→
crinn
crinnte (32)
→
fána
Aire dhuit ansin! Tá an púcán crinnte (linn). Ligfidh muid le fána í agus seolfaidh muid amach fúthu. 'Sé an beart is fhearr é sílim
→
catóg
Tá plá choiníní sna crígheannaí agus sna catógaí sin siar. Tá a shliocht orthub! Dheamhan ceo geamhair agam de bhláth bliana nach bhfuil crinnte acub!
→
ceal 1
Déan do rogha ceal di má thograíonn tú. Céard atá sa méid adúirt mé leat ach cnáimh crinnte na fírinne.
Mura bhfuil mé amuigh, tá do mharcsa crinnte agam ar chuma ar bith. Bígí fairáilte nó sin éirígí as an gcloich-phuis! — mura bhfuil do mharcsa scoite agam, tá mé chomh fada leis ar aon chor. Tugaigí cothrom uaibh, nó éirígí as an gcaitheamh ar fad.
+
→
crinn
Níl seamaide féir anois ann. Tá sé crinnte síos go grinneall acub — beithígh a bheadh i bhféar.
TUILLEADH (15) ▼
Bhí fásach ansin, nuair a cuireadh ann iad, agus tá sé crinnte go créafóig anois, i gcruthúnas duit an té a mbeadh riar gamhna chor ar bith aige nár mhór dhó an-fhairsinge lena n-aghaidh.
Bail ó Dhia ort! Nach bhfuil Garraí an Bhóthair crinnte go leic cheana, agus dhá cholpa ann ó Shamhain seo chuaigh thart. Deile cén chaoi a mbeadh sé.
Ní bheidh sé crinnte ceart muise go dté na caoirigh air. An áit nach bhfaigheadh an bhó tiomsacht, dhéanfadh an chaora solamar amach air.
Tá an cladach sin síos anois chomh crinnte agus nach bhfaightheá lán do ghlaice de charraigín ó bhéal an Bhrantra go dtí Gob na Céibhe.
Tá na hingne crinnte dhíom ag fleascannaí — tá na hingne roiste anuas díom de bharr sceamhannaí feamainne agus sceallógaí den tsórt sin a dhul fúthu.
Ná bac le bearradh! Tá sé crinnte. Thóg sé an forchraiceann dhe fhéin i dteannta na féasóige.
Is aibéiseach an bearradh a tugadh air, hé brí cé a bhain an ghruaig de. Tá cuislí thrína mhullach agus iad crinnte isteach go cnáimh, agus in áiteachaí eile, níl ann ach gur sceadadh barr na gruaige.
Tá a ghiall chomh crinnte caite le gob siosúir.
Tá sé in am agat an cnámh sin a bheith crinnte go maith agat feasta.
Níl sa méid sin ach cnámh crinnte na fírinne — níl sa méid sin ach an fhírinne ghlan; lom na fírinne; an fhírinne agus gan tada curtha léithe ná bainte dhi; corp na fírinne; corplár na fírinne.
Má chaith féin, níor chaith sé ach cnámh crinnte na fírinne — fear as bealach a d'fhéadfadh aon mharach a fháil ar ar dhúirt sé.
Tá maith mhór duit cnámh crinnte na fírinne a dhéanamh leis sin. Nach í a cheird sin an fhírinne a chur as a riocht!
Cnámh crinnte na fírinne! Sea, cnámh crinnte na fírinne as clár na mbréag. Sin é é!
M'anam muise gurb in í an chaint a chaith sí liomsa, agus dheamhan aithne a bhí uirthi nárbh í cnáimh crinnte na fírinne chuile fhocal di
Sin é cnámh crinnte na fírinne, chomh maith agus dá dtagadh sé ó bhéal an tsagairt.
Tá fásach féir leis an gclaí thiar, ach má tá, is bréinleach é fré chéile. Tá an chuid eile den gharraí crinnte go grinneall acub (.i. ag na beithígh) — níl aon tothlú acu leis an mbréinleach, ach tá an chuid eile den gharraí ite go créafóig acu.
→
fásach
Scread mhaidne orthu, muran orthu atá an t-uabhar! Tá fásach féir acu ansin, agus ní fhanfaidh siad ann ina dhiaidh sin. Is fhearr leo a dhul isteach i ngarraí atá crinnte go dtí an grinneall (beithígh)
→
foithnín
Níl foithnín ar na garrantaí sin suas anois nach bhfuil crinnte acu. Ligidh amach chun criathraigh anois iad agus bainidís beatha as a gcrága
→
daor 3
Ach a bhfaighe mise greim ar an droinníneach asail sin aríst, tabharfaidh mise luach a chuid bóithreoireachta dó. Coinneoidh mé seachtain ar stábla é gan greim, deoch ná blogam, agus ansin tabharfaidh mé amach é sa ngarraí is crinnte ag gabháil liom, agus gheobhaidh mé rópa rua, agus cuirfidh mé ceangal na naoi ndaora air go gcoinneoidh a smut seanchas leis an gcréafóig. M'anam gur leis an gcréafóig a choinneos sé é, mar go gcuirfidh mise i ngarraí é nach mbeidh aon fhoithnín féir de bhia na talúna ann
Má tá sé de dhliteanas ort, ní ligfidh siad siúd aon fhaillí ina ngnaithe. Tiocfaidh leota de pháipéar amach agat, agus leota agus leota eile agus próis faoi dheireadh — nó go n-íoca tú é. B'fhearr do dhuine a bheith crinnte leis an lá cairde le haghaidh rudaí den tsórt sin ná a ligint thairis. Is ag tarraingt trioblóide air fhéin a bhíos sé
→
drann
Ná tabhair blas an gharraí sin don diabhlánach de ghamhain sin anois nó ní choinneoidh do chumhachta as é. Ní fhéadfaidh sé drannadh leis sin go mbeidh na garrantaí seo thíos crinnte acu
→
droinnín
Tá an lá caite agam ar na droinníní sin soir ag tóraíocht cupla mholt a d'imigh uaim, ach níl aon fháil orthu in áit ar bith. Murab é D. Dh. suas a thabharfaidís orthu féin. Más é, tá a gcnámha crinnte faoi seo
→
dóirt
Bhí muid crinnte le chéile ag an gCeann. Choinnigh sé i bpíce liom scaitheamh maith. Ach nuair a tháinig sí teann (an ghaoth) agus as sin ina gaoith mhór, cheangail seisean cúrsaí. Thug mise cead di dóirteadh le fána roimhe, ina cuid éadaigh ar fad. Bhuail mé caoch é. Ní raibh amharc air ag Cora an Chaisleáin
+
→
dúradán
Tá dúradán de ghamhain ansin thuas aige — gamhain breac — agus níor tháinig ionga ná orlach le bliain air. Ar ndóigh, is beag an dochar dhó scáth a bhfaigheann sé le n-ithe. Tá sé cuibhrithe sa ngarraí siúd le ráithe aige agus é crinnte go dtí an grinneall fadó aige. 'Sé is fearr ar bith nach bhfuil caillte fadó
TUILLEADH (1) ▼
Tá dúradán beag de lao aige, agus ní fhaca mé an oiread díocais ar bheithíoch dhá bhearradh féin ariamh agus atá air. Tá an drioball crinnte amach aige as féin. Is diabhaltaí nach bhféachfadh sé lena dhul roimhe siúd, shula chuirfeas sé é féin ó mhaith
→
gionnóid
Níl gionnóid ar an bPáirc Thoir anois ach í chomh crinnte le croí do bhoise. Ach is beag an dochar di sin agus na caoirigh inti le leathráithe — níl foithnín féir inti