Foclóir Mháirtín Uí Chadhain
buinneán
ainmfhocal, firinscneach
uimhir iolra: buinneáin
réim limistéar nó ligean.
+
Is breá an buinneán talúna atá aige — geadán breá as a chéile; réim nó streoille fhada; limistéar fada
Is aibhéil an buinneán cladaigh atá faoi fhéin aige, agus gan mac an éin lena bhacadh — réim chladaigh
TUILLEADH (3) ▼
Buinneán breá talúna í an stróic sin. Nach bhfuil a cloigeann thiar ag síneadh le tórainn Sh.?
Ar ndóigh má tá a chloigeann thuas ar thórainn T. na nU., níl a fhios cén buinneán criathraigh atá ann! Ach dheamhan mórán maitheasa cuid maith dhi — easca bhog bháite.
Is diabhaltaí an buinneán portaigh atá osclaithe aige thuas ansiúd.

buinneán in iontrálacha eile (6)

 
airde 2
Tá chuile bhuinneán de na meaingeals sin airde mo chloiginn — tá siad chomh hard liom fhéin an áit ar rith siad
 
Is iontach fada a d'fhás na meaingeals sin. Tá siad ina mbuinneáin ó thús bliana — rinne siad loirgne nó cosa móra fada; rith siad
 
feoigh
Na pabhsaetha a chuir mise ansin amuigh, rinne siad buinneáin i dtosach ach shleabhac siad ansin. Muran cheal uisce é. Tá siad feoite ar fad anois ar chaoi ar bith
 
déan 1
Déanfaidh na tornapaí sin buinneáin ar fad, feicfidh tú féin air
 
Is deas dóighiúil an buinneán mná í, bail ó Dhia agus ó Mhuire uirthi. Ba dual di sin ar ndóigh. Bhí a máthair féin amhlaidh
 
dún
Dá naomhtaí mé anois, chinnfeadh orm aon amhrán a rá, agus ná bíodh aon ghuth agat orm. Tá buinneán an ghutha ar fad dúnta le seachtain ag fliú nó cat mara eicínt