Foclóir Mháirtín Uí Chadhain
deas
/d′as/, /d′æs/
a.
an taobh deiseal.
+
Fan ar an taobh ó dheas (bíonn ó leis seo i gcónaí. Ní abrófaí an taobh theas)
Tá sé ar an taobh ó dheas den bhóthar south side
TUILLEADH (3) ▼
Caithfidh tú a dhul ó dheas
"Ar an taobh ó dheas de chéibh New York sea a landálfas sé thall" (as lúibín Hóra Mhóra Mhóra)
Tá an ghaoth buille ó dheas anois
b.
·
Gaoth aneas atá ann (gaoth aniar aneas srl.)
c.
taobh na láimhe deise.
+
An láimh dheas (an chois dheas, an chluais dheas, an ordóg dheas srl.)
Bhí sé ar an taobh deas den bhóthar; ar thaobh na láimhe deise den bhóthar — ar thaobh na deasóige
TUILLEADH (3) ▼
Tabhair dhom do láimh dheas — tabhair dhom do dheasóg
Coinnigh ar thaobh na láimhe deise i gcónaí
Mo chois clí nó dheas ní chuirfidh mé isteach ann le mo mharthain aríst — ní ghabhfaidh mé isteach ann

Féach freisin

deis

deas in iontrálacha eile (100+)

 
Níl sé sásta mura mbeidh chuile spreab den fhóidín baic ina dhaibéid mhóra millteacha aige. Chinnfeadh air fóide deasa slachtmhara a iontú. Is cuma leis sa tubaiste é ach é a bheith casta
 
Ná cuir araoid ar bith anois air go mbeidh an coca déanta aige. Bíodh a fhios agat gur liomsa an coca. Is daidhciúla é sin ná an diabhal. Dá gcaitheadh sé ina cheann é, d'fhágfadh sé an coca agus a bhfuil ann ansin. 'Sé atá deas air
 
Daighean a ligfeadh an faitíos dó a chois clí ná dheas a chur taobh amuigh de dhoras
 
Dhá mbeadh sé chomh daingean ann i dtalamh le Carraig an Mh., bhainfidís siúd í le teann fórsa. 'Siad a bheadh deas air!
 
dairt
Is deas iad do chuid dairteachaí. Nach gruáin de chlocha atá tú a chaitheamh. Ní spóirt ar bith an tsúil a bhaint as duine
 
dall 3
Dalladh as ort! Cuirfidh mé geall go bhfuil luach an ghamhain ólta agat. Muise má tá, dalladh gan aon léas ort agus dalladh Oisín ina dhiaidh sin, mura deas an chaoi orm é, luach mo ghamhain ólta ag stróirí
 
Nach deas a chuir sé dallamullóg anois ar J! Is fhearr liom é ná punt airgid in mo phóca. Bhí an oiread gaisce agus floscaí aige, mar dhóigh dhe nach raibh duine ar bith in ann imeartas air fhéin
+
Dalláin ag an diabhal ort. Cá'il na dalláin? An caoch atá tú? Tóraigh an méid atá gearrtha agat aríst agus togh na síolta caocha as. Is deas iad mo chuid síolta! Bhí sé chomh maith dhom imeacht ag gabháil Laddie O'Lee ar na cnocáin le dhul ag deargadh talúna lena n-aghaidh sin
TUILLEADH (1) ▼
Má ligeann tú dóibh, feicfidh tú go gcuirfidh na dalláin sin craobh amach aríst in athbhliain. 'Siad atá deas air. Ach má roiseann tú mar sin é bain do shúil dó (dhe). Ní fhéadfadh crann ar bith goineachan ar tugadh an úsáide dó a fuair an crann sin
 
Go ndamnaí an cat mara agat é, nach mbeireann air agus é a chaitheamh amuigh ar an tsráid, agus gan na daoine a bheith thar bharr a gcéille ag éisteacht leis istigh anseo. Is furasta a aithinte go mba deas an t-amhantar a thug sí duit. Dhá mba rud ar fónamh é, is fada go scarfadh sí féin leis
 
