Foclóir Mháirtín Uí Chadhain
Léasáin
stríocrachaí geala.
a.
·
Is olc an comhartha iad na léasáin sin ar an aer = brisfe an aimsir mar tá léasannaí gileachta breactha ar dhuibhthean na spéire mar bheadh giotaí de thuar-cheatha ann. Is minic a feictear iad le ath[rú] aimsire.
b.
sgáinneadh, breacadh, nó gealachan [ar] thalamh nó ar láithreachán ar bith a bheadh sgart[ha] ar an talamh.
·
Tá'n sean-leasú in a léasáin cheana, sa ngarraidhe sin agam-sa (a'msa). (sean-léasú = feamuinn dearg a chuirtear ama[ch] agus a sgartar dólom in aon láithreachán amhái[n] ar bhranar nó ar thalamh craicinn ar feadh an gheimhridh, i riocht a's go mbeadh sé sean-leasuighthe faoi chomhair an earraigh. Déantar é' aithleasú arís, nuair a chuirtear é san earrach) = tá'n fheamuinn sgáinte agus stróicreachaí de ghruadh na talmhan leis, annseo agus annsiúd.
Tá'n ithir sin in a léasáin = talamh ithr[each] sgáinneann sé agus gealuigheann sé tar éis tuairt bháistighe go minic: déarfaidhe an leag[an] seo annsin.

Léasáin in iontrálacha eile (6)

 
Gheobhaidh tú fearthainn agus fearagráin anois. Is furasta aithinte ar an spéir é. Ní thaithníonn na léasáin sin chor ar bith liom
 
feadh
Tá na léasáin soir feadh na hiomaire ón gclaise sruth go claidhe. 'Deile céard a chart í (feamainn) ach cearca?
 
B'fhéidir gur ag athrú na haimsire atá na léasáin sin. Ach m'anam go sílim nach ngabhfaidh sé ar dheagh-uair go ceann scathamh eile. Tá "seó" scaltrachaí feóthain dhá chaitheamh aige
 
Déarfá nach bhfuil aon-deá ghealladh faoin aimsir pé aca sin é. Diabhal an dtaithníonn na léasáin sin ó dheas liom. Ní fhaca mé ariamh iad nach ag cothú na h-uaire móire a bheidís
 
dubh 3
Breac-aimsir í. An t-aer ag dubhachan agus na léasáin sin ann gacha le leath-uair. Ní ghabhfainn i mbannaí nach gcaithfeadh sé tuile gan mórán achair
 
Is maith an chosúlacht an duifean agus an ghaoth a bheith in aghaidh a chéile. Ach bhí go leor léasáin agus saigheanannaí ann trathnóna aréir. Tá an aimsir ag tarraint go h-áirid