Foclóir Mháirtín Uí Chadhain

gaoth (100+)

 
Tá tú idir dhá dhoras na gaoithe ansin — duine ina shuí agus an seoide ón dá dhoras air
 
Daighean mura thoir atá an ghaoth aríst!
 
dall 3
Tá mé dallta ag an deatach sin. Osclaidh doras na gaoithe agus b'fhéidir dhó a thabhairt leis
 
Níor shéid aon oíche as aer ba mheasa ná í. Bhíodh sé ag dallacar chlocha sneachta chuile phointe, agus gaoth ann a bhearrfadh tú. Ní bhfuair mé mo dhóthain le déanamh ariamh ach a theacht abhaile an oíche sin
 
Bhí bó ansin thoir ar an aonach agus nuair a chuaigh siad dhá bleán, bhí an úth chomh rite lena bhfaca tú ariamh. Ach deoir féin ní raibh sí a thál ina dhiaidh sin. Chuaigh chuile dhuine di ach ba aon mhaith amháin é. Tháinig an fear seo — ceannaitheoir a bhí ann — agus chuaigh sé féin ag méirínteacht léithe. Chuir sé soipín tuí isteach sna dalláin aici, mar dhóigh dhe go raibh siad tachta … ach dheamhan tachtadh ná cuid de thachtadh. Ní ar na dalláin ná ar a cuid siniúchaí a bhí an diumar (marach, locht) chor ar bith. Fear sách simplí — bádóir as Conamara — a casadh timpeall ann sa deireadh agus é ar a ghlasmheisce. Ní thabharfá deich triuf air lena fheiceáil. Sách adhartha a bhí sé ag imeacht. D'fhiafraigh sé céard a bhí orthu, agus hinsíodh dó. Bhí an ceannaitheoir an uair seo in éadan na ndalláin aici. 'Lig do na dalláin,' adeir an bádóir. 'Tá na dalláin chomh freeáilte agus a bhíos mo pholláiríse agus an bád ag tabhairt leathbhord sa ngaoith thar an gCeann lá flichshneachta. Ach inseoidh mise dhaoibh céard a dhéanfas sibh. Stopainn an bhainne atá ar an mbó. Má tá bairille ann agus é lán uisce, ardaígí suas é ar áit ard eicínt. Tugaidh an bhó lena ais. Coinnígí ansin í. Scairdigí anuas an t-uisce as an mbairille de réir a chéile. Mura ndéana an bairille sin, líonaigí bairille eile, agus déanaigí an cleas céanna. Nach mairg gan galún taosctha an bháid agam, agus is gearr a bheinnse dhá cur ag tál.' Tugadh isteach i yard Sh. í. Tá a fhios agat an bairille ard siúd a raibh an teaip air a bhí thiar le balla. Thiomáil siad an bhó suas lena thaobh, agus chuir siad an teaip ag rith. Ligeadh chomh maith le trí bhuicéad uisce as. Ná raibh ann nár thosaigh an bhó ag tál an bhainne chomh briosc agus dhá mba as béal gloine a bheadh sé ag teacht. B'éigean buicéad a chur fúithi de léim. 'Anois,' adeir an bádóir 'ab iad na dalláin a bhí dúnta,' agus haway leis isteach i ndoras cúil Bh. gur chuir cáitheadh pórtair ar an smut aige féin. Cé a mb'fhearr é sin ná do wireínse ar ball?
 
das
Loic siad ar fad. Rith siad chun dais róluath sa mbliain, agus chomh luath agus a bhuail an ghaoth rua iad, thit siad ar a chéile ar an toirt. Speir siad ina mbun. An iomarca leasaithe a chuaigh orthu. Tá an talamh siúd an-tséasúrach
 