An bhfuil aon cheo sna páipéir sin go bhfuil muca ag daoirsiú … Agus ar ndóigh mura bhfuil, cén mhaith iad. Is deas an éadáil iad le bheith ag tabhairt dhá phínn sa ló orthu
 
B'fhéidir go bhfuil leabhra acu, ach mo choinsias má tá, ní le t'aghaidhse ná le aghaidh aon duine eile iad. Níl sé cruthaithe ar an talamh inniu an té a thabharfas ceann de na leabhra sin amach an doras. Daoine daoithiúla mar sin iad faoin rud atá acu. Ba deas ba mhian leo an rud a bheadh ag duine eile a fháil iad féin muis. Ach tá rud le déanamh leo: cor in aghaidh an choir agus cam in aghaidh an chaim a thabhairt dóibh
 
daol
Chaithfeadh sé gur theangmhaigh daol eicínt leis ar maidin agus é a bheith ag imeacht ag broimseálacht mar sin. Ní réiteach don teach muis má tá dhá cheann an tí thrí lasadh mar sin (an fear agus an bhean ag troid). Ach b'fhurasta a aithinte nach i bhfad a bhainfidís amach suaimhneach agus an deis a bhí uirthi féin oíche na bainse
 
daor 1
Ba daor a chuaigh an bualadh air, ach diabhal a ngabhfainn i mbannaí nach ndéanfadh sé aríst é dá dteagadh sé ar a dheis. 'Sé a bheadh deas air déarfainn
 
daor 2
Daoradh é, agus teilgeadh chun báis é. Maitheadh dhó ina dhiaidh sin é. An seanL. a thug ón gcroich é. 'Sé a bhí deas air!
+
Ní hin é an chaoi a bhfuil sé in áiteachaí eile chor ar bith. Má chuireann siad an liathróid ar chúla an daoradh féin, ní bhíonn tada dhá gcaillteamas leis. Ach sílim gur deise é mar atá sé againne
TUILLEADH (1) ▼
Bhí sé cuibhrithe ar an daoradh clis i gcaitheamh an lae, agus é ag cinniúint air corraí di. Chuile uair dhá ligeadh sé leis fhéin, bhíodh sé dóite ar áit na mbonn. Ba in é an deasú air. Níl aon ár go deo ach a ndearnadh de mhagadh faoi. Ní mór do dhuine acmhainn a bheith aige le deis féin
+
de
Bhí spealóig dheas de chamán aige
TUILLEADH (3) ▼
Dheamhan a bhfuil go holc dó (dhe) ach a dhul dó go deas
'Sí an linn sin taobh ó dheas de dhroichead í. Ansin a bhí sé
Beidh a bhfuil ó dheas de chuan anseo uileag Dé Domhnaigh. Sin é a mheasaim
 
deacair 1
Léan agus deacair air, le deis a chur air fhéin!
 
deacair 2
Is deacair do Ph. faice a dhéanamh agus an deis atá ar a láimh
 
Is diabhlaí aibéil a tháinig siad sin anuas sa saol! Dar príosta chonaic mise iad muis, agus ní chuirfidís an deachma ar cairde, ach bíonn a lá féin ag chuile dhuine. Agus sin é an deis a bhfuil siad anois: sirriam ag teacht orthu. Is fiú do chuile dhuine an buachaill sin a choinneáil óna dhoras muis, má fhéadann a chumhachta chor ar bith é
 
Ná raibh dea-chríoch ort le deis a bheith ort!
 
déag
Go dtuga Dia ciall duit! Is deas iad mo hocht mbliana fichead! Amach go maith féin atá sé sna déaga is fiche (amach go maith sna déaga is fiche — in his late thirties)
 
Déarfá nach bhfuil aon dea-ghealladh faoin aimsir pé acu sin é. Diabhal a dtaitníonn na léasáin sin ó dheas liom. Ní fhaca mé ariamh iad nach ag cothú na huaire móire a bheidís
 
