Foclóir Mháirtín Uí Chadhain
Caolóid Riabhach; Caológ Riabhach
ainm-fhocal
leannán na cuaiche; éinín beag mar bheadh meanntán ann a bhíos i dteannta na cuaiche, nó in a diaidh.
a.
+
Bíonn an chaolóid (chaológ) riabhach i gcomhnuidhe in diaidh na cuaiche.
Dheamhan ar chuala mise ariamh go ndéanann an chaológ riabhach aon-mhaith do'n chuaich, ach go mbíonn sí in a buil is 'chuile áit.
TUILLEADH (3) ▼
Uair anna(mh) nach bhfeicfeá an chaológ riabhach dá coimhdeacht (a' coimhdeacht na cuaiche).
Ní fhágann an chaolóid riabhach an chuach chor a' bith, ach dhá tiodlacan, a's a' soláthar di. Níl fhios agham féin, a' ndeanann sí imirce léithe amach faoi na tíre (tíortha, tíriodhachaí) coimhightheacha, nó nach ndéanann. Feicthear dhom nach bhfaca mé ariamh í, ach an uair a bheadh an chuach ann.
Sí'n chaolóid riabhach an fear fabhairne atá ag an gcuaich (éan coimhdeachta nó treorthuighthe nó cuidighthe).
+
Ní fhágann sé M. chor ar bith, ach an oiread's fhága(nn)s an chaolóid riabhach an chuach. Is maith atá sé dhá saothrú an duine bocht, a's ní móide gur fiú an tairbhe an trioblóid (fear a bhí 'caitheamh a bhróga le bean).
Ó an chaolóid riabhach indiaidh na cuaiche, sin é an chaoi a bhfuil sí sin leis
TUILLEADH (3) ▼
Dheamhan samhail atá le tabhairt di fhéin a's do'n tsean-bhean anois, ach a' chaolóid riabhach a's an chuach. Ach m'anam nach ar mhaith leis a' tsean-bhean atá C. a' cothú na coise aice, ach fé'int a n-eireochadh brabach ná solamar a' bith léithe.
Céard tá an geoisteamán sin a dhéanamh soir, an eadh! Muise nach dall a' mhaise dhuit é. 'Bhfaca tú an chuach ariamh gan a' chaológ riabhach a fheiceál ina searrach indiaidh gearráin ina diaidh aniar? A's dheamhan blas í ach a' magadh — a' dearg-mhagadh — faoi.
Tá S. anois mar bheadh an chaolóid riabhach indiaidh na cuaiche. Dheamhan goir ag an D. a chois a chur amach as a' teach, nach bhfuil sí imthighthe dhá shiubhal ionnsuidhe in a dhiaidh. A's mara bhfuil mearbhall mór ormsa, dheamhan gnaoi a' bith ag an D. uirre.
b.
·
Tá P. Sh. Dh. imthighthe siar. Is gearr go bhfeice tú an chaolóid riabhach anois anoir 'na dhiaidh. Ní dhéanfad sé aon-tsuaimneas thoir gan a bheith 'na chomhluadar.

Féach freisin