→
dúchas
dúchais (20)
→
dream
Daoine fiuntacha a bhí is 'chuile dhuine dhá dhream, agus ba deacair dhó féin a bheith ar a mhalrait mara dteigheadh sé in aghaidh dúchais
→
dual 1
Ní tada eile is dual dó ach an túataighil. Mara mbeadh sé mar sin, bheadh sé ag dul in aghaidh dúchais.
+
→
dúchas
Tá sé ag dul in aghaidh dúchais = tá sé ag dul in aghaidh muintire; ní h-iad na tréartha is dual dó na tréartha atá ann; níl sé ar aon-cháilidheacht len a mhuintir roimhe
TUILLEADH (17) ▼
Ó ní fheicfidh tusa aon-duine aca sin ag taobhachtáil ceoil ná damhsa. Ach dheamhan a fhios agam céard adéarfainn leis an gceann óg sin ann. Tá an-fhonn amach uirre. B'fhéidir go ngabhfadh sí in aghaidh dúchais
Tá 'chuile dhuine go tóin aca mar sin cé's moite de P. Tá sé sin ag dul in aghaidh dúchais
Cébí cé uaidh a dtug sé é muis, tá sé gnaoidheamhail, ní hé sin don chuid eile é. Teigheann éan as 'chuile ál in aghaidh dúchais.
Diabhal suim ar bith ag J. in airgead. Chaithfeadh sé airgead na h-airrí agus bíodh sé aige. Chuaidh sé in aghaidh dúchais ceart muis. Ach bíonn cuilíneach ar 'chuile thréad adeir siad.
Níor dhual di muis a bheith mar sin. Chaithfeadh sé go bhfuil sí ag dul in aghaidh dúchais. Ní raibh duine ar an bhfeadhain aca sin nach raibh droch-mhúinte anglánta
Bheadh sé ag dul in aghaidh dúchais mar a ndéanadh sé é sin. Chonnaic mise a athair thíos 'sa teach cheana. Bhí duine de'n chlann sin anois in a ghasúr bheag ag tónachán ar an urlár. Tháinic P. F. isteach. Thug sé píosa sé pighne do'n ghasúr. Bhí an-phráinn ag an ngasúr as. Chreidim go raibh práinn cho mór ag an athair as, nó b'fhada leis go raibh muid ag imeacht nó caoi eicínt. Sciobann sé an sé pighne ó'n ngasúr ar chuma ar bith. Bhí na h-ollghártha ag an ngasúr ag iarraidh an airgid
A Dhia dhá thárrtháil muis! Cuir eanga sa ngabhail, má bhí duine de mhuintir Fhínneadha óltach. Ab é an smutachán beag sin? Is fear é muis a chuaidh in aghaidh dúchais. Níor chaith aon-duine aca ariamh bonn le ól cheana
[Ga]ol dáimhe na dúchais (fc. dáimh)
M'anam dhá mbeadh dúchas air, go mbeadh sé thar a bheith i "fits". Níl dochar ar bith sna "fits" sin. Ach ní fhaghadh an madadh dúchais biseach ar bith go marbhuighthí é. An té a mbéarfadh sé air, bhí sé le dúchas cho maith leis an madadh. Dhá bhféadthá an madadh a mharbhú, é a bhruith, agus an súgh a thabhairt len ól do'n té a mbéarfadh sé air, leigheasfadh sé é. Dhá mbeireadh madadh ort fadó, nó dhá bhfuileochadh sé chor ar bith ort, bhainfí ribe as an madadh agus leagfaí leis an ngearradh é
Dúchas 'sábhálaidh Dia sinn! Má tá sé le dúchas tá sé réidh. Is fada th'éis an madadh fuiliú ar dhuine, go séideann an dúchas. B'fhéidir go mbeadh sé sé seachtainí nó ráithe nó tuilleadh. Isteach faoi do dheallracán annsin slán an tsamhail a bhuailfeadh an phian thú, nó isteach in do gheolbhach. Thiocfadh scéin in do shúile, agus thosóchthá ag cur chubhair amach. Ó is gearr a mhairfeadh duine leis. Trí lá nó cheithre lá ar a fhad. Bheadh daol ort 'chuile phuinte agus meirbhthean in a dhiaidh. Ribe fíonnaigh as an madadh dúchais féin an t-aon-leigheas a bhí air. Deir siad nach mór do 'chuile shórt leigheas dhá chuid féin
Tá sé seo amuigh in a mhadadh dúchais = le buile, ingealta, oibrighthe
Ba gheall le madadh dúchais é ag imeacht ag tóraidheacht Mh. go marbhuigheadh sé agus go n-itheadh sé é
Bíonn sé sin in a mhadadh dúchais ag imeacht cho luath agus a bhlaiseas sé d'aon-deoir phoitín. B'éigin a chur "soir" cheana (go dtí an gealtlann imBéal Átha na Sluaighthe)
Bíonn sé in a mhadadh dúchais indiaidh mná soir annseo ar na bóithrí 'chuile oíche.
Tá sé cho dona le madadh dúchais = duine, capall nó rud ar bith imighthe i bhfiadhántas ceart
Tá an mac sin thiar aige ina mhadadh dúchais tá sé cho fiadháin sin
Ó h-eitigheadh é faoi'n mbean sin níl samhail ar bith aige ag imeacht ach madadh dúchais. Is beag obstaireacht a gheobhas sé anois, nuair a eireochas an ceann air. Tá sé leath-eirighthe go leor mar atá sé