Tá sé an-dea-labharthach (dea-labhartha). Ní mhór dhuit a bheith ar t'aireachas fhéin i gcónaí nó gheobhaidh sé brabach ort. 'Sé atá deas air, mo choinsias
+
Mura ndealaí tú leat anois a ghrabairín, beidh scéal agat air. Is deas iad do bhéasa. Ag iarraidh bior dearg a chur síos le mo dhroim. Rún atá agat mo bhruith agus mo loscadh. Chonaic mise gasúir ábhailleacha go minic ach ag an diabhal go raibh sibhse — crosaim aríst sibh! — sháraigh sibh a bhfaca mé ariamh
TUILLEADH (2) ▼
Bhí deis ansiúd a dhealódh an droch-choirce ón gcoirce ar fónamh ar an bpointe boise. Cineál machine a bhí ann
Séard a theastódh, deis eicínt ansin a dhealódh an drochbhainne ón dea-bhainne, más cúrsaí den tsórt sin é. Ach níl leathchreistiúint agam féin go dtolgann bainne daoine ar an gcaoi sin
 
dealg
Ón tráthnóna ar leag muid a chuid claíochaí, bhí a dhealg sáite aige ionamsa uaidh sin amach. Chreid sé i gcónaí gur mise an ceann feadhain a bhí ann. Ar ndóigh ní raibh sé ag dul i bhfad amú ach oiread. D'íoc mé ann ag an scoil. Uair ar bith a bhfuair sé deis ar bith orm, 'sé nár lig ar cairde é, ach broicneáil bhuailte a thabhairt dom féin. Bhí an cat mara críochnaithe orainn freisin agus a dhul ag cur araoide ar bith ar a chuid claíochaí …
 
Is breá deas an deallradh atá uirthi
 
deamhan 1
Dheamhan a chois chlí ná dheas a thiocfas isteach anseo aríst i mbliana
+
déan 1
Dhéanfá do dhícheall (do dhóthain, do dhíol, dalladh, cuid mhaith, cat agus dá rioball srl.) dá mbeadh deis agat
TUILLEADH (3) ▼
Is fear é, nach mbeadh aon mhairg air ól mór a dhéanamh, dhá bhfaigheadh sé an deis. Ach coinníonn an bhean smachtaithe go maith anois é
Déanfaidh sé sin siléig má fhágann tú faoi é. 'Sé atá deas air
Dhá mbeifeá ag iarraidh a tabhairt ó thuaidh, bheadh sé chomh maith dhuit an leataobh ó dheas (den adhastar) a ríochan leis an leataobh ó thuaidh, mar níl a béal déanta ach an oiread leis an gcéad lá ar cuireadh an bhéalbhach ina béal
 
Ní dhéanfainn mór léithe dhá mbeadh Éire taobh léithe. Ba deas é m'fhéirín muis: scaoinn mhór fhada bhealaithe, agus muineál corr éisc uirthi. Ba mhaith an dóigh í le t'ais sa leaba maidin sheaca!
 
Tháinig siota agus bhailigh sí léithe a raibh de dheannach agus de bhileogaí agus de pháipéir ar na portaigh. B'aisteach an cosán a thóg sí: aniar tharainne, soir ar chuid Sh., síos ó dheas go dtí P. Mh., siar aríst ar roinn J., agus soir ó thuaidh ansin ar chuid Bh. agus ar roinn J. F., gur bhailigh sí amach ó thuaidh as ár n-amharc. Nuair a chuaigh sí chomh fada le J., d'fhuagair muid féin air — ní fheicfeá é lena raibh de dheannach ann — an sleán nua a fhágáil ina dhiaidh. 'B'fhéidir,' adeir sé, 'go dteastódh sé uaim. Nach ndeir siad go bhfuil móin sa mbruín fhéin.' B'uafás é an siota siúd
 
Thit deannóidín shúí ar an bpáipéar chomh uain is a bhí sé dhá léamh agus dhá bhfeictheá é ag breathnú air! Chuir sé séideog faoi ansin, ach dheamhan maith a bhí ann. Tharraing sé amach lann safety ansin — ceann a bhí síos an-domhain ina phóca — agus seó páipéir timpeall uirthi. Dhá bhfeictheá chomh deas agus a chuir sé corr na lainne faoin deannóidín shúí, agus chuaigh sé amach ansin gur chuimil sé ar an gclaí í. Tá sé chomh pointeáilte le cat a bheadh dhá bhearradh féin. Cuireann salachar ar bith úis air
 
