→
isteach
ioscadaí (23)
+
→
bealadh
Cuir bealadh faoi t'ioscadaí = déan deabhadh nó deifir.
TUILLEADH (1) ▼
Marar chuir sé bealadh faoi'n ioscadaí a' teacht, chuir sé bealadh faoi'n teanga = siubhal roighin a bhí aige, ach bhí neart le rádh aige.
+
→
ioscaid
Bhí m'ioscadaí ag tabhairt uatha le lagar ocrais = is ar éigin a bhí sé in don siubhal.
TUILLEADH (6) ▼
Tá m'ioscadaí támáilte = níl siad so-lúbtha; ní fhéadaim iad a fheacadh
Tá sí támáilte as na h-ioscadaí = capall nach mbeadh a cuid cos so-ghluaiste.
Tá mé buailte suas ar fad is na h-ioscadaí = níl cor ná car ionntu; cineál scoilteachaí
Cuir bealadh faoi t'ioscadaí = déan deifir; déan deabhadh, brosnaigh; bí bruideamhail.
Má's leat breith ar an mbus, ní mór dhuit bealadh a chuir faoi t'ioscadaí = ní mór dhuit deifir a dhéanamh etc.
Tá a cuid ioscadaí bealuighthe go maith aice siúd agus an luadar a bhí fúithe = tá sí indon deifre a dheanamh (tá siubhal maith aice) agus an t-imtheacht a bhí fúithe.
→
isteach
Níl aon-chall 'iarraidh air bealadh a chuir faoi'n ioscadaí a' dhul isteach ann (féach ioscadaí)
→
deara
Síleann tusa gurb é S. a rinne é. Tabhair faoi deara ab é. Má sé muise, ba diabhlaí an deifir a rinne sé, má tá indán agus gur buaileadh an ceann eile ag an h-aon dhéag. Arae sé sin an fáth, bhí sé ag ól tigh Th. an oíche sin nó gur cuireadh amach muid ag leath-uair th'éis an deich, i gcruthamhnas duit nachar mhór dhó bealadh a chur faoin a ioscadaí le bheith i nD. L. ag an h-aon dhéag: fear nach raibh "bicycle" ná deis marcaigheacht' ar bith aige ach na buinn
→
dearna
Má imigheann tú ar do dhearnachaí siar ins na raithneachaí, dheamhan a bhfeicfidh sé dhíot. Cuir bealadh faoi t'ioscadaí nó beidh sé in do mhullach. Corruigh leat a fhleascaigh!
Shoraidh dhaoib nachar chuir bealadh faoin a (bhur) n-ioscadaí, agus a bheith annseo tamaillín níos túisce. Bhí geampa breagh de bhradán agam a tháinic ó Ph. Indeireadh na bliana a rugadh sib
→
diogáil
An bhfuil a fhios agad an áit deire a bhfaca mé é féin agus a chuid cóitíní: thuas i mullach carr féir agus é dhá ghíogáil thoir ar an bhFaithche Mhóir. Bhí mo choinsias, agus 'sé a bhí cruadhógach. D'fheicfeá a ioscadaí agus a mhásaí leath-mhíle uait, in áit a raibh stolladh maith ann. Bail an diabhail air nach gcaithfeadh na striochláin (streachláin) siúd dó (de) agus feisteas gnaoidheamhail eicínt a chur air féin
→
droim
Tá an lá ag dul thar druim agus gan an mhaith dhá déanamh. Nach breagh nach meabhrochthá dhó cé'n mheanmna a chas anoir muid. Nó an bhfuil fút é a fhágáil mar sin. Mara gcuiridh muid bealadh faoi na h-ioscadaí, beidh an dubh ar an oíche shul a bhéas muid ins an mbaile, agus cuímnigh go gcaithfidh mise freastal do bheithidhigh fós anocht. Mar sin má tá rún agad an scéal a thionnscailt, déan as láimh é gan níos mó deireannais a leigean ort féin
Nach shin é ina dhubhchrónach oíche é cheana féin. Seogaí! Cuirigí bealadh faoi na h-ioscadaí go beo. Tá beithigh le bleán agus le freastal fós romhainn san mbaile
→
díle 1
Mura gcuiridh sib bealadh faoin u (bhur) n-ioscadaí anois, beidh sé in a Dhíle oraibh shul dhá bhéas sib ins an mbaile. Tá sí ag tolgadh annsin ó dheas. Má bhriseann an meall dubh sin gheobhaidh sib tuairt.
→
dóigh 1
Ba mhaith an dóigh dhuit a Bh. má tá an siopa romhat, a bheith ag dul ann anois, agus gan an oíche a leigean ort féin aríst. Níl siar ná aniar ins an lá anois. Ní féidir go bhfuil na scoláirí beaga ins an mbaile. M'anam muise má tá nach mór duit a bheith ag cur bealadh faoi t'ioscadaí
+
→
dóigh 3
Gabh amach as sin a ioscadaí dóighte! = le gasúr nó duine a bheadh i gcomhnaí ag breacadh a luirgne ins an teine
TUILLEADH (1) ▼
Ara níl déantús maitheasa ar bith in ioscadaí dóighte siud. Céard a ghníos sé ach ag breacadh a luirgne chois na teine