Bhí cion cheithre cléibh fhataí ansin thuas agam arú aréir. Níor fhéad mé dhá gclúdú an áit a dtáinig scéala agam go raibh an bhodóig i dtinneas lao. Bhí sé amach in am suipéir go raibh an gó (gábh?) sin thart. Ba duibhe an oíche ná an phic, agus bhuail drogall mé a dhul soir ag plé leo an tráth sin d'oíche. Shíl mé dheamhan clóic a bheadh orthu. Ní raibh amuigh ach corr-réaltóg agus ní raibh an ghaoth ó thuaidh. Ach mo léan deacrach, rinne sé an sioc deireadh oíche, agus mhill sé iad fré chéile. Níor chás é dhá mbeidís cruinn baileach fhéin, ach bhí siad fágtha ina scaipiúch agam ag ceapadh go sroichinn ar ais. Níl luach leithpínne mhaith anois iontu ach a gcaitheamh ag an deachma. Is deacair do dhuine aonraic a bheith suas le chuile obair. Níl aon ghair aige air
 
Ní dea-chosúlacht ar bith an madadh gaoithe sin
 
Níor dhealaigh na diabhail de dhaitheachaí seo liom fós. Tá an tseachtain saothraithe go maith agam [...]éid a shliocht orthu: tabharfaidh mise gaoth bhoird amach dóibh Dia Sathairn seo chugainn faoina bheith slán dúinn
+
déan 1
Mura bhfuil gabháil na gaoithe ann tá déanamh na ngnaithí ann
TUILLEADH (2) ▼
Déanfaidh tú suas go seolta ar an ngaoith seo é (fear rothair)
Tá tú in éadan na dtéadrachaí sin le uair agus gan seol déanta fós againn. Nach bhfeiceann tú go bhfuil againn an ghaoth sin a thapú más linn ceann cúrsa a dhéanamh anocht
 
Ba lá deannachtach é: flichshneachta as gaoth anoir agus soinneán ann a bhearrfadh thú. Shíl mé nach ndéanfainn aniar go brách é. B'éigean dom a bhunáite a shiúl. Dheamhan Goll Mac Móirne a chuirfeadh bicycle aniar ina haghaidh. Is mó an bhrath a bhí agam é a chaitheamh isteach tigh Ph. agus a theacht aniar dhá uireasa
+
Ní raibh deannóid ghaoithe ann ach é ina théigle críochnaithe. Shíl mé nach srianfadh muid anoir go deo é. Ach ó chas muid an Ceann d'éirigh beochan beag agus níor airigh muid abhaile é
TUILLEADH (1) ▼
Oscail suas an doras agus lig isteach deannóidín ghaoithe. Is mór an fionnórtas ar na daoine í. Tá an oíche an-mheirbh … An bhfeiceann tú P. seo thuas nach dteagann aon deannóid ina ghaire ó bhliain go bliain ach an dá dhoras agus a bhfuil d'fhuinneoga sa teach dúnta aige. Is mór an seasamh aige é
 
Tá an déanamh suas air ceart go leor. Shílfeá le breathnú mar sin air gur bó mhór é, ach níl de chur leis aige ach an ghaoth
 
dearg 1
'Sé an fáth a dtugann siad stoirm dhearg uirthi: dearg atá an gála agus an ghaoth. Chuala mé fadó é (deirtear seo)
+
deas 3
Tá an ghaoth buille ó dheas anois
TUILLEADH (1) ▼
Gaoth aneas atá ann (gaoth aniar aneas srl.)
 
