Foclóir Mháirtín Uí Chadhain
daille
/deʟ′ə/
ainmfhocal as dall
1.
a bheith d'uireasa amhairc.
+
Cáid an daille air?
Is mór an ní an daille. Níl éalang ar bith in ann cinniúint uirthi
TUILLEADH (1) ▼
An bhfuil sí ag fáil pinsean na daille? — pinsean na ndall
2.
a bheith dímheabhrach, aineolach nó ainbhiosach; a bheith cheal tuisceana.
·
Mura bhfuil daille ar a shúile, tá daille ar a intinn
Níl daille ar bith adeir siad, is measa ná daille na hintinne. Thiocfá ó chuile dhaille eile, ach níl aon teacht uaidh sin

daille in iontrálacha eile (3)

 
dall 2
Ní fhaca mé aon duine ariamh ba daille (/deʟ′ə/) ná é ag dul chuig an scoil. Chaith G. a dhúthracht leis, agus thugadh sé dual na droinne dhó chuile ré solais, ach má thugadh féin, ba aon mhaith amháin dó é
 
Tá sé ina dhallarán chríochnaithe. Is fadó an lá a bhí aige a bheith ag fáil pinsean na daille. Is iomaí duine nach bhfuil leath chomh dona leis atá dhá fháil ón gcéad lá
 
díol 2
Is díol déirce baintreachaí agus dílleachtaí, ach ní feasach dom gur ceart a dhul ag caitheamh airgid ag daill agus gan aon cheo daille orthu ach an oiread liomsa nach bhfuil a dhath ariamh ar m'amharc míle buíochas le Dia. Tá sé anseo thoir agus é in ainm is gan spré a bheith aige agus séard a bhí sé a dhéanamh romham an oíche cheana, ag cur snátha agus snáthaid: snáthaid bheag nár léir dom an cró inti, mura bhfaighinn ó ló í …