Foclóir Mháirtín Uí Chadhain

duáin (14)

 
déan 1
Rinne a raibh d'arbhar againn anuraidh ga duáin
 
dearg 1
Is diabhlaí mór an t-ionadh nár imigh sé. Ní raibh frídín an duáin i bhfostós chor ar bith, ní áirím é a bheith sa mbéal dearg
 
Ná bac leis an nglagaire sin. Chuile shórt dhá mbeidh aige sin, is é an sméar mhullaigh é. An síol coirce a bhí aige anuraidh bhí sé molta go haer ag chuile dhuine, ach i ndeireadh na cúise, ní raibh ann ach an díogha. Tá a fhios agamsa é. Cheannaigh mé céad dhe, agus an méid nár loic, rinne sé coirce scéin. Nuair a bhí muid dhá bhualadh bhí sé ina gha duáin as éadan
 
dorú
Cailleadh an dorú agus an duáin ort! (fc. cailleadh)
 
Tá sí ag imeacht mar sin agus a cuid eochraí i mbarr an duáin aici, ach ní rachainn i mbannaí nach gcodlaíonn sí ar chuasnóig dhreancaidí chuile oíche sa leaba ina dhiaidh sin. Ar ndóigh, ar chuala tú ariamh é: ceann cíortha a dhíolas na cosa
+
duán
Caithfidh mé cupla glinne a fháil le aghaidh duáin
TUILLEADH (7) ▼
Bhris sí luiseag an duáin, bhí sí chomh mór sin
Dheamhan a raibh frídín an duáin i bhfostós ann chor ar bith, ach choinnigh sé ina dhiaidh sin é. Níor mhór dhuit sracadh a thabhairt faoi ar an bpointe nó bheadh sé uait. D'imigh dhá bhromóig ormsa inniu le buille marbh
Theastódh riar duáin cheathrún le aghaidh na curraí
Tá a cuid eochraí ar bharr an duáin aici; tá a cuid eochraí ar an duán aici — na heochraí atá sa bportán síoda agus sa bportán rua, baoiteáiltear duáin bhallach, agus duáin eile leo. Bíonn siad dearg agus follasach agus an-tóir ag an iasc orthu. Is minic gurb i dteannta baoite eile a chuirfí eochraí na bportán: daba dhíobh a bhualadh amuigh ar cheann an duáin go dtabharfadh an t-iasc faoi deara é. Cuireann iasc cronaí iontu ar an meath bhallach go háirid; mar tá go leor fáis ann ar thóin na farraige. Is dhá réir sin a bhíos a cuid eochraí ar bharr an duáin ag an iascaire. Ach bíonn a cuid eochraí ar bharr an duáin freisin ag bean a bhíos ar a mine ghéire ag iarraidh cluain a chur ar fhir. Bíonn taibhse inti má fhéadann sí. Ní cheileann sí slacht ar bith dhá bhfuil inti. Gléasann sí í féin ar áilleacht. Cuireann sí púdar agus smearadh béil agus eile uirthi féin
Nach í atá gléasta! Dar príosta tá a cuid eochrachaí ar bharr an duáin aici ar chaoi ar bith. Is méanar don té a gheobhas í. Tá maith uirthi thar bhean ar bith eile!
Ná bac le na Poncáin sin. Diúltaímid dóibh! Chuirfeadh cuid acu an chluain Mhuimhneach ar naomh. D'éireodh dhóibh, agus a gcuid eochrachaí ar fad ar bharr an duáin acu
Go dtarrthaí Dia sinn! Dheamhan liobar fíonnaigh ariamh ar a mala. Agus is geall le deargadh tiaraí a béal! Sin í an cailín a bhfuil a cuid eochraí uileag ar bharr an duáin aici! Nár thé sé chun tosaigh ná chun tairbhe di muis, gan díobháil gan dochar dúinne
 
Cén áit a n-airíonn tú ag dul duit é. Isteach anseo slán an tsamhail … Drocháit. Tá na duáin ansin