Foclóir Mháirtín Uí Chadhain: anglánta

Nualitriú Bunlitriú

anglánta

—

+–Duine anglánta é — tá sé drochmhúinte, cantalach
Tá sí chomh hanglánta agus nach bhfuil gair ag duine druid a rá léithe

                                TUILLEADH (7) ▼
                            
'Sí an ceann céanna atá anglánta cantalach — is bean chantalach dhrochmhúinte í.
B'fhearr a d'fhéadfá do bheart a tharraingt dhá mbeifeá gan a bheith leath chomh hanglánta.
Tá an bhratainn atá thiar ar an mbaile sin chomh hanglánta agus go n-íosfaidís beo beithíoch thú, ní áirím a mhalrait (fc. bratainn)
Duinín anglánta go leor é má bhaintear as é.
'Sé an frídeoirín de dhuine is anglánta faoin mbogha bán é (fc. frídeoirín)
Droch rath air, murab é tá anglánta!
Tá an t-athair chomh hanglánta le na heasógaí agus dheamhan mórán le reic ag an gclainn ach oiread.

Féach freisin

→ bratainn

→ angla

→ anglántas

anglánta in iontrálacha eile (11)

→ conán

Dheamhan cor ar bith sa gconán sin. D'fhéadfá méir a chur faoina shúil, agus ní bhainfeadh sé leat. Ach i nDomhnach, níl an deartháir eile mar sin: tá sé sách anglánta.

→ beann

Tá sé neamh-mhothaitheach anglánta leis an té nach bhfuil beann aige air, ach an té a bhfuil, ní dhúnfaidh sé a shúile air.

→ beo 1

'Sé is anglánta beo má chuireann tú caidéis ar bith air.

→ buille

Bhí sé buille anglánta faoi na caoirigh a dhul i mbradaíl air.

→ aranta

Níl sé sin aranta ná anglánta chor ar bith, ní hé sin a fhearacht agaibhse é.

→ abair

Bean anglánta go maith í, déarfá

→ dodaireacht

Bhí dodaireacht an tsaoil mhóir aige sa gcúinne, ach ní raibh duine ar bith ag féadachtáil a dhéanamh amach céard a bhí sé a rá, leis an meacan oilc a bhí ann. Níor mhóide gurbh fhearr dhó féin go bhféadfadh. Bhí an teach buille anglánta agus gheobhadh duine faoi na foraí an-éasca é

→ dual 1

Níor dhual duit a bheith anglánta ar chaoi ar bith. Ní hé a thug tú abhaile leat. Daoine síodúla a bhí ariamh in do mhuintir

→ déan 1

Is mall uaidh an seol a ardú. Tógann sé cosamar uair an chloig air seol a bheith déanta aige. Ach is beag a thaitneodh sé leis aon locht a fháil air ina dhiaidh sin. M'anam gurb é atá anglánta

→ dóigh 2

B'fhéidir di a bheith an-fháilí. Níor dhóichíde sin ná cibhear a thabhairt isteach ar na fiacla dhuit. Tá sí sách anglánta má thograíonn sí é

→ dúchas

Níor dhual di muis a bheith mar sin. Chaithfeadh sé go bhfuil sí ag dul in aghaidh dúchais. Ní raibh duine ar an bhfeadhain acu sin nach raibh drochmhúinte anglánta