an baile uilig in a h-éadan ba bheag é a chuid de.

Is mó atá a chuid an-tláis a mhilleadh ná a leasú faoi = is mó atá an tsainnt a chuir as ná a chuir ann dó; déarfaí le duine, cuirim i gcás, a bheadh chomh h-uathbhásach nó chomh sanntach ag obair, agus go rithfeadh sé uirre maolscríobach agus nach dtiubharfadh sé leath-dheanamh uirre; nó duine a bheadh ag iarraidh na pighne is aoirde ar mhargadh, agus go gcinnfeadh air díol beag ná mór dhá bharr sin.

Bheadh a dhá oiread bráigíll air, marach a chuid an-tláis féin = bheadh a dhá oiread saidhbhris aige tharus mar tá aige, marach é bheith ro-amplúdhach (tharus = farrus.)

Ní mórán is fearrde é a chuid an-tláis = níl aon-sochar dhá bhárr aige, dhá ampludhaighe é.

Ní donaide é a chuid an-tláis; is fearrde é a chuid an-tláis

Is mór an t-íongnadh gur leig a chuid an-tláis dó, an ruaig tinnis sin a leigean thairis = duine ampludhach a mb'éigin dó fuireacht istigh le tinneas.

Go mbadh leis fhéin uainne a chuid an-tláis! = bhíodhadh a' cainnt faoi dhuine a bhí an-sanntach agus an-amplúdhach agus dubhradh seo as greann, le tabhairt i gceist nar iarr an comhluadar a bhí i láthair, a bheith sanntach ná uathbhásach (ch)uig an obair.

Sé'n t-an-tlás a chuir faoi'n gcréafóig fiche bliadhain roimh an am é.

Má dhéanann an-tlás dó é, beidh airgead aige

Níl ann ach na cheithre eite, agus sin an-tlás a rinne an méid sin dó = níl ann ach go bhfuil sé indiaidh 'chéile agus marach sainnt sa saoghal, agus neart uathbháis, ní bheadh sé amhla.

'Sí'n an-tlás a d'fhága ar bhruach na h-uaighe é.

Má thugann an-tlás go Flaithis é, tiocfa sé ann ar chosa-bacóide (ar leath-chois, a' sodarnaighil, in a shean-rith) = duine a bheadh an-ampludhach, d'fhéadfaidhe seo a rádh faoi.

D'fhága an an-tlás a séala air = duine a bheadh buailte suas, lagtha nó tabhartha, de bhárr oibre, agus luadhainne.

Ní obair (n)ach an-tlás a rinne dhó é = dubhradh faoi dhuine a raibh a sháith 'mhaoin an tsaoghail aige; b'ait leis an gcainnteoir a chuir i gcéill, nach le obair a chuir sé idtoll a chéile í, ach le obair agus sainnt i dteannta 'chéile.

Ní bheidh sé uaidh, má fhaghann an-tlás dhó é = ní bheidh sé dhá uireasbha, má dhéanann sainnt dó é.

Dhá mbeadh sé a' séideadh sneachta séidthe, ní leigfeadh an-tlás dó eirigh as obair.

Fágfa an an-tlás céadna cnead sa ngoile aige; fágfa an an-tlás céadna fead sa ngoile aige = buailfidhear suas é, de bharr sainnte.

Sí an an-tlás a thiubhras giorrachan saoil dó = marbhócha a chuid ampla é.

'Siad na guiríní sin an an-tlás atá a' briseadh amach thríd = duine ampludhach, a raibh guiríní air.

Dhá mbeadh an tsíon seach' n-uaire díos (níos) géire, ní leigfeadh an an-tlás dó siúd, fanacht istigh = dhá mbeadh an lá seach(t) n-uaire níos measa ná tá sé, bheadh sé ag obair le neart sainnte.

Ní túisce a gheobhfas sé lá, ná bheidheas sé amuigh in éadan na láighe, le teann an-tláis = ní túisce a dhéanfas sé lá, ná bheidheas sé amuigh ag rómhar nó ag cur, le neart ampla agus sainnt sa saoghal.}}

Tá teas an aithinne ann (ina thóin) le neart an-tláis = bíonn fíbín air a' dul ag obair le teann ampla agus sainnte.

Is ar íodhain ar éigin a bheannóchadh sé sa mbóthar duit le neart an-tláis agus uathbhás oibre.

Ní leigfeadh sé an Domhnach fhéin thairis le teann an-tláis = bhí sé ag obair ar an Domhnach le neart sainnte.

Ní leigfeadh sé múr thairis le teann an-tláis = ní rachadh sé ar fascadh ó mhúr báistighe, le teann sainnt' oibre.

Ní rug an ghrian ariamh in a leaba air, le teann an-tláis = bhíodh sé igcomhnuidhe ina shuidhe roimh ghréin le sainnt.

D'fhliuch sé é féin go corrógaí indiaidh na feamuinne, le cuthach an-tláis.

Ní fhágfadh sé deoir alluis ionnad le an-tlás = mharbhóchadh sé thú dhá mbeitheá ag obair aige.

Tá allus a chuirp tugtha aige, le an-tlás = tá sé marbhuighthe ag obair, a' bailiú stóir.

Ní bheidh am aige na Flaithis a shaothrú, le na bhfuil sé ag iarraidh a shaothrú le an-tlás = cinnfe air lón a dhéanamh dá anam, de bharr a dhéine agus a oibrigheas sé le lón a dhéanamh do'n saoghal seo.

Ní thagann iabh air, ach ag obair ó mhaidin go faoithin le an-tlás.

Le an-tlás a thug sé an tuairt sin air fhéin = dhá dteigheadh duine 'na phortaigh nó 'na chladaigh, nó dhá dtugadh sé aistear fada air fhéin lá mór, déarfaí seo.

Ní fhanfadh sé leis an splainnc a thóigeál (thógáil) de do chois le an-tlás.

Má tá deifridheacht eatorra(b) is measa an mac le an-tlás ná'n t-athair