deasú
Saighid na madraí suas an bóithrín ann. Bainidh siúl as! Tugaidh gaoth bhoird suas dó. Sin é an deasú anois ar an asal sin!
+
Níor chaith mé aon ghail thobac ariamh. Cén somhaoine dhomsa a dhul ag ligean deataí le gaoithe
TUILLEADH (9) ▼
Diabhal bréag nach bhfuil tú ag ligean deataí le gaoith, bail ó Dhia ort, agus chomh daor agus atá tobac
Sin é a bhuac sin a bheith ag ligean deataí le gaoith. Is dona uaidh a luach a shaothrú muis
Ní dhearna siad faice ó mhaidin inniu ach istigh i lúbainn an chlaí ag ligean deataí le gaoith. Sin iad an chuingir agat.
B'fhurasta deatach a ligean le gaoith roimhe seo, ach ó dhaoirsigh an tobac, ní fheicfeá an oiread sin dhe
Ba bhreá uaidh deatach a ligean le gaoith anuraidh chomh uain is a bhí sé ag saothrú pínneachaí, ach caithfidh sé déanamh dá uireasa anois. An té nach bhfuil tine aige féin, déanadh sé a ghoradh le gréin, mar adeir an ceann eile
Ní feasach dom cén fáth a gcaithfinn tobac. Ag ligean deatach le gaoith ab ea? Is suarach an cheird a bheadh orm muis
Dar príosta, níl aon deatach agamsa le scaoileadh le gaoith ach an oiread le duine ar bith eile. An síleann tú go bhfaighimse mo chuid tobac in aisce. An té nach bhfuil tobac aige anois, cuireadh sé giolcach ina phíopa
Ní raibh puth deataí againn cheana le coicís, ach tosaíonn sé (an simléar) ag caitheamh anuas i gcónaí ar an ngaoith seo
Tá an máistir beag ag baint deatach as an máistreás fhada ar an saol seo (ag suirí léithe as éadan). Is diabhlaí an mac é, do thulóig chomh beag leis. Ach mura bhfuil gabháil na gaoithe ann, tá déanamh na ngnaithí ann, mar adeir an ceann eile. Dar fia tá!
 
Nach maith nach é S. a bhí ar deireadh. Ainneoin gur carracháinín é, tá gabháil na gaoithe ann
 
Caithfidh tú gaoth a chur sa roth deiridh. Tá sé ina leathnóig
+
deis
Tá sé seo thíos ag iarraidh deis a dhéanamh a chuirfeas solas ar fud an tí. Sórt muileann gaoithe a bheas ann adeir sé. Bhuailfeadh an ceann céanna faoi rud ar bith
TUILLEADH (2) ▼
Tá sé ag titim i ndeis mar a bheadh Dia dhá rá leis. Ba gheal an lá dhó an lá ar phós sé an bhean sin. Tá sruth is gaoth leis ó shin. Ach chonách maitheasa air. Is maith an oidhe sin air
Osclaígí an doras atá ar dheis na gréine. Ar ndóigh ní gaoth atá ann le go mbeadh sibh dhá choinneáil dúnta
 
deoir
Tapaigh na deora dubha más leat fataí a bheith agat. Is mór an cam srón birín ar dhuine a dhul thar ghort agus a bhfeiscint isteach uaidh. Mo choinsias is dar m'anam, chuir siad le gaoth na gcnoc mé ansin thuas ar maidin inné
+
Tá deoladh gaoithe ann anois. Bhí sé an-mharbhánta críochnaithe ó mhaidin
TUILLEADH (7) ▼
Tá fionnórtas beag anois ann ó d'éirigh an deoladh gaoithe sin. Déarfainn gurb é an lá is meirbhe a tháinig i mbliana é, ná b'fhéidir anuraidh
Osclaidh na fuinneoga sin agus ligidh deoladh gaoithe oraibh féin. Nach bhfuil sibh plúchta mar atá sibh. Is mór an mífhollántas an tráth seo bhliain chuile fhuinneog agus chuile dhoras a bheith dúnta
Théis an ghrian atá ann, ní bheidh aon triomach ar an nglaicín fhéir sin. Bhí sé rófhliuch agus níl deoladh gaoithe ar bith ann le dhul thríd. Sin é an chuid is measa dhó
Má airíonn tú ag teacht in t'aghaidh é gabh amach go bhfaighe tú deoladh gaoithe. 'Sé do mhaith é
Chaith mé trí huaire istigh ann aréir agus is beag bídeach nár plúchadh mé le deatach, agus lena raibh istigh ann. B'éigean dom a theacht amach uair nó dhó go bhfaighinn deoladh gaoithe. Ní raibh a sheasamh agam
Dún na doirse sin. Tá deoladh gaoithe ag teacht as áit eicínt faoin gcaoldroim agam
Níl mórán gaoithe ann, ach an geoladh beag sin féin is fhearr dhuit leat ná in t'aghaidh é. Deirimse leat gur fánach an geoladh a bheas in t'aghaidh ar bhicycle agus go n-aireoidh tú é
+
diaidh
Tá an ghaoth chéanna an-luaineach. Nuair a bheas sí thiar, diabhal mé nach mbeidh sí achar ar bith nó go dté sí soir i ndiaidh a tóna aríst ar ais — thoir a bheadh sí an chéad uair
TUILLEADH (1) ▼
Bhí lom gaoithe aduaidh ann ag an trí a chlog ar maidin, ach ba ghearr go ndeachaigh sí i ndiaidh a tóna ó dheas
 