Tá déanta lena bhás. Lig de do chuid cumadóireachta anois. Dheamhan tinneas ná tromas air más in é do scéal. Nach bhfaca mé ag stolladh rómhair é sa ngarraí ó dheas den teach inné agus mé ag dul thart
+
deara
Cheal nár thug tú aon bhlas faoi deara aréir? An bhfaca tú í ag síneadh an leabhair chuige? Scríobh sí rud eicínt ar phísín de pháipéar roimhe sin, agus bhí an páipéirín sin sa leabhar. Chuirfinn a bhfuil istigh is amuigh agam gob (gurb) éard a bhí ar an bpáipéirín sin rá leis castáil léithe anocht in áit eicínt. Ní raibh aon deis eile aici é a rá leis os coinne na máthar. Is dall an mhaise dhuit é murar thug tú an méid sin faoi deara. Is maith a bhraith C. é. Nach bhfaca tú an fad a bhí sé a bhaint as a mhuineál ag iarraidh amharc a fháil isteach ar an leabhar
TUILLEADH (2) ▼
Céard a thabharfadh an chlann faoi deara dhóibh féin ach an rud a chonaic siad an mháthair a dhéanamh. Níor thóg a máthair sin ceann as ól ariamh. Ba diachta don chlann iníon ansin mura mbeidís féin ag baint braon as de réir mar a gheobhaidís deis. Dheamhan ceilteamas ar bith acu air anois. Ólann siad os coinne chuile dhuine é
Síleann tusa gurb é S. a rinne é. Tabhair faoi deara ab é. Más é muise, ba diabhlaí an deifir a rinne sé, má tá i ndán is gur buaileadh an ceann eile ag an haon dhéag. Arae sé sin an fáth, bhí sé ag ól tigh Th. an oíche sin nó gur cuireadh amach muid ag leathuair théis an deich, i gcruthúnas duit nár mhór dhó bealadh a chur faoina ioscadaí le bheith i nD. L. ag an haon dhéag: fear nach raibh bicycle ná deis marcaíochta ar bith aige ach na boinn
 
dearc
Is géar an dearcadh atá aici. Tabharfaidh sí léithe uileag thú d'aon amharc amháin. 'Sí atá deas air
 
dearg 1
"An t-aer dearg thiar (nó dearg dearg thiar adeirtear amantaí) gealach is grian; An t-aer dearg ó thuaidh, bainne ag na buaibh; An t-aer dearg thoir sneachta go fro (fraigh); An t-aer dearg ó dheas mil ag gach (/ɡax/) meach" (tuartha faoi dheirge an aeir)
 
dearg 2
Seo píosa iarainn duit. Cuir isteach ansin i dteallach na ceártan é, agus dearg agus comhdhearg ach ná ruadhearg é, agus leag amach anseo agamsa ar an inneoin é, agus feicfidh tú féin air go ndéanfaidh mise foireann deas cruife dhuit le aghaidh an chait! — duine ag magadh faoi ghasúr
 
