Foclóir Mháirtín Uí Chadhain

gabha (9)

 
Chuir an gabha an t-iarann sa teallach agus ba ghairid go raibh sé dubhdhearg agus ansin cródhearg aige. Thosaigh sé dhá lascadh ar an inneoin ansin agus murar bhain sé dreas as ní lá go maidin é
 
déan 1
Ní dhéanfadh tada na gnaithí anois, ach dhá mbeadh an bhís atá ag an ngabha againn go bhféadfadh muid a chur isteach inti, agus chasfadh sin gan bhuíochas é
 
Thóg sé as an tine é nuair a bhí sé ina dheargán agus thosaigh sé dhá lascadh ar an inneoin. Níor chuir sé biseach ar bith isteach ann, ach an dá bhrionglán a tháthú agus aon cheann amháin a dhéanamh dhíobh. Siúd é atá deas air. An-ghabha é. Níl gair ar bith ag an mB. air. Níl sé fhoisceacht mbeannaí Dia dhó
 
Ní mór an tlú sin a thabhairt ag an ngabha, nó ag fear deasaithe eicínt go dtáthaítear an dá bhrionglán
 
dreas 2
Is gearr a bheadh an gabha ag cur deise air sin. Thabharfadh sé goradh dhó sa teallach, agus ghabhfadh sé ina éadan ar an inneoin ansin, agus bheadh sé dhá ghreadadh nó nach bhfágfadh sé a dhath den dreas sin air. D'fheicfeá ag éirí dhó leis an orlaíocht é. Féadfaidh tusa an cleas céanna a dhéanamh, mura bhfuil tú ródhíomhaoineach
 
dubh 1
Gabha dubh é — gabha ceártan
 
T'anam ón dacs é, níor thug tú an méid sin dó. Ní raibh aon phunt ag dul dó: dhá chrú tá cupla mí ó shin, agus dhá sheanchrú anois, agus thug tú gualach aige an uair dheireanach. Scriosadóir é má bhain sé an oiread sin díot. Tá rud le déanamh leis: a dhul ag gabha eicínt eile
 
Nuair a théas an gabha don teampall téann sé go haltóir (fc. gabha, teampall)
 
Tá an tlú sin gaibhte ó mhaith. B'fhéidir dhá dtugtá ag an ngabha é go dtáthódh sé aríst é