Is mór an feothan gaoithe é, diaráiste leat a Dhia agus a Mhuire! Ní fhágfaidh sí scraith ar an teach. Croith an t-uisce coisricthe i mbéal na gaoithe
 
Ná bac le foscadh. Níl foscadh ansiúd ar ghaoith ar bith. Nach bhfuil sé i mbéal an ghairfin. Áit díbeartha críochnaithe é
 
díbir
"Sagart de na Ruaircigh mé, a d'imigh sna caoirigh strae; Tháinig an ghaoth aduaidh orm, agus díbríodh ó mo mhuintir mé" (Dhá líne as amhrán nach feasach dom cén t-ainm atá air)
 
Dhá mbeadh sé léithe ó shin, deamhan a mhíle dícheall a thabharfadh gaoth di
+
díle 1
'Siad na dílte seo a fhágfas an t-arbhar réidh. Bhí sé ar a leathghlúin cheana ach sínfidh sé ar fad anois. Cén bhrí ach má theagann stolladh gaoithe. Sin é a dhéanfas a chreach ar fad
TUILLEADH (3) ▼
Tá an díle ar an spéir sin thiar. Is furasta a aithinte uirthi é. Agus 'sé bun na gaoithe é freisin
Tá díle sneachta air. Ba diabhlaí an ghoimh a bhí sa ngaoith inniu. Ag éirí de dhroim sneachta a bhí sí. Bhí fuar nimhe in mo lámha i gcaitheamh an lae, théis go raibh mé ag rúpáil oibre
Tiocfaidh an díle feamainne anois ar an ngaoith seo. Líonfaidh na caltaí isteach ar fad. Gheobhaidh mé an oiread anois agus a sheanleasós Garraí Ú. Mh.
 
Bhí sruth is gaoth leo an fhad is a bhíodar thuas, ach ón lá ar athraigh siad síos chuaigh an saol ina n-aghaidh. Tháinig díleá ar a raibh ag gabháil leo. Go fiú is an síol féin a chuiridís, ní bhíodh sé ag éirí leo. Is minic a loiceadh a gcuid fataí agus togha an bharr ag chuile dhuine eile. Bhí anachain muc agus anachain daoine orthu in éindí — ní dhá roinnt leo é. Fuair triúr mac breá bás i mbéal a chéile orthu. Dheamhan a fhios agamsa a raibh eatarthu ach an bhliain. An fear acu atá sa gcomhaireamh ceann inniu, is beag fear tí ná urláir in do thír is boichte ná é. Ní maith a chuaigh an imirce do na créatúir bhochta sin
 
ding
An bhfuil a fhios agat cén fáth go bhfuil G. ag iarraidh é sin a chur sa bposta sin: i gcruth is go mbeadh ginn aige féin in aghaidh an fhir eile nuair a thiocfadh air. Níl néal ar bith air sin deirimse leat. Tá a fhios aige nach é lá na gaoithe lá na scolb
 
dioc
Má chaitheann sé coicís eile faoin ropadh gaoithe aduaidh údaí is caillte an ghioc a bheas air. Is caillte an ghioc atá cheana air, arsa tusa, scáth seachtaine. Má sheasann an bóthar go dtí na P. Th., anuas ar na maidí a thiocfas sé go siúráilte. Is fuar an díthreabhach é ag déanamh bóthair
 
Ní fheilfeadh áit ar bith don ghiocach údan ach istigh i gcónaí ag breacadh a loirgne, agus fag as a béal. Maidir le bheith amuigh ag scaradh síolta ar bhoirdín goirt, ní hí ab fhearr liom. Ní hí is fhearr ach an oiread. Is mór an t-ionadh nach dtugann sé gaoth bhoird amach as an ngort di uileag
 
