Pruchóg
1.
poll talmhan, sgailp, sáinn faoi choinicéar.
a.
+–
Rachaidh sé i bpuill agus i bpruchógaí le faitchíos romham.
Rith siad i bpuill a's i bpruchógaí an dá luath a bhfaca siad a' teacht mé = chuadar i bhfolach orm.
TUILLEADH (1) ▼
Níor fhága mé poll ná pruchóg ann gan tóruigheacht = chuartuigh mé chuile chúinne, chuile pholl agus rl.
b.
Ainmneacha Áiteacha — Aill na bPruchóg
2.
Pruchógaí ubh: teacht na Cásga, nuair a eirigheas uibheachaí le gasúir, déanann siad puill sa talamh amuigh, go bhfoluigheann siad na h-uibheachaí ionnta: pruchóg a tugtar ar na h-uibheachaí sin.
·
Tá pruchóg agam — poll lán d'uibheachaí
3.
poll, uaimh, áit dhubh dhorcha.
·
Níl aige ach pruchóg de theach — teaichín beag, suarach gan chuma gan chaoi.
'Sé'n phruchóg de theach é is measa a chonnaic mé ariamh.
Féach freisin
→
prochán
Pruchóg in iontrálacha eile (2)
Ar chuala tú céard adeireadh T. Mh. fadó. Ní raibh aige ach pruchóg de theach. Dheamhan a bhféadfá casadh istigh ann. Theigheadh scata againn féin suas chuile oíche ar cuairt ann. An uair a theagadh muid faoi'n dorus i gcomhnuí, sé'n leathrann a bhíodh ag T. "Doirtigidh anuas a scurachaí. Má tá mé cumhang níl mé doicheallach." Is minic a chonnaic mé an teach sin lán go drad. Ní thuillfeadh duine eile ann. Is iomdha siamsa a bhíodh ann. Ní bhíodh d'fhaitíos ar T. i gcomhnuí ach go mbainfeadh duine eicínt an maide mullaigh, agus go dtuitfeadh an teach anuas orainn. Leagfá do láimh mar sin ar an maide mullaigh. Bhí an teach cho h-íseal sin