Foclóir Mháirtín Uí Chadhain
fánaí
(le fear) ar páí; ag spailpíneacht; ag saothrú.
+
Ní féidir fir fánaí a fháil anois — fir a ghabhfadh ar páí leat de réir an lae nó na seachtaine; ní spailpíní iad go háirid cé go dtabharfaí ar spailpíní é; d'fhéadfadh do chomharsa bhéal dorais a bheith ina fhear fánaí agat
Cá bhfaighinn fear fánaí anois. Tá an saol sin imithe. Dheamhan fear fánaí a thiocfadh leat anois agus iarr ar son Dé é
TUILLEADH (3) ▼
Bhídís sin uileag ag imeacht ina bhfir fánaí, agus shaothraigh siad an domhan airgid. Bhí siad an-bharainneach.
Fir fánaí a rinne a raibh d'obair ansin ariamh. Murab ea, ní hiad fhéin é. Ní ligfeadh an spreallaireacht dóibh mórán a dhéanamh. Ní raibh d'fhear fánaí ach scilling sa ló an uair sin. Deich bpínne ag baint fhataí, agus chuirfí anuas ar dhá thoistiún thú ó bhaileodh sé Lá Fhéil Mártan. Is deacair a rá nach mba suarach an saol é
Ní bhfaightheá fear fánaí anois ag spealadóireacht gan dó dhéag sa ló agus a bheathú. Agus is díon déirce le duine a bhfáil mar sin fhéin. Tig leo a rogha rud a dhéanamh. Má thograíonn siad an lá a chaitheamh ina luí, níl aon ghair agat cur chucu ná uathu. Má chuireann imeoidh siad, agus beidh tú gan Murchadh gan Mánas ansin

Féach freisin

fear
fán

fánaí in iontrálacha eile (23)

 
focal
Tá sé i bhfocal agamsa le teacht ar páí agam an tseachtain seo chugainn. 'Sé díol an diabhail é má thugann sé uain d'aon duine eile. Ach tá an-sceanadh air. Ní féidir fir fánaí a fháil
+
Níl duine dhá fhánaí thíos i nGaillimh nach bhfuil aithne aige air the most insignificant
TUILLEADH (1) ▼
Níl focal dá fhánaí dhá n-abrófá as do bhéal nach gcaithfeadh sé chuile údar a fháil faoi
 
Ní fhéadfadh sé rud ar bith a cheartú duit — go fiú is an rud is fánaí beo — gan na goití sin. Goití ar fad é.
 
Má théim ag iarraidh fear fánaí, dar mo choinsias, ní hé an cipiléirín sin a bhéarfas mé liom.
 
cúl
Chomhuain is mhair an tseanmhuintir, dheamhan deoir tae a d'fhéadfaí a ól sa teach thar cheann de ló, mura n-óltaí ar chúla téarmaí go díreach é. Fataí a d'fhaigheadh na fir fánaí a bhíodh acub ar a mbricfeasta. Cén bhrí ach tae i chuile theach sa tír an uair chéanna.
 
breá
Níor íoc sé an fear fánaí deiridh a bhí aige fós agus nach breá a chuaigh fear eile leis ina dhiaidh sin — níor íoc sé tuarastal an fhir páí a bhí aige go deireanach agus nach iontach a chuaigh fear eile ag obair aige ina dhiaidh sin.
 
Nach é a bhíonns ar bhfeighil a ghnaithí i gcónaí, ach is dhó is fusa ó fhéadann sé fir fánaí a íoc.
 
Beidh mé in mo bhúilleach ag an bhféar sin mura n-éirí liom fear fánaí a fháil — mura bhféada mé duine a fháil ar a lá páí, cinnfidh sé orm aon chóir a chur ar an bhféar cheal cúnta
 
Tá fir fánaí ag baint trí scilleacha sa ló amach an t-earrach seo.
 
failic
An fhailic is fánaí a gheobhadh bó ar an dúlia leagfadh sé í. Nach bhfuil an duine ar an gcaoi chéanna? Níl neart aige iarraidh ar bith a fháil ar an gcamóig ara nach bhfuil sé tite ina phleibistín
 
íoc
Is olc uaidh fir fánaí a íoc — ní thugann sé mórán tuarastail do spailpíní
 
Tá capall aige agus ní tada í ach fleascach. Níl sí in ann carr a thabhairt in aistreán ar bith dhá fhánaí nach bhfuil sí tite leis an truisle atá inti. Ní bheidh lá sásaimh aige uirthi go deo go ndíola sé í
 
deacair 2
Níor íoc sí an fear fánaí a bhí aici! Is deacair di, agus gan é aici
 
dia 1
Go deimhin féin, is furasta giorrú leis siúd. An buille is fánaí ar bith, chuirfeadh sé ag tabhairt na gcor é. 'Sé a bhfuil ann go bhfuil an t-anam caite ann
 
dod
Is furasta dod a chur air. An rud is fánaí ar bith feicfidh tú ag gabháil sna fraitheachaí é
 
droim
Is gearr go mbeidh sé de dhroim tí agus árais má mhaireann dó. Ní dhearna sé smeach ar bith i mbliana thar is ariamh. Láí níor chuir sé i dtalamh ó tháinig earrach nó gur imigh sé, cé is moite de na cupla súileoigín fhataí a chuir fear fánaí dhó. Nach diabhaltaí an spreallaireacht atá air seachas aon duine. Bhí áit theolaí aige muise dhá dtugadh sé aire dhó
 
díol 2
Ní bhfuair sí a díol scoile le bheith in ann a dhul ina nurse. Is mór an lear scoile nach mór do dhuine anois leis an bposta is fánaí ar bith a thógáil
 
Tá neart fir fánaí díomhaoineach ar fud na tíre, agus breá nach bhfaigheann sé duine acu, agus an stoca fada siúd (sparán) a bhearnú
 
Bail ó Dhia ort féin agus ar do chuid fir fánaí! Ní bhfaightheá fear fánaí anois ar ór ná ar airgead. Tá siad ag lascadh dólámh go Sasana
 
Déanfaidh sé dúchan mar a ghníos sé féin, ach go deimhin is go dearfa is maolscríobach an cur a thugas sé orthu (fataí). Ar ndóigh sin é a bhfuil uaidh. Fear fánaí ar bith a dhéanfas dúchan mór dó, beidh sé molta aige. Chonaic mé ansiúd thíos anuraidh é, agus bhí leath na síolta leis. Dheamhan clúdú a thug sé ar a leath ariamh. Is furasta dúchan a dhéanamh ar an gcaoi sin: rith orthu
 
Chuaigh P. Sh. dhá lá leis ar son Dé agus bhain sé naoi scilleacha sa ló dhó (dhe). Tá breith a mbéil féin anois ag fir fánaí
 
Nach bhfuil airgead ag dul fút is tharat san áit a bhfuil tú má tá sé de rath ort a shaothrú. Tá an oiread criathraigh ansin thuas agat agus nach bhfeicfidh tú ídithe go brách é. Breá nach mbaineann tú móin? Tá daoine thart ansin ar na bailteachaí ag stróiceadh ag iarraidh fir fánaí agus ní ghabhfá leo