Ní raibh aon fhéith ina chorp nár chuir sé faoi dhíocas leis an gcloch a ardú, ach chinn air gaoth a thabhairt di ina dhiaidh sin. Chinn an chloch siúd ar bhuachaillí maithe, tá mé ag rá leat
 
díol 1
Ó rinne siad an teach nua, dhíol siad an déirce. Tá sruth is gaoth leo ó shin
+
díol 2
Tháinig sé isteach anseo lá ag iarraidh bicycle lena dhul Gaillimh. Ba díon déirce leis a fháil. Chuaigh sé ansin agus bhris sé agus réab sé é agus d'imigh sé air gan aon ghaoith a chur ann. Thug sé chuile dhrochúsáide ba mheasa ná a chéile dhó. Agus barr ar an diabhal ar fad, níor thug sé abhaile go ceann trí seachtainí é
TUILLEADH (1) ▼
Dhá gcloistheá é cupla bliain ó shin. Níl aon díol in Éirinn nach raibh sé a thabhairt ar de Valera i ngeall ar chupla díthreabhach de ghamhainín a bhí aige nach raibh dhá gceannacht. Anois níl aon fhear sa ruta seo is mó atá leis ná é an áit a bhfuil sé ag fáil cúig nó sé de leathchorónachaí clainne. Ná bac le duine ar bith a bheas chomh luathintinneach leis an ngaoith mar sin. Ní somhaoine ar bith é
 
Bhí muid ag teacht as Árainn théis beithígh a thabhairt isteach ann. Oíche dhíotúil a bhí inti ar an bhfarraige — oíche dhíotúil as gaoth aduaidh, agus chaith muid an bealach ar fad a tornáil. Bhí sé ina lá gheal shul má rinne muid caladh
 
Tá díthreabhach de ghamhain ansin thoir agam, agus tá faitíos orm nach sáróidh sé an oíche. Má fhaigheann sé oíche eile leithide na hoíche aréir, tá a chreach déanta. Rinne mé teálta beag ansin thuas dó, ach diabhal a chos ná a chnáimh a ghabhfadh isteach ann. B'fhearr leis ina ghoróir leis an gclaí ó dheas ar aghaidh na gaoithe aduaidh, dhá sheacáil féin
 
Tá sí ó mhaith. Nach ndearna muid a teilgean thíos sa gcladach agus tá sí farctha as éadan. Chloisfeá an ghaoth ag feadaíl istigh inti leis an mbail atá uirthi ag diúirinneachaí
 
Dlaíóig thuí a thug sé amach sa doras ag deargadh an phíopa a dhóigh an teach. Bhí an-stolladh gaoithe ann, agus chuaigh an lasair sa mbuntsop
+
dochar
Diabhal dochar sa ngaoith sin. Ní scoirfidh sí an coirce mura neartaí sí
TUILLEADH (1) ▼
Ní bheadh a fhios agat cá'il an dochar chor ar bith. Deir sé féin amantaí gur in íochtar a bhronn é, amantaí eile isteach díreach ina imleacán. Tá an phian chomh luainneach leis an ngaoith más ceart géilleadh dó féin. Tá an dochtúr sifleáilte aige chomh maith le duine
 
Tá doicheall eicínt aríst air muis. Ach sin é an chaoi a mbíonn an bodach sin i gcónaí. Ní túisce leat ná in t'aghaidh é. Tá sé chomh luathintinneach leis an ngaoith agus chomh bundúnach le múille
 
