→
fearg
fraoch (23)
→
cora
Níl cinneadh 'bith leo(b) le faltanas, a's aicís. Meastú nar thóig siad an charra orainn an tseachtmhain seo caithte, faitchíos a' ndéanfadh sí éascaidheacht ná aithghiorra 'bith dhuinn anoir ar chuid (talamh) C. Uí Ch. an áit a mbíodh muid a' baint fhraoigh ann.
→
cuideáin
Éan coideáin í sin, cheapfainn, ach go deimhin, tá baladh an fhraoigh ar a' gcuid eile = ta sí sin strainséara, ach ó'n bhfraoch nó ó'n sliabh an dream eile atá in a buil. Is furast' aithinte orra é.
Tá tinneas droma orm, de bhárr an chuir-amach fhada 'bhí orm ó mhaidin leis a' bhfraoch
Bhí asarlaidheacht eicínt aige go ndearna sé coileaichín de'n bheairtín fraoigh (rud é seo atá i gceist i sean-scéal).
→
folt
"Folt gruaige agus go scuabfadh na gleannta fraoigh: sé mo thruagh ghéar nar luadhadh liom i gcleamhnas í" (amhrán Róisín Dubh)
Cá bhfuair tú an chearc fhraoigh? Is ait thú ag fiagaíocht. Diabhal bréag muise nach hait
+
An-leabaidh beithidheach é an dearg-laoch sin, ach an fraoch a bheith thríd. Is minic a chuir mé easair dhe isteach faoi bheithidhigh
TUILLEADH (2) ▼
Sin é anois an dearg-laoch. Ní fhásfaidh sé thairis sin. Is beag an baoghal go bhfásfadh sé cho h-árd leis an bhfraoch. Ní mórán de'n inchinn shléibhe atá ar na portaigh se'againne chor ar bith
Dhá bhféadthá gabhail dearg-laoigh a fháil, agus gan faice fraoigh a bheith thríd, bheadh sé mín bog aice le luighe air. Is gearr suas annsin chor ar bith is call duit a dhul le fuighleach dhó a fháil
→
dlaoi
Is diabhlaí an loscadh sléibhe é sin a bhí ar chuid T. an oíche cheana. Ní bheidh dlaoi fhraoigh imbliana ann
+
→
Domhnach
M'anam muise gurb shin é an áit a bhfuil an mearbhal ortsa. Ní cailín Domhnaigh chor ar bith í, ach togha oibridhe. Dhá bhfeictheá í sin amuigh ag scaradh aoiligh nó ag tarraint fhraoigh nó ag scaradh móna, is fada go n-abróchthá é sin léithe
TUILLEADH (1) ▼
"Impighim ar an Domhnach, maran beo mé ach mí; Seal fada a bheith ag gabháil leat ar chóstaí Árd-Fhraoigh" (as amhrán a thosuigheas: "Déanfaidh mé caisleán ar Chnocáinín Árd") = teagann Domhnach isteach mar seo in amhráin scaithtí, agus Dia a bhíos i gceist
→
doras
Bhíodh C. a bhí annsin thuas i mballa Ch. ag sireoireacht ó theach go teach agus ag ól an uachtair de'n bhainne, 'nuair a bhí muintir an tighe in a gcodladh … Cé'n stró a bhíodh air a dhul isteach agus gan de dhoirse ar na tighthe ach birt shlat, nó fhraoigh. Nach bhféadfadh a rogha duine a dhul isteach agus cé'n aireachtáil a bheadh air
+
→
dosán
Ní bheidh aon-dosán fraoigh ar an druím siúd go ceann achair aríst, de bharr an loscadh sléibhe sin an oíche cheana. Nachar dhiabhaltaí míádhasach an dream a chuaidh dhá chur sin thrí lasadh, agus a fhiosacht dóib go mbadh é an bhráid fhraoigh ab fhearr ins na bólaí seo é. Beidh na daoine in an-chaoi anois
TUILLEADH (1) ▼
Thug mé droch-ghearradh do mo láimh indiu ag tarraint dosán fraoigh, an bhfeiceann tú?
+
→
dóigh 3
Cá'il an loscadh sléibhe … D'eile céard é ach fraoch atá ag dóghadh
TUILLEADH (1) ▼
Dhóighfeadh an fraoch sin anois mar a bheadh barrach ann