Foclóir Mháirtín Uí Chadhain
das

dasachaí (12)

 
Tá na dasachaí sin ag teacht suas mar adéarfá leo é
+
das
Tá a sheaneire dasachaí air anois. Má chuireann sé níos mó suas, ní bheidh aon fhata ann chor ar bith. Talamh maith craicinn a bhí ann
TUILLEADH (1) ▼
Shílfeá go bhfuil ruachan beag ar na dasachaí anseo amuigh, ach is beag é: dath na gainne anseo agus ansiúd
 
Níl dea-ghealladh ar bith faoin gcur i mbliana. Ba deacair dhó a bheith. Fuair sé an iomarca spalpadh san am a raibh aige báisteach a fháil. Tá a shliocht air: na dasachaí atá amuigh féin, níl iontu ach spreangaidí. Níl téagar ar bith iontu
 
Tá dasachaí go hard os cionn talúna, ach má tá i ndán is go dtiocfaidh glasreo ar bith seaca, is an-chur chun deiridh orthu é
 
dia 1
Tá dasachaí imithe ó Dhia agus ón saol anois. Nach bhfuil sé ina Lá Fhéil Muire
 
Tá sé sách dícheallach, ach ní moltar a shaothar scaití ina dhiaidh sin! Cuireadh amach ag baint máilín soip do na beithígh sa ngarraí sin thíos aréir é ach ba mhó na dasachaí ná an sop a bhí sa máilín ag teacht abhaile aige!
 
dlúth 2
Tá an garraí fhataí siúd thuas éirithe ina choill agus na dasachaí an-dlúth air
 
Is dochraí go mór an lobhadh bán ná an dúchan. Speireann an lobhadh bán na dasachaí ar fad, ach déanann siad seasamh eicínt de bharr an dúchain. Is beag is ionann le chéile iad
 
droim
Bhí oíche shíoraí bháistí ann agus an aimsir an-mharbhánta. Bhuail mé féin síos an bóithrín ar maidin. D'éirigh beochan beag gaoithe. Fuair mé féin an boladh. 'Sin gaoth atá ag éirí de dhroim dúchain,' arsa mé féin le M. Ch. a casadh liom ag an gC. 'Ní féidir go mbeadh sé ina dhúchan chomh luath seo sa mbliain,' adeir M. Soir leis an mbeirt againn de mhaoil a (ár) mainge i nGarraí Ard T. Mh. Bhreathnaigh muid ar an mbarainn. Bhí siad chomh glas leis an eidheann, ach bhí na dasachaí thíos fúthu rodta as éadan agus leagfadh an boladh bréan a bhí uathu thú
 
Deir siad gur sa gcréafóig a chruthaíos an dúchan agus go gcaithríonn sé aníos sna dasachaí
 
Tá na dasachaí ag dul i lorga go breá