dóigh 3
Níor cheart poll ar bith a bhriseadh sa gcloigeann ó thuaidh, ach sa taobh ó dheas. An bhfeiceann tú na fataí sin anois. Tá siad dóite ag an sioc, théis go raibh an poll clúdaithe go maith. Ach theangmhaigh gaoth an tseaca leo ina dhiaidh sin
+
Le gaoith agus le doininn uainn féin agus ónár muintir thú — sin é adéarfá nuair a d'fheicfeá fiach dubh, nó dhá gcloisteá ag screadach é
TUILLEADH (3) ▼
Ná raibh an séan ort! Le gaoith agus le doininn uainn féin agus ónár muintir thú, gan dochar gan díobháil dúinne
An bhfeiceann tú an fiach dubh? Le gaoith agus le doininn uainn féin agus ónár muintir thú, agus ná raibh aon cheo dhár gcuid sinne in do bhéal
Bhí cupla fiach dubh ansin thuas inniu agus iad ag screadach chomh hard agus a bhí ina gceann. Le gaoith agus le doininn uainne iad ar chaoi ar bith. Ní eallach maith iad sin ag taithiú in acar linn. Is olc rud a bheith ar a leabhar ag an bhfiach dubh.
+
dóirt
Dhóirt an bád le fána sa ngaoith — nuair a bhíos an-chóir ag bád, agus an-tsiúl aici roimh an ngaoith, bíonn sí ag dóirteadh le fánaag dóirteadh síos
TUILLEADH (2) ▼
Tá sí ag dóirteadh le fána anois is sa ngaoith. Ní mór dóibh a bheith airdeallach. Is fánach an chaoi a gcaithfí thart an seol. Tá an-ropadh ann. Is gearr a bheas siad ag dul siar má mhaireann an chóir sin, ach níor dóichíde rud dó, ná a theacht ina lagar as deireadh an lae
Bhí muid crinnte le chéile ag an gCeann. Choinnigh sé i bpíce liom scaitheamh maith. Ach nuair a tháinig sí teann (an ghaoth) agus as sin ina gaoith mhór, cheangail seisean cúrsaí. Thug mise cead di dóirteadh le fána roimhe, ina cuid éadaigh ar fad. Bhuail mé caoch é. Ní raibh amharc air ag Cora an Chaisleáin
 
domhain 1
Tháinig sé ina lom gaoithe aduaidh orthu, agus cuireadh amach ar dhomhain na seiscinne iad. Lig siad don churach imeacht sa bhfeacht faoi thoil deona Dé
 
Bhí an domhnaíocht bheithíoch aige chomh uain is a bhí sé ar an gC. G. Bhí sruth is gaoth leis an uair sin, ach ní go maith a chuaigh an imirce dhó, ní dhá roinnt leis é. Le neart sainte agus grá don airgead a d'imigh sé as — ag tnúthán le tuilleadh a dhéanamh — ach sin é an chaoi a mbíonn sé. Ní bheadh a fhios agat, ar nós mar adeir an fear fadó, cé is sonaí taobh den chlaí ná an taobh eile
 
dona
Ba dona an lá dhó an lá ar fhága sé an baile seo. Bhí sruth is gaoth leis agus min ina chomhra chomh uain is a bhí sé anseo
 
Tá sé ar a dhonacht anois ar chaoi ar bith. Déanfaidh an sneachta seo scrios ach grásta Dé. Agus níl cosúlacht ar bith ar aon chlaochmú. B'fhurasta a aithinte, agus an deis a bhí ar an ngaoith ag dul síos agus suas i ndiaidh a tóna le seachtain
+
doras
Doras na gaoithe
TUILLEADH (1) ▼
Bhí tusa ag teacht faoi dhoras an fhoscaidh agus eisean ag dul amach doras na gaoithe. Ach cheapfainnse go mb'eisean a mb'éigean dó doras an fhoscaidh a thabhairt air fhéin lena anam — magadh focail
 
