pós isteach
—
+–
Fear ar bith a phósfas isteach sa teach údan, tá sé ag cur a chloiginn in adhastar an anró.
An fear a thiocfas isteach annsiúd (a phósfas isteach ann) is 'a brughadh ar an doithcheall a bheidheas sé.
TUILLEADH (1) ▼
An té a mbeidh sé de mhíádh air pósadh isteach annsiúd, is furasta dhó a phiarfhiachaí(?) (pioríochaí adeirtear) a chuir dhe ar an saoghal seo = gheobhfa sé an oiread díblighthe agus ciaptha ó'n a bhean agus ó'n a muinntir, go mbeidh a phurgadóireacht thart ar an saoghal seo.
pós isteach in iontrálacha eile (22)
Níl a fhios agam a mbeidh a cuid gruaige cho fáinneach siúd aice nuair a bhéas sí scathamh i S. Gh. Bainfear obair aiste annsin. Dar fia is dona an mhalrait aice é, agus an cháil airgid atá uirre, a dhul ag pósadh isteach ar an mbaile sin
→
fán
Chuaigh an bheirt sin i bhfán ar a chéile. Dhá mbeadh ceart le fáil bheidís pósta ag án a chéile, ach daoine eile ag cur a ladar isteach i ngnaithí nar bhain dóibh beag ná mór. Tá an bheirt annsin anois: ise in a cailleach agus eisean in a sheanduine agus gan brat pósta ar cheachtar aca
→
baile
Tá'n baile in a bhruidhin chaorthann, ó phós sí sin isteach ann. Rúisc bhradach, bhréagach í, a's tá cúl a cainnte léithe, le 'chuile dhuine.
Nach caillte an áit ar phós sí isteach ann: tamhnach fhuar-scéirdiúil annsin thuas i lár an tsléibhe! Cén bhrí ach an spré a fuair sí sin!
→
dairt
Bhí sé thíos annseo thíos oíche aonaigh agus braon maith ins an gcoiric aige. Má bhí féin bhealuigh sé an teanga aige. Bhí ruibh na cainte ceart air. D'ionnsuigh sé an fear thíos faoi nach raibh sé ag pósadh. "Tá gabhaltas maith go leor agad" adeir sé "ach is gearr go mbí sé in a stupóig ort cheal a shaothruighthe. Breagh nach bpósann tú agus gan a bheith in do phlíoma annsin, isteach agus amach ag cothughadh an dá splainc sin. Gheobhfá bean dhá mbeadh sé de ghus ionnad fhéin í a iarraidh." Níor labhair sé ar a inghin féin, ach is ag baint dairteachaí aige sin a bhí sé. Bheadh sí le fáil ag an bhfear thíos ach a h-iarraidh. Is beag nach'r thiomain sé air í. Ach 'ar ndú mo léan ní chorróchadh cannda "gelignite" an fear thíos as an gcúinne
→
deachma
Má tá P. ag dul ag pósadh, tiubharfaidh siad S. beag do'n deachma. Caithfidh siad a chur amach, mar ní sheasfadh aon-bhean beo leis i dteach. Agus má chuireann siad amach é ní ghlacfaidh áit ar bith isteach é. Cé a ghlacfadh é. Dheamhan an "poorhouse" féin a ghlacfas é, ná cuid de ghlacadh. Fear ar bith a d'fheicfeadh é siúd ag geata an "phoorhouse" lá fuar, meastú an leigfeadh sé isteach é. Is túisce go mór a leigfeadh sé isteach an "monkey" beag a bhí thoir ins an "show" annsin thoir. Siúd é a bhfuil le déanamh leis: a thabhairt do'n deachma nó do'n dul amú
→
deargán
'Sí atá dhá cur fhéin in adhastar an anró ceart, a dhul isteach ar an mbaile sin, áit nach raibh aon-cheo ariamh ach báirnigh agus deargán. Diabhal ceo eile! Beidh sí ag scríobadh leis an nganntan dhá lá a saoghail. Nach ar a h-athair a bhí an ciméar agus a cur annsiúd, agus a liachtaighe fear ar foghnamh ins an tír a phósfadh í
→
deatach
Breagh ar chuir sé caoi ar an teach agus ar chuir sé fuireann nuadh isteach marach go raibh rún pósta aige. B'fhurasta aithinte é. Ní bhíonn deatach ar bith gan teine, bíodh a fhios agad. Is beag an mhaith dhó a bheith dhá shéanadh anois. Ní phósfadh aon-bhean é: sin é a bhí air
Agus tá sí pósta indiu. Is minic cheana a bhí sí in ainm agus a bheith ag dul ag pósadh, ach an rud a bhíos dhá shíor-luadh, chreidim go dteagann sé isteach 'san deireadh
Chonnaic tú féin annsin thuas é: M. P. nuair a phós sé isteach 'san teach sin. Ní raibh bonn bán ar an áit. Bhí gubh ag 'chuile dhuine dár bhain leis air: ag ceapadh go mb'fhurasta dhó pósadh ní b'fhearr a dhéanamh. Breathnuigh air indiu: an bhfuil aon-fhear istigh ar an gceathramhadh is deiseamhla ná é. Is deacair deirimse leat, tada a rádh. Ba mhinic na caiple deireadh ag dul 'un tosaigh
→
deis
Má's leat pósadh imbliana ní mór duit deis thairis sin a chur ort féin. Ní thiocfaidh siad isteach cho fada leat annseo ar an teallach. Is beag an baoghal orra.
