Foclóir Mháirtín Uí Chadhain

oineach (3)

 
Murach an t-oineach a bheith sa láimh aici, ba bheag an baol di an méid sin a thabhairt isteach duit — murach í a bheith gnaíúil rabairneach flaithiúil, ní thabharfadh sí an méid sin in aisce duit. Deirtear é le siopadóir flaithiúil ach is minic adeirtear é le frithmhagadh agus fonóid freisin nuair nárbh fhiú caint ar an méid a gheobhadh duine in aisce
 
diaidh
Sin é féin "oineach Uí Bhriain agus a dhá shúil ina dhiaidh" (seanfhocal) — dá gcaitheadh fear féile nó gnaíúlacht leat, ach go mba mhór leis duit í, nó go mbeadh sé ina diaidh ort ainneoin sin, tugtar "oineach Uí Bhriain agus a dhá shúil ina dhiaidh" air sin (fc. oineach)
 
Is cat bradach a gheobhas aon bhrabach air sin. Má ghníonn sé an ghnaíúlacht féin nuair a bhíos bainis aige, sé oineach Uí Bhriain agus a dhá shúil ina dhiaidh é. Ach is maith súite uaidh a ól i dteach eicínt eile, agus má fhágann an ghloine a láimh chor ar bith, beidh an teach cáinte ar an toirt aige. Ach deir siad gur cóir é Dáithí tigh Fhéilim ach nach mbíonn maith ar bith ina theach féin leis.