→
dris
Dris-chasáin (12)
Tá sé 'na dhris choilgneach chasáin romham is chuile áit dá dtugaim m'aghaidh, a's gan goir agam, mo bhéal fhoscailt, nach bhfuil sé in m'éadan. = tá sé mar threampán orm, nó bíonn sé in mo bhealach nó romham is 'chuile áit, a's bíonn a dhealg sáithte aige ionnam.
+
→
dris
An dá rud nach gcodluigheann chor ar bith: dris-chosáin agus eascon. Is cuma cé'n t-am d'oíche ná de ló a ngabhfaidh tú thart, bíonn an dris-chasáin in a dúiseacht: truisleálfaidh sí thú.
TUILLEADH (10) ▼
Bíodh a fhios agad gurb shin fírinne muis. Ní rug aon-duine ariamh in a codladh ar eascon: i lár an mheán-oíche beidh sí in a dúiseacht. Agus 'ar ndú mo léan, leagfaidh an dris-chasáin thú uair ar bith d'oíche ná de ló a dtiocfaidh tú thairti. Tuige nach leagfadh, agus a dhá cheann ins an talamh
"Dhá dteightheá amach faoi dhris chasáin in do chraiceann in ainm an deamhain agus an diabhail bheadh buannaíocht agad ag imirt chártaí. Trí Aoine a dhul faoi dhris shul d'eireódh grian. A dhul trí h-uaire fúithe agus gan tangachtáil léithe, in ainm an deamhain agus an diabhail, bheitheá díolta leis an diabhal" (m'athair)
Tá sé in a dhris-chasáin = duine cantalach crosta drisíneach; amhlóir de dhuine; duine a bhíos i gcomhnuí ag déanamh triompáin nó obstaic duit, nó ag cur bacainne ort
Nach hí an dris-chasáin i gcomhnuí í = nach hí atá cantalach. Tá sé i gceist annseo go bhfuil a cuid cantail ag cur triompáin ort agus do do bhacadh faoi do chúis a chur i gcrích
'Siúd í an dris-chasáin i gcomhnuí. Ar an toirt agus a n-iarrfaidh tú tada uirre buailfidh cantal ar an toirt í, agus tá sé cho maith dhuit eirghe as annsin
Ag an diabhal go raibh sé marab é an dris-chasáin i gcomhnuí é. Cantalóir bradach a eireochas 'un droch-mhúineadha leat ar an bpuínte. Níl aon-ghoir ag aonduine tada a dhéanamh in a thímcheall sin. Nach mbainfidh sé an mhaith as 'chuile shórt dá mbeidh fút a dhéanamh, lena chuid glamhóide
Sin é an dris-chasáin má fhéadann sé tada a chur as daoib le amhlóireacht agus glaodhmaireacht. Ach ná tugaighidh áird ar bith air. Beidh sé ar an gceird sin le sib a chur dhá (bhur) mbuille. 'Sé a mbeadh uaidh, dhá bhféadadh sé sib a chur ar gcúl
Níor shíl muid tada a dhéanamh ar an mbaile ariamh nach mbeadh sé sin in a dhris chasáin i gcomhnuí romhainn. An uair a d'fhéach muid le na dá ghabhaltas a thabhairt d'aonduine amháin annseo, ba mhór leis go mbeadh an méid sin maitheasa orainn, agus chuaidh sé d'aon-úaim ag cur suas le P. a chuid féin a choinneál. Anois aríst an uair a bhí an tsean-bhean ag teacht againn, ba mhór leis na deich scilleacha duinn agus chuaidh sé siar do mhaol a mhainge le droch-cháil a thabhairt orainn di. Nar agruighidh Dia air é. Ní fhéadfadh muide a bheith buidheach dó ar chaoi ar bith.
Nach maith a chaithfeadh M. a bheith in a dhris-chasáin. Ní fhéadfadh sé a theacht le comhar cho maith le duine. 'Chuile lá ariamh ba shin é a bhealach. An uair a bheadh 'chuile dhuine sásta a theacht suas ar aon-fhocal amháin, chaithfeadh seisean a scéal féin a bheith aige. Ar chuala tú ariamh é: fear i mbaile nó baile i bparáiste
Bhí an cine céadna — Cloinn Mhac C. — in a ndris-chasáin ar mhuintir an bhaile seo ariamh. Ní raibh goir aca a dhul siar nach mbeidís eirighthe rómpa le dual na druinne a bhualadh orra, agus ar an gcóir chéadna dá dteighidís soir idir ord agus inneoin