Nuair a chuaidh sí isteach thar an tairsigh buaileadh an cáca pósta uirre, agus ní raibh aon-tsean-bhean ar an mbaile nar phóg agus nar dheorluigh í. Diabhal a leithide de cheird! Ghlacfadh duine fuath ar an bpósadh nuair a d'fheicfeadh sé a raibh de chóirí catha annsin
Má tá muid cumhang, níl muid doicheallach. Sin é a bhí J. Ph. A. a rádh an oíche ar pósadh é. "Brughaigidh isteach 'fhearaibh. Má tá muid cumhang níl muid doicheallach". Bhí an teach sáthach cumhang gan dabht, ach m'anam go raibh a dhóthain fairsingeacht' ann freisin dhá mbeadh aon-cheo le cur ann. Fliuchadh a' (ar) mbéil féin níor eirigh linn i gcaitheamh na h-oíche. Ó dheamhan an sdriog!
Leac an doichill! Má tá tú dhá tóruigheacht, teirigh siar ar bhaile na C. D. Sin é an áit a bhfuil sí. Níl dhá theallach ar bith ann ag caint lena chéile. Diabhal focal bréige ann. Tabhair gearradh éadain anois suas dóibh thú féin go bhfeicidh tú an bhfuil. Nach hé an té a phósfadh isteach in a lár a bheadh i ladhar an chasúir? 'Sé a bheadh ar leac an doichill ar chaoi ar bith
+
→
doiligh
In aghaidh a chos a tugadh siar ann é. Ag dul isteach ins an séipéal féin bhí sé ag loiceadh, agus b'éigin do thriúr a chur isteach do'n bhuidheachas. Ach le chuile chamánuidhe phós sé í, agus dar príosta ó'n lá ar phós, bhí rith an tsonais air th'éis go mb'fhurasta cur chuige roimhe sin. Sin é é. Níl a fhios agad an rud is doilighe leat nach hé do leas é
TUILLEADH (1) ▼
An lá ar phós sé isteach ins an bpriobáinín talmhana sin, déarfá narbh fhiú do sheacht mallacht é, agus go raibh sé ag cur a shaoghail le fán le dhul ag plé leis. Breathnuigh indiu air. Cá'il an priobáinín talmhana. Tá sé in a fheilm agus é féin in a ridire. Is deacair an sean-fhocal a shárú. Níl a fhios nach mar is dona is fearr agus is doilighe a rádh nach h-eadh
→
doscúch
Glac comhairle ó dhuine dhoscudhach a mhic ó, agus teirigh agus pós í. Tuigimse go maith do chúrsaí. Níl tú luighteannach leis an mbean. Bhí mise ar an gcóir chéadna. D'iarr m'athair — go ndéanaidh dia grásta air! — mé a chur isteach annsin thiar tigh Sh. Ch. Spréach mé go ndéanfaí a shamhailt liom. Bhí láimh agus focal idir mé féin agus bean eile. Leath-bhliain ó'n lá sin bhí an bhean sin pósta, agus mise gan Murrchadha gan Maghnus. Seachain thusa a n-eireochadh an rud céadna dhuit. Ar chuala tú ariamh é. "Bíonn cuid de na mná agus an grádh aca ar bharrú (barradha) a méar; Tá a n-intinn agus a n-aigne le fáil ag fearaibh an tsaeghail." Ná h-imrighidís ort-sa cho maith le duine
→
díol 2
Chuaidh sé isteach in a dhíol an lá ar phós sé í sin. Roimhe sin ní fhaca sé a dhíol ariamh. Cá bhfeicfeadh sé é — thiar insna leacachaí siúd
→
dóigh 2
Tá sé cho dóigh céadna anois nach bpósfaidh sé le go bpósfaidh. Mara bhfaghaidh sé an phighinn deireadh de'n airgead isteach in a ghlaic, ní ghabhfaidh aon-bhrat pósta go deo air léithe