→
aire
strócántacht (16)
→
caidéis
Deir siad gurb é S. Bh. ba chionntach léithe sin. Fuair sé caidéis di, gan aon-'bhail ó Dhia', a chuir uirre. Badh é ráidhte 'chuile dhuine go raibh droch-shúil aige. Pé acu sin é, dheamhan deoir bhainne sláinte a d'ól sí ó'n lá a bhfuair sé caidéis di. Bhí a máthair a's a muinntir a' strócántacht le na fear, ag iarraidh air a dhul go dtí S. B. a's é 'thabhairt 'un láithreach, go gcuireadh sé 'bail ó Dhia fliuch' uirre.
→
comaoin
'Bhfuil fhios aghad, cé 'bhí strócántacht liom a' cur chumaoine orm indiu inGaillimh — M. Sh. Dh. Dheamhan mo chos a leigfead sé uaidh, go n-ólainn pionta.
B'éigean cosamhlacht an mhalraigh sin a chur go dtí N. go Meriocá. Bhí sí a' strócántacht dá iarraidh.
→
baile
Is beag le fágtha sa mbaile a bhí an sean-fhear, nuair a bhí an chlann in árachaí 'chéile, a's chuile dhuine a' strócántacht ag iarraidh a chuid fhéin.
→
bannaí 1
Fuair sé fear a' tighe seo, mar 'bhí sé ina phleota, ar sheol na braiche le dhul imbannuidhe air, faoi dheich bpunt sa mbeainnc, trí bliadhna sa taca seo. Meastú ar íoc sé leithphighinn ruadh ariamh dhe, 'gur thosuigh an beainnc a' cur leitreachaí (ch)uig an gceann seo, a's a' strócántacht leis faoi'n íoc? Ní mórán dá fhonn a bhí air, 'íoc an uair sin fhéin.
→
bealach
Bhí sé 'strócántacht ag iarraidh imtheacht ó mhaidin, a's thug mé cead a' bhealaigh dhó ar báillín. Nach raibh sé chomh maith dhom: d'íosfadh sé beo beithidheach istigh sa teach mé, mara dtugainn cead dó imtheacht.
→
beo 1
Bhí mo chuid éadaighe a's mo chraiceann beo le sciortáin (sceartáin) de bharr a bheith in mo luighe 'sna raithneachaí. Tharraing mé ceann mór as mo cheathramha le strócántacht mhór.
→
bior
Cé'n sórt útamáil atá ar a' gceann-ar-bior sin aríst. Dheamhan a' féidir gur ag iarraidh an cliabhán a fhágáil atá sé, th'éis gur gearr ó 'bhí sé 'strócántacht go gcuirfí a' chodladh é.
→
buail
Má airigheann tú do do bhualadh é (i.e. an slaghdán etc), níl le déanamh agad ach luighe, ar a' toirt. Níl baoghal a' bith ort é 'chuir dhíot le strócántacht.
→
buil
Thálta (thárla) nach buil leis é 'dhéanamh as ughdarás fhéin, níl aon-mhaith 'bheith strócántacht leis.
→
aire
Dhá mbeadh aon-duine agam a thiubhradh aire do'n chairt dom ar a' bhFaithche Mhóir indiu, b'ait a' lá óil a bheadh agam, mar bhí Máirtín Rúnú a' strócántacht liom go dtugadh sé isteach mé (féach strócántacht)
→
ith
Bhí sé ag strócántacht liom ag iarraidh orm a dhul ag ithe, ach dheamhan mo chos a d'ith aon-ghreim in a dhiaidh sin = bhí sé cur iallach nó ag cur faoi deara dhom a dhul ag ithe, ach níor ith mé aon-ghreim aindeoin sin.
Tá caint mhór ag Sasana ar na dlighteanais atá amuigh aice ar an tír seo, ach níl caint ar bith aice gur bhain sí amach ar gcuid talmhana le créatúlacht, agus go bhfuil sí anois ag iarraidh orainn a íoc ar ais léithe. Déirce dhá chuid féin do'n amadán. 'Seadh inDomhnach. Is fir gan fuil iad muintir na h-Éireann má thugann siad "na h-Annuities" di. Ach tá cuid aca ag strócántacht ag iarraidh a dtabhairt di. Muid féin a dhíol a chéile ariamh — ariamh ins an saoghal
Sé a bhí doilí drochmhúinte nuair nachar innis mé dhó go raibh mé ag teacht go ceann an bhóithrín. Thosaigh sé ag strócántacht liom ag iarraidh trí pínne eile a bhaint díom. "Teirigh 'un diabhail thú fhéin agus a bhfuil de bhusannaí déanta" adeirimse "mara maith a gheobhfá go ngabhfainnse ag íoc airgid aríst leat".
Shílfeá nach mbeadh breith aige ó indiu go dtí ambáireach go dteigheadh sé ann. Ag strócántacht 'chuile lá ag iarraidh imeacht an uair a chonnaic sé na gearrbhodaigh eile ar fad ag dealú leo. Sin é a raibh ag cur síos leis — Sasana. D'imigh sé faoi dheireadh ar na drochóirí dhó féin. Ní raibh sé leath-bhliain imighthe — an duine bocht — an uair a marbhuigheadh é … i gCoventry an t-am a raibh na "haeroplanes" ag caitheamh anuas. Níor fritheadh a dhuth ná a dhath ná a thuairisc ariamh. Buaileadh an "shelter". Ní raibh mac an aoin bheo istigh ann nar criogadh. Níor fritheadh a gcnámha féin.