→
fill
cíor (32)
M'anam nach beag dom a bhfuil ag fortabháil orm cheana agus gan tusa a dhul ag cur tuillidh orm. Cén chaoi a bhféadfainnse a bheith san airdeall ar do chuid beathach. Tá mo chuid fhéin ag déanamh cíor tuaifil díom. Má ba leat féarach a cheannacht, bhí agat é a fháil in aice láthair: sin nó ligean dó ar fad. Bheadh bó trí lá báite nó basctha ansin thuas shul má gheofaí í
→
baile
"Fágfaidh mise an baile seo, mar tá sé ina chíor thuaifil; Agus leanfaidh mé mo ghrá fhéin i ngach áit dhá bhfaighidh mé a tuairisc"
→
coiric
I nDomhnach muise, má théann rudaí den tsórt sin sa gcoiricín aige,tá faitíos orm gur deacair iad a bhaint as. Ní bhainfidh cíor ná raca as iad ar aon chor! — ámhailleacht ar bith a ghlacfadh duine ina chloigeann.
→
beochan
D'éirigh beochan deas gála taca eadarshutha, ach lig sé faoi aríst gan mórán achair. Fhóbair go ndearna na míoltógaí géara cíor thuaifil dhíom tráthnóna.
→
bolstaic
Caithfear an bolstaic sin a dhealú amach ó na beithígh eile mar tá sé ag déanamh cíor thuaifil díobh.
Ardaigh leat abhaile é má fhéadann tú, agus ná bíodh sé ag déanamh cíor thuaifil den teach.
→
feadh
Deir tú le Francach a chonaic mé an lá cheana ag siúl siar ar feadh chíor an tí. M'anam gur shiúil go binn
→
fiacail
Níl na fiacla sách dlúth sa raca sin. Fiacla mar a bheadh i gcíor a bheinn a iarraidh inti (i raca)
+
→
deis
Níl aon deis shníomhacháin in do thír anois. Má tá, is fada ó chéile é. B'fhéidir go mbeadh cuid de na tuirní féin i ndiaidh a chéile — na creatlaigh — ach tá na rothaí agus na rudaí eile briste le fada. Caithfidh siad filleadh ar cheann gan cíoradh anois, ó tharla nach bhfuil a mhalrait acu
TUILLEADH (1) ▼
Shílfeá go gcuirfeadh sí deis eicínt ar a cuid gruaige agus gan í a bheith ag imeacht ina stoithneachán mar siúd. Siúd í ceann gan chíoradh ar chaoi ar bith!
→
diachta
Is diachta nach thoir sa mbaile a d'fhan sé agus gan a bheith ag tarraingt anoir anseo ag déanamh cíor thuaifil den teach. Beidh scéal aige lá eicínt mura n-athraí sé béasaí. Gheobhaidh sé an tsráid amach feicfidh sé féin air. Bíodh sé buíoch do Sh. nach bhfuil sí faighte aige cheana
→
Diarmaid
Dheamhan a bualadh sin de bhean a gheobhadh sé dhá ndéanadh Dia Diarmaid dó. Feicfidh tú go bhfillfidh sé ar cheann gan chíoradh fós
+
→
diogáil
Beidh sé leis an tuí sin anois dhá diogáil agus dhá bearradh agus dhá cíoradh nó go mbeidh sí ar deil aige
TUILLEADH (2) ▼
Caithfidh mé a dhul ag giogáil cupla baibín le cur i gcíor an tí. Tá báisteach anuas díreach le hais an mhaide mullaigh
Bhí sé ag brath ar bhualadh faoi bhaintreach óg atá thoir i mB. agus í chomh giogáilte amach agus a bheadh eireoig ar a céad uibh. Chonaic sé lá i nG. í, agus chaith sé leathuair ag breathnú uirthi. Bhíomar thiar ag ól deoch tigh Mh. Ph. tráthnóna; 'céard adéarfá leis an mbaintrigh,' adeirimse. 'M'anam go sílim go bhfillfidh mé ar cheann gan chíoradh,' adeir sé. Chuir an bhaintreach scáth air
Dhá bhfeictheá a raibh de chíoradh agus de dhiurnadh aici ar a gruaig nuair a chuala sí go raibh S. síos faoin mbaile! Shíl sí go dtiocfadh sé ag breathnú uirthi. Fuair sí amach é muis. Ní theastódh uaidh ach sin!
