Foclóir Mháirtín Uí Chadhain

meabhrach (12)

 
dall 2
Shílfeá nach mbeadh an mac chomh dall sin, agus chomh meabhrach agus a bhí an t-athair
 
Déarfadh sé go maith anseo é, ach cuirfidh mé geall leat nach n-abróidh sé in mo láthairse é. Ní abróidh a mhaisce, mar tá faitíos air go dtógfainn é. Sin é a bhfuil aige, Laoi na Mná Móire, agus tá sé chomh práinneach as sin agus a bheadh cat as póca. Ní bheidh sé ag aon duine eile nó is cinniúint air é. Sin é an fear daoithiúil i gcónaí. Nach mbíodh L. ar an gcaoi chéanna le M. Ní abródh sé píosa Fiannaíochta a bhí aige in áit ar bith dá gcasfaí M. faitíos a dtógfadh M. é. Mheabhraigh M. do dhuine eicínt eile a dhul isteach agus é a chur dhá rá, agus sheas sé féin sa doras dúnta ag éisteacht. Chuaigh sé isteach de mhaoil a mhainge an oíche dhár gcionn agus dúirt sé chuile mhíle focal di do L. Nuair a chuala L. é, bhí sé i ndiaidh sásaimh ar chuma eicínt. 'Tá trí ceathrúnaí nár chuir mé ann,' arsa seisean. 'Bhí a fhios agam go raibh tú sa doras iata.' Bhraith sé é … Dheamhan ceathrú ná cuid de cheathrú a bhí ar iarraidh ach bhí air (aige) marach eicínt a fháil air …
+
deara
Dar príosta bhí mise scaitheamh fada ag caint leis, ach níor thug mé na cnaipí faoi ndeara. Ach níl rath ná ríocht liom mar sin. Ní duine meabhrach mé
TUILLEADH (1) ▼
Thug sí faoi deara é ar chúla an chlaí. Ní chorródh an chuileoig i ngan fhios di siúd. Tá sí chomh meabhrach lena bhfaca tú go hiomaí
 
dearc
Is tollta an dearcadh atá aige. Ach más ea fhéin, níl sé meabhrach chor ar bith. Sílim nach bhfuil ann ach bealach atá leis
+
dearmad 1
As deich scilleacha a thug sé sinseáil dhom, té (cé) gur páipéar puint a leag mé aige. Ach mheabhraigh mé dhó é. Má tá dearmad ar an mbuachaill sin, ní dearmad uaidh é mo léan
TUILLEADH (1) ▼
Fuinneoig Ch. and G. a mheabhraigh dhom é. Meas tú ar chuimhnigh mé ariamh ar chloigeann an lampa a thabhairt liom go bhfaighinn feire dhó. D'fhága mé sa mbaile i ndearmad é
 
deas 1
Ba deas meabhrach an gasúr é ag éirí suas dó
 
dóigh 1
Dar príosta ní féidir dóigh a dhéanamh dhó (dhe) chomh héasca agus a cheapas tusa. Sách meabhrach atá sé nuair a thograíos sé féin é
 
droim
Bhí T. Ch. agus R. B. oíche ar meath ar na ronnaigh. Tháinig siad isteach ar maidin nó i ndeireadh oíche, agus an bhfuil a fhios agat cá raibh siad: sa gcrompán sin atá síos faoin A. Fh. Bhí an oíche chomh geal leis an lá. Níl a fhios acu anois ná an lá sin céard a chuir de dhroim seoil iad. Ba mhaith meabhrach an fear i gcurach é R. B.
 
dúd
Dúd é ceart. Shílfeá le breathnú air nach bhfuil ann ach pleib, ach sin é an áit a mbeifeá ag dul amú. Tá sé sách meabhrach ina bhealach fhéin. Níl gus ar bith ann déarfá, ach is ann atá an gus mo léan! Féach leis é go bhfeice tú. Dúd ceart é!
 
dúil
Tá siad ag cur dúile sa gcarnán airgid sin agamsa. Dá mbeidís-sean chomh meabhrach lena gcuid cártaí agus atá mise agus mo pháirtí, is acusan a bheadh an carnán agus ní againne