dorcha
Tá sé dorcha i mbun na gaoithe
 
'Má ghníonn tú do theach ansin,' arsa mise leis, 'beidh aghaidh gréine agus cúl gaoithe agat ann. Is áit aerach fholláin é. Tá cóngar siopa, bóthair, agus cladaigh ann, agus cloisfidh tú drantán ceoil ag na héanachaí sa gcoill chuile lá sa mbliain'
+
dreach
Tá dreach na gréine agus na gaoithe air. Ní hiúd fear baile móir. Is furasta a aithinte air é
TUILLEADH (6) ▼
Féacha na tincéaraí sin thoir. 'Siad atá craosach dearg agus dreach gréine agus gaoithe orthu. Dheamhan duine in do thír is folláine ná iad
Ní luisneacháinín baile móir a phós sí chor ar bith ach forránach lúfar láidir a bhfuil dreach gréine agus gaoithe agus farraige air. Mairnéalach é
Is olc an dreach atá ar an spéir. Agus ní thaitníonn an bun liom a bhfuil an ghaoth: gaoth aniar aneas. Tá tuairt bháistí air
Cé a ligfeadh féar amach inniu? Lig, más maith leat é a bheith ina aoileach. An bhfeiceann tú an dreach atá ar an spéir sin thiar, agus an duifean atá i mbun na gaoithe
Tá dreach uirthi inniu. Farraige lom agus gaoth ón talamh. Ní fhaca mé chomh suaimhneach le seachtain í. Bhí sí sách callóideach sách coipthe le cupla lá, ach is beag an ghuagaíl chor ar bith atá inti inniu
Tá dreach uirthi (ar an bhfarraige) ceart go leor inniu, ach is dreach sách colgach é. Dá mbeinnse amuigh anois san áit a bhfuil na P., i leaba a dhul ar an meath mhóir, séard a dhéanfainn rith cladaigh a thabhairt di (curach) chomh beo in Éirinn agus a d'fhéadfainn. Tá drochghotha ar an lá agus an fharraige róghuagach ag curachaí. Is mór an mearbhall atá ormsa nó séidfidh deireadh an lae ina ghairfean, agus ní éadáil mhór do churach gairfean a theacht uirthi leath cuain. Fuair mise mo dhóthain den cheird sin cheana an lá ar shéid sé ina ghaoith aduaidh orm féin agus ar J. Ó. C. Shíl muid dheamhan fata a changlódh muid lena (ár) marthain. Thug muid an eang linn míle buíochas le Dia,ach gheall mé an lá sin dá dteagainn slán nach gcuirfinn mo láimh i mbéal an mhadaidh an dá lá agus a bheinn beo aríst. Agus níor chuir
 
dreas 1
Fuair mé dreas fuaicht inné ar an bportach. Ní raibh de chlúdú orm ach mar a fheiceas tú mé, agus bhí gaoth thollta ann. Diabhal bréag nach raibh
 
driog
Is beag nár phréach mé thiar leis an doras dúnta. Bhí an seoide isteach ann: gaoth thollta freisin. D'airigh mé drioganna ag rith síos le mo chaoldroim, agus bhí mo chroí ag eitealla leis an bhfuacht
 
Bhí sruth is gaoth leis sa L. agus é ina shuí go te. Bhí dhá ghabháltas talúna aige agus an saol ag féithiú leis. Níl aon aonach beo nach mbíodh deich nó dó dhéag de bheithígh sheasca aige ar an aonach sin thoir. Ach tháinig uabhar air. Dhíol sé teach agus talamh agus a raibh ann, agus síos leis ar shlata na G. ar na drochóirí dhó féin. Céard atá dhá bharr aige inniu. Thíos ansiúd ag faire ar an bpínn go dté sé amach agus go gceannaí sé ioscaidín tae le haghaidh a bhricfeasta léithe. Diabhal bréag nárbh in í an imirce uabhair aige — ní dhá roinnt leis é
 
Bhí drogall air a dhul dhá hardú. Dar Dia, ní mheasaim go raibh sé in ann gaoth a thabhairt di chor ar bith — cloch a bhí daoine a ardú dhá bhféachaint féin
+
droim
Bhain mé stangadh as mo dhroim ag iarraidh gaoithe a thabhairt di sin fadó an lá
TUILLEADH (3) ▼
Tá do dhroim le doras na gaoithe ansin agat agus an seoide isteach ann. Teann anuas
Bhí mo dhroim leis an ngaoith anoir agus má bhí féin, bhí sí do mo tholladh. Ba chaillte an lá é — ba chaillte sin
Tá an ghaoth sin isteach de dhroim na farraige an-fhuar