Bhí beirt cheannaí ag dul an bóthar fadó. Thosaigh siad ag sáraíocht. Dúirt ceann acu go mb'fhearr an bhréag ná an fhírinne. Sháraigh an ceann eile air nárbh fhearr. 'Fágfaidh muid ar bhreithiúnas an chéad rud a chasfas linn ar an mbóthar é,' adeir duine acu. 'Tá go maith,' adeir an ceann eile. Chuir siad geall as. D'imigh leo dhá siúl ionsaí. Ba ghearr go dtáinig siad ar dheargadaol ar an mbóthar. Chrom an ceannaí bréagach síos. 'Cé is fhearr an fhírinne ná an bhréag,' adeir sé leis an deargadaol. 'An bhréag, go deile,' adeir an deargadaol. 'Sín amach mo gheall agam,' adeir an Ceannaí bréagach. Shín. Scar siad lena chéile. Ba ghearr a chuaigh an ceannaí bréagach nuair a thosaigh sé ag cur scrúdaidh air féin. Dheamhan easna dhó nach bhfilleann ar a chois aríst, nó go dtáinig sé suas leis an deargadaol. Cromann sé síos agus baineann sé póg dó. Ghreamaigh an deargadaol dhá bhéal. Is gearr go raibh seacht mbrat deargadaoil air, agus bhí siad dhá ithe isteach go grinneall. Cuireadh fios ar an sagart dó. Tháinig an sagart. Nuair a chonaic sé an deis a bhí air, chuaigh sé amach as an seomra agus thosaigh sé ag léamh a leabhair. 'Gabh isteach,' adeir sé leis an gcailín faoi cheann tamaill, 'agus féacha cén chaoi a bhfuil sé.' Chuaigh an cailín isteach. 'Tá sé faoi dheargadaoil ar fad,' adeir sí. 'Níl scioltar fágtha air nach bhfuil ite dhó.' Léigh sé leis eadra eile. 'Gabh isteach anois,' adeir sé, 'agus féacha cén chaoi atá air.' 'Tá fiche brat deargadaoil anois air,' adeir sí. 'Níl ann ach na cnámha geala. Is gearr an bás uaidh.' 'Tá an cholainn ag an diabhal,' adeir an sagart, 'ach beidh an t-anam agamsa dhá bhuíochas.' Tháinig an oiread eile díocais air ag léamh … (Scéal a fuair mé ó m'athair faoi na deargadaoil)
 
Thóg sé as an tine é nuair a bhí sé ina dheargán agus thosaigh sé dhá lascadh ar an inneoin. Níor chuir sé biseach ar bith isteach ann, ach an dá bhrionglán a tháthú agus aon cheann amháin a dhéanamh dhíobh. Siúd é atá deas air. An-ghabha é. Níl gair ar bith ag an mB. air. Níl sé fhoisceacht mbeannaí Dia dhó
 
Mo dheatach air mura deas an cheird atá air, ag imeacht as a chranna cumhachta mar sin le postúlacht
 
deil 2
Níl neart agat focal cainte a rá os a choinne nach mbeidh sé ag aithrist ort. 'Sé atá deas air freisin. Ba aige siúd a bheadh an ghnaithe sna drámaí agus ní ag an dream a bhíos iontu. Dar fiagaí dhá mbeadh caint ar leithide Mh. Mh. in aon dráma bheadh sé in ann a dheil ar chaoi ar bith … Nathaíodóirí a bhí sna Coilm sin fréna chéile. Ba bia agus ba beatha leo a bheith ar an gceird sin
 
