Foclóir Mháirtín Uí Chadhain

foras (9)

+
déan 1
Ní dhearna sé foras ná suaimhneas ach ag corraí ar feadh an hoíche; ní dhearna sé foras ná cónaí srl.; ní dhearna sé foras ar bith srl.; ní dhearna sé cónaí ar bith srl.
TUILLEADH (1) ▼
Déan foras — bí suaimhneach; ná bí ag corraí nó ag éirí in airde(fc. foras)
 
dearg 2
Is mór an tseanmóir thú. Breá nach ndéanfá foras uair eicínt agus gan a bheith ag diúgaireacht i gcónaí. Foighid ort anois, bainfidh mise an deargadh sin asat. Mo leanbh agus mo lao thú!
 
Diachta ghéar gan an Nollaig chéanna tharainn dá mba rud é a dhúnfadh a (bhur) mbéal. Níor thug sibh foras ná suaimhneas dúinn le mí ach í ina leathrann agaibh lena (bhur) mbricfeasta, agus lena suipéar. Nuair a thiocfas sí tiocfaidh sí agus ní fhéadfaidh sibhse ná aon duine eile a dhéanamh lá níos túisce. Breá nach ligfeadh sibh dá gcuid clabaireachta ansin fúithi
 
Tá an cat mara críochnaithe ar na gasúir, tá siad chomh dícheallach sin. Diabhal mé go gcuirfidís thar bharr do chéille thú scaití. Ní fhéadfaidís foras a dhéanamh ala an chloig ach ag déanamh rud eicínt
 
díle 1
Ná cuir isteach ná amach orm anois go ceann uair an chloig. Tá an díle oibre orm. Níor fhéad mé iamh ná foras a dhéanamh ó mhaidin ach ar mo chois. Dhá mbeadh an gó (gábh?) seo tharam, b'fhéidir go bhféadfainn mo scíth a ligean
 
Is díobhálach an chlaimhe istigh i mbaile ar bith iad. Tá lán púirín na hátha acu ann, agus ní dhéanann siad foras na suaimhneas ó mhaidin go faoithin ach ag reathach agus ag ruatharúch, agus ag déanamh millteanais. Is diabhlaí nach gcuirfeadh na póilíos faoi deara dhóibh siúd a dhul amach ag an scoil. Ní bhíonn siad ann lá sa gcéad
 
Dhá ndiúltaíodh sé an bhratainn bhradach sin, b'fhéidir dó bun a dhéanamh fós, ach ní dhiúltóidh, ná níl cuimhne ar bith féin aige air. Tá an oiread den dallach dubh acu siúd air agus nach mbíonn iamh ná foras air mura mbeidh sé ina mbail. Bíonn buannaíocht eicínt ag cuid de na daoine le go mbíonn siad in ann daoine eile a mhealladh mar sin
 
droim
Ní fear ar bith é le codladh leis. Ní thiocfadh iamh ná foras air i gcaitheamh na hoíche, ach ag iontú agus ag sníomh, agus dhá choigilt féin faoi na pluideanna. Ní fhágfadh sé leithead do dhroma féin agat inti (sa leaba)