+
→
dlaoi
Sraoill cheart í sin. Má théann tú isteach chuici lá ar bith — Domhnach is dálach is aon chás amháin é — ní bhíonn a dhath cíoradh ar a gruaig aici, ach í ina dlaoitheachaí móra gránna anuas ina súile. Tointe fada na hóinsí, adeir siad
TUILLEADH (1) ▼
Tabharfaidh mé liom go dlaoi mhullaigh anois an stráca seo ó thosaigh mé chor ar bith air. Is measa an chíor ná an teach féin
+
Chíor sé agus dhlaoithigh sé anuas drioball an chapaill
TUILLEADH (1) ▼
Dhá mbeadh suim in t'asal agat, gheofá do chíor agus do raca, agus dhlaoithfeá anuas moing an asail sin nó go mbeadh sé ar nós an asail a bhíodh ag an mbeirt chailleachíní a bhí ar an mB. A. Tá tú in do dhroch-cheann don asal!
→
dol 1
Dola amháin de na heangachaí atá acu sin (ag na Francaigh), agus chíorfaidís cupla míle farraige leo. Is furasta a aithinte é. Thréig an t-iasc an cuan ar fad ó thaithigh siad sin ann. Ar ndóigh níl aon fheithideach beo dhá gcastar sna heangachaí sin nach bhfuil cniogtha chomh maith leis an iasc
Tá sí ag imeacht mar sin agus a cuid eochraí i mbarr an duáin aici, ach ní rachainn i mbannaí nach gcodlaíonn sí ar chuasnóig dhreancaidí chuile oíche sa leaba ina dhiaidh sin. Ar ndóigh, ar chuala tú ariamh é: ceann cíortha a dhíolas na cosa
→
droim
Tá an droim sin ag dul ó Sh. an Gh. soir amach uileag go mbeire sí thoir ar thalamh C. an L. Aireoidh tú crua teangmháilte faoi do chosa é, ach seachain na heascaíochaí báite atá ó thuaidh dhe. Déanfaidh siad cíor thuaifil dhíot má éiríonn leat a dhul isteach iontu
→
dual 2
Teastóidh tuilleadh duail agus baibíní le aghaidh na círe siúd muran libh an braon a bheith i gcónaí as an maide mullaigh agaibh
→
dustaí
Tháinig trí galúin déag poitín ann le aghaidh cleamhnais agus bainse, agus nach dalba an dustaí a fuair sé agus nach raibh striog ann ag an dó dhéag an oíche sin. B'éigean do thriúr a dhul chun tiomána go S. an A. gur chíor siad é in athuair. Trí galúin a d'éirigh leo
→
déirce
Fuair. Meiricins. Ba mhó déirce liom iad sin féin a fháil sa deireadh ó chinn chuile shórt eile orm. Tá an saol ina chíor thuaifil anois nuair nach féidir le duine gail a fháil
→
díol as
Tá sibh ina gcíor thuaifil cheart anois. Níl agat ach cheithre chárta. Tá sé chárta agatsa. Dhíol tusa as, agus tá ceann le cois agat. Caithigí suas iad agus roinnidh aríst iad
→
dúil
Bhí sé ina chíor thuaifil le dúil sa tobac agus gan aon ghair aige a fháil. Sin é an gléas air! Fanadh sé as an bpríosún aríst
Bíonn an oiread siomóideachaí agus paiteannaí ag dul thart agus dhá ngéilleadh duine dhá leath go mbeadh sé ina chíor thuaifil. 'Sé an chaoi a mbím féin, ligim isteach i gcluais iad agus amach sa gcluais eile, agus fágann sin nach mbíonn scéal aon duine agam
→
téigh
Chuaigh sé siar le cíor agus chuir sé corrshlám anseo agus ansiúd, ach cén mhaith sin? Teastaíonn an teach ar fad a chur. Níl orlach bacairt ann nach bhfuil ag ligean isteach