deilbh 1
An Crann Deilbh: "de mhaidí coille a dhéantaí iad. Chaití a dtomhais le riail le fad áirid a bheith iontu agus leithead áirid sna maidí trasna. Dhá chuaille a bheadh ann agus dhá mhaide trasna. Rinne P. M. Mh. ceann acu dhúinne anseo. Níl a fhios agam cá'il sé anois: ag imeacht i chuile áit a mbíonn deilbh le déanamh. Tá sé chomh maith dhúinn anois sneachta a chaitheamh ar a lorg chreidim. Ní deilbh a dhéanfas muide go brách aríst. Ní bheadh na gearrchailí sin in ann aon deilbh a dhéanamh …" Cur síos an tsnátha ar an gcrann deilbh (nó crann deilbhe; tá an dá leagan aige) "an dá chuaille a chur ina seasamh ansin le balla: ceann ag corr na fuinneoige agus an ceann eile tuairim is ag giall an dorais. Ní bheidís chomh hard leis an áiléar sin baileach. An dá mhaide trasna a chur suas orthu: ceann in íochtar agus ceann in uachtar agus iad ag dul isteach iontu in eangaí mar a bheadh leaba. Bíonn rungaí ar nós dréimire sa dá mhaide a bhíos ina seasamh ar a n-éadan: an t-éadan de na cuaillí a bhíos leat. Bíonn buimbiléad tuí ar an urlár agus dhá cheirtlín shnátha air, i riocht is nach mbeidh an snáth ag dul ar fud an tí ort. Ní dhéanfadh sé cúis duit tointe fada na hóinsí a bheith agat! Ansin tosóidh tú ag cur an tsnátha síos ar an gcrann. Crios a dhéanamh an chéad uair. Comhairfidh siad an oiread seo banláí (bandles) den tsnáth — an méid banlámh a bheas le dul san uige (/ɴ′eɡ′ə/) sin. Cuirfidh siad síos an snáth sin ar an gcrann agus beidh siad dhá chur sin síos choíchin nó go mbeidh a ndóthain thíos. Tosóidh siad ar an bpionna (runga) íochtair ar an taobh seo — taobh na ciotóige — agus tabharfaidh siad leo suas é ar na pionnaí — dhá chur orthu ar fiar — ach gan snaidhm ar bith a chur air ar an bpionna, nó go dté siad go barr. Anonn trasna ansin agus anuas ar an deis chéanna ar an taobh eile ó runga go runga go dteaga siad go talamh. Anall trasna go dtí an áit ar thosaigh siad agus ar ais aríst ar an gcaoi chéanna, nó go mbeidh deireadh na gclannaí thíos. Bíonn dhá phionna dhéag suas ar airde na maidí. Scaití bheadh agus tuilleadh. Féadfaidh siad tuilleadh rungaí a chur ann de réir (léar adúirt sé) mar a fheilfeas dóibh. Tugtar céadta sa deilbh den uige léar (de réir) mar is maith leat leithead a bheith ann. Féadfaidh siad hocht gcéad (snáth) nó seacht gcéad a chur ann. Mura mbeadh ann ach seacht gcéad, ní bheadh aon leithead ag an snáth nuair a bheadh sé deilbhthe. Beidh leithead ag hocht gcéad. Nuair a bhíos an oiread seo clannaí thíos ar an gcrann buaileann siad sreangáinín ar an méid sin. Céad a bheadh ansin. Beidh farasbarr leithid san éadach léar (de réir) mar a ghabhfas céadta ar an gcrann. Féadfaidh tú deilbh dhá shnáth a dhéanamh nó dhá shnáth dhéag nó scór má thograíonn tú. Chonaic mé chaon chineál acu. Bíonn chúig chlannaí fichead i chuile chéad. Ní foláir fios a bheith agat cé mhéad céad ann shula bhaineas tú den chrann deilbh é. Nach in é an fáth a gcuirfidh tú síos air é. Comhairfear na clannaí amach ina gcéadta. Beidh an bhean nó an fear atá ag deilbh ag siúl i gcónaí i gcónaí. Ní fheilfeadh dhuit aon bhuille marbh a ligint in do chuid oibre dhá mbeifeá ag deilbh. Is maith an píosa de lá a chaithfeá ag deilbh giota. Sa ngeimhreadh bheifeá an lá leis ar fad. … Nuair a thógtar anuas den chrann é, bíonn an-fhad ann. Bhuailfeadh tú snaidhm nó crios ar chaon chloigeann dhe ansin, agus déanfaidh tú suas ina throisleáin é mar a bheadh gruaig mná ann go díreach. Sin í an uige. Tá sé faoi réir ansin le dhul ag an bhfíodóir … Gan amhras is aon tsnáth amháin a bheas ann. Dhá mbriseadh an snáth sa deilbh, ghreamódh sí ar an bpointe den chuid eile den tsnáth é. Chuirfeadh sí snaidhm air … " (Giota faoi dheilbh shnátha a fuair mé ó m'athair. Rinne sé féin an obair go minic)
 
Cén siopa a mbíonn sí ag déileáil ann anois. Ghníodh sí déileáil cuid mhaith sa siopa ó dheas, ach chuala mé gur athraigh sí ó thuaidh le gairid, más fíor é nó nach fíor
+
Dar go deimhin muis, is deas an buachaill siopa a dhéanfadh sé
TUILLEADH (2) ▼
Go deimhin agus go dearfa dhuit, ba deas an feic é ag teacht aniar dhó
Deimhin is deas an chaint atá ort!
 
