Nualitriú
Bunlitriú
Aoine
—fc. dia
Aoine in iontrálacha eile (25)
Tús Aoine nó deireadh Sathairn, níor thriomaigh siad ariamh dhá dteagaidís fliuch — deirtear seo
+
→
dia 2
Lig sé an Aoine air féin gan a dhul siar ina choinne, agus ná raibh ann mura raibh sí díolta ag an bhfear thiar roimhe
TUILLEADH (15) ▼
Bliain atá sé curtha cothrom na hAoine seo chugainn
Bíonn an Aoine in aghaidh na seachtaine ─ ní mar a chéile a bhíos an Aoine agus chuile lá eile den tseachtain. Má bhíonn na tseachtain go breá (fliuch, gaofar, ádhúil, gan aon bhualadh a bheith ar iasc srl.) beidh an Aoine fliuch (ciúin, mí-ádhúil srl.)
Tá sé fliuch inniu. An Aoine in aghaidh na seachtaine i gcónaí
Ar ndóigh sí an Aoine í, agus caithfidh sí a bheith in aghaidh na seachtaine. Lá idir dhá shíon é déarfainn. Feicfidh tú an lá amárach ina dhórtadh aríst, nó tá mise ag dul amú go mór
Tarlóidh muid isteach é (arbhar) amárach. Beidh an lá cóiriúil aige. Is iondúil don Aoine a bheith in aghaidh na seachtaine
B'fhurasta a aithinte go mbeadh an lá inniu ar fónamh. Is deacair an tseanchaint a shárú: an Aoine in aghaidh na seachtaine, adeir siad
Ná fág an féar ar mhíscríb amárach, arae beidh an lá go breá faoi go raibh an tseachtain fliuch. Bíonn an Aoine i gcónaí in aghaidh na seachtaine
M'anam go bhfuil an Aoine in aghaidh na seachtaine agatsa ar chaoi ar bith. Tá tú ag dul siar anois le do leathghine buí a tharraingt ─ seanphininséara ag dul i gcoinne an phinsean
Hé brí céard a dhéanfas tada, bhí an Aoine in aghaidh na seachtaine agamsa, dar fia. Níor ól mé an oiread i gcaitheamh an tsaoil ariamh agus a d'ól mé inné
Ba chóir dhúinn a dhul ar meath inniu. Mura raibh aon mharú orthu (iasc) i gcaitheamh na seachtaine, beidh an lá inniu thar cionn. Bíonn an Aoine in aghaidh na seachtaine
Tús Aoine nó deireadh Sathairn ─ má theagann tús na hAoine fliuch, níl i ndán aitealla dhó go faoithin. Tá sé mar sin le deireadh an tSathairn
Lá sa gclaí é anois. Níor thriomaigh sé ariamh dhá dtosaíodh tús Aoine
Éirigh as anois agus teara abhaile. Ní bhfaighidh tú fábhall aríst inniu. Tús Aoine nó deireadh Sathairn a mhic ó
Níor thaitnigh liom tús Aoine a fheiceáil ariamh ag teacht ina bháistigh. Ní thugann sé aon aitealla uaidh níos mó
Aoine an Chéasta
+
→
díle 1
Dheamhan aiteall ná aiteall ná cosúlacht ar bith air. Tá ceann faoi ar an lá ar fad. Má sheasann sí ar an táirm sin, gabhfaidh an Díle thar an Domhan ach grásta Dé. Is furasta a aithinte. Bíonn an Aoine in aghaidh na seachtaine i gcónaí
TUILLEADH (1) ▼
"Troscadh a rinne mé Dé hAoine; Bhí fuílleach éisc agam i mo dhiaidh ar clár —; Go mba seaniasc lofa é a bhí saillte ón Díle; Agus é faoi shaltpetie ó bhun go barr" (As amhrán: Seán Ó Maonaigh)
+
→
diomdha
"Diomdha Rí na hAoine don té a thógfadh mo ghrá uaidhm (uaim); Nach bhféadfainn a dhul dá féachaint aon oíche Dhomhnaigh ná go moch Dé Luain" (diomdha Rí na hAoine; diomdha Dé; ná raibh Dia buíoch dó!; go n-agraí Dia air é!)
TUILLEADH (1) ▼
Diomdha Rí na hAoine dhó le cleas a dhéanamh!
+
→
Domhnach
Tús Aoine agus deireadh Sathairn. Tá an Aoine in aghaidh na seachtaine. Lomadh Luain agus bearradh Céadaoine. Biseach an Domhnaigh agus ardú na Céadaoine. Dé Luain soir agus Máirt siar, agus tá an Déardaoin sonaí soir nó siar: anois an bhfuil aon cheann eile acu agat. Bhí siad sin ann ar fad roimhe seo, ach tá siad caite in aer anois
TUILLEADH (1) ▼
Biseach an Domhnaigh agus ardú na Céadaoine, agus ní raibh snig ina chluais maidin Dé hAoine. Nach gearr an battle sin a thug sé sin
→
drabhlás
Diabhal mórán drabhláis muise sa tobac ach an oiread leo sin atá tusa a chaitheamh. Meas tú an dtáinig mé leis an dá stoipéad (plug) an tseachtain seo a ghabh thart. Dé hAoine a cheannaigh mé ag an bpinsean iad. Sách sportha a bhí siad san oíche Dé Céadaoin a bhí chugat. I nDomhnach, b'éigean dom "an gaimbín" a fháil théis am dinnéir Déardaoin le mé a thabhairt go hAoine aríst. Níl an drabhlás sa tobac anois mar a bhíodh fadó. Sin nó tá mise ag déanamh éagóir orm féin
→
dris
"Dhá dtéiteá amach faoi dhris chosáin in do chraiceann in ainm an deamhain agus an diabhail, bheadh buannaíocht agat ag imirt chártaí. Trí Aoine a dhul faoi dhris shul d'éireodh grian. A dhul trí huaire fúithi agus gan teangachtáil léithe, in ainm an deamhain agus an diabhail, bheifeá díolta leis an diabhal" (m'athair)