Cá ndeachaigh deireadh an fhéir a bhí ansin? Bhí glaicín deas ann
 
Nach deas a shíl siad imeartas ort: gan ceachtar acu ag tabhairt saoradh ná séanadh dhuit faoi. Sin é a fearacht é ag: íocfaidh an fear thoir an fear thiar agus íocfaidh Dia an fear deiridh
 
Is diabhlaí an deirgeadas atá san aer sin ó dheas. Gotha toirní atá air
+
deis
Is maith éasca a ghoidfeadh sé sin é, dhá bhfaigheadh sé an deis — seans, dóigh, caoi, ionú
TUILLEADH (39) ▼
Má fhaigheann tú deis ar bith an tseachtain seo, bioraigh na claíochaí ar Gharraí an Chl. Má fhágtar chomh maolscríobach siúd iad, gabhfaidh an drochrath ar ár gcuid féir ar fad
Is tú a fuair an deis, ach ba bheag an rath a bhí ort ina dhiaidh sin. Ní mise a bheadh in do bhróga. Dá mba mé, bheadh rud eicínt de bharr m'aistir agam
Siúil siar chuig an gcéilí. B'fhéidir dúinn deis a fháil ar aon bhean
Is iomaí deis a fuair tú air ó shin agus níor chuir tú aon aighneas air. Má tá faltanas istigh agat dó téirigh agus ídigh air é, agus ná bíodh sé ina leathrann anseo agat chois an teallaigh chuile lá
Má fhaigheann tú aon deis ar aon phíopa in áit ar bith, croch leat é. Tá mé thart d'uireasa seandúda eicínt
Is diabhlaí a chruthaigh sí sin a theacht amach ina máistreás scoile agus laghad an deis a fuair sí. Ach bhí intreacht chinn iontu sin ar fad
Dhá bhfaighinnse deis uirthi, ní fhágfainn ag ceachtar acu í. Ach ní bhfuair. Bhí an iomarca cruóige orm thairti
Dhá bhfaighinnse deis air, thabharfainn dual na droinne dhó. Ach sin é an buille. Cá bhfaighidh mé deis air. Ní mé an dtaobhaíonn sé tigh M. G. ar cuairt chor ar bith anois
Ní bhfuair mé aon deis ar aon pháipéar le seachtain, ach chuala mé go raibh na Rúiseánaigh ag déanamh íospairte. Tá siad isteach ar fad sa nGearmáin. Is mór an seasamh ag an nGearmáin bhocht é agus an domhan ar fad dhá cúinneáil. Is gearr uaithi anois cheapfainn
Má fhaighim deis ar bith ar an asal sin aige, bascfaidh mé é. Deir tú leis a theagas san iothlainn agam chuile oíche, ach tá a dhíol céille aige le bheith imithe shula éirím ar maidin. Sin é an gleacaí
Má fhaigheann an sagart an deis ar an máistir scoile sin thoir, cuirfidh sé ag caitheamh na miotán é. Is fada ina dhiaidh é, ach is deacair a bheith suas leis an gceann eile féin
Má fhaigheann na póilíos deis tógála ort, gabhfaidh tú isteach. Mar sin, bí san airdeall — deis ghafa
Tá deis mhaith ar an bhfeamainn dearg ansiúd aige agus é buailte ar an gcladach. Má tá féin, dar príosta ní leis a éiríos sí i gcónaí
Ní bheadh sé a iarraidh anois ach an deis ort, le thú a chur ar siúl. Is maith a bheas tú ar do mhaidí nó béarfaidh sé ort uair eicínt mar sin féin
Nuair a d'éirigh an deis leat, níor thapaigh tú í. Is fadó an lá a bheifeá i gcrích dhá dtugtá aird ar do mhuintir. B'fhéidir dhá mbeadh breith ar t'aiféala anois agat go dtabharfá
Dhá mba mise thú, ní ligfinn an deis uaim. Ní móide go bhfaightheá chomh réidh aríst í
Is maith an deis í ceart go leor, an té a bheadh faoi réir faoina comhair, ach sin é an buille. Cé atá?
Ní raibh aon deis agam a dhul ann. Chaithfeadh duine eicínt fanacht sa mbaile le giotamáil a dhéanamh timpeall an tí. Ní hí an tseanbhean sin a bhí in ann freastal do bheithígh agus do mhuca
Níl aon deis aige tada a dhéanamh mar atá sé. Tá sé i dteannta ag an gcuingir eile
Cén deis atá aige sin a dhul chun na scoile. Tá sé ag teastáil róghéar sa mbaile. Is fada fós go mbeidh ceachtar den dream eile inchúntach
Níl deis ar bith agamsa aon bhuille oibre a dhéanamh. Feiceann tú féin an chaoi atá orm. Bíonn an mhaidin thar droim shula bhíos freastal déanta agam ar bheithígh agus ar ghamhna
Níl aon deis agam tada a léamh lena mbíonn ag dul fúm is tharam. Bím thar bharr mo chéille acu scaití, ach céard a fhéadfas mé a dhéanamh
Is beag an deis atá acu anois aon deoir a dhéanamh ó cuireadh an droichead ar an abhainn. Níl a fhios acu, cén pointe a mbuailfidh póilí isteach acu idir chlár is chuinneoig
Ba mhaith liom deis a thabhairt dóibh thar is mar fuair mé féin. Ar an dá luath is a raibh mise deich mbliana d'aois, bhí mé ruaigthe amach ar aimsir. Thabharfainn scoil agus foghlaim dóibh seo, ach dar leat, níl siad an-ghafach leis an scoil. Bíodh acu. Iad fhéin a bheas siar leis, agus ní mise
Rinne sí an teach nua sin le deis a thabhairt don mhac pósadh. Ach is cosúil nach bhfuil aon tsaint ag an mac an pósadh a dhéanamh
Má thugann tú deis domsa uirthi, cuirfidh mise fáinne inti, feicfidh tú féin air. Dar mo choinsias cuirfead
Mharódh sé S. dhá dtugadh sé aon deis dó dorna amháin a chur i gcion, ach ní thabharfadh. Tá S. ró-úsáideach le na lámha aige
Ní thugann an t-aifreann deireanach seo deis do dhuine a dhul in aon áit. Dhá n-abraíodh sé leis an am nua féin é, ba mhór ab fhiú do na daoine é — ba mhór sin
Níor thug sé aon deis dhom labhairt leis. Bhí sé imithe de ghorta gharta
Caithfidh mé fanacht sa mbaile le deis a thabhairt do N. a theacht scaithín
Ná tabhair an deis don tsáirsint ort. Má thugann, leagfaidh sé ort, feicfidh tú féin air
Is maith gasta a bhrisfeadh sé mé dhá dtugainn an deis dó, ach ní thabharfad le cúnamh Dé
Téadh duine ar an mbearna sin agus ná tugaidh deis dó imeacht
Thug tú deis don fhear thall a aon a hairt a chur fúmsa agus mé a chur as cúig. Go gcuire Dia an t-ádh ort, agus bíodh staidéar eicínt ionat, agus ná bí ag caitheamh do chuid cártaí i dtraipisí mar sin
Níl deis mhóna ar bith sa taobh seo tíre. Tá na portaigh rófhada ó láthair. Nach aoibhinn daoibh soir agaibhse, a bhfuil siad ag béal an dorais agaibh
Ná bac le deis fheamainne agamsa. Tá mo chuid talúna ró-aistreánach, agus ar aon chor, 'sé cuid an bheagáin di atá againn. Níl fás mór feamainne ar bith ar na cladaí s'againne
Níl aon deis chaorach againne. Tá an sliabh rófhada ó láthair agus gan aon chúnamh ann le dhul ag breathnú orthu
Is suarach an deis phoitín atá acu. Féadfaidh an póilí siúl isteach ina mullach ina rogha uair, agus ní aireofar ag teacht é
Níl aon deis troda aige anois, ó d'imigh an t-aingeal eile úd — N. J. Sin é a bhíodh ag coinneáil choc leis i gcónaí