Shíl sé go gcuirfeadh sé faitíos orm. D'eirigh sé róm ar an mbóthar agus bráillín gheal air

Ní mór dhaoib cupla folach a fháil l'aghaidh an charraigín siúd. Tá sé gealta anois, nó mara bhfuil, tá sé sách fada ag tuaradh ar chaoi ar bith.

Níl freagairt ar bith ann inniu. Tá an lá ro-gheal = níl aireachtáil nó priocadh ar bith ann (ag iascach)

Ar a toirt a's ar samhluigheadh íocuigheacht leis, tháinic colg air, a's chuaidh sé i ngealta.

Bhí craiceann an-gheal air sin, a's é 'na pháiste, ach ó tháinic sé suas, tá sé buidhe bealthuighthe ar fad.

Chuirfead sé sin an dubh in a gheal ort dá ngéillteá dhó. Chloisfeá a' cumadóireacht é, a's dheamhan aithne air nach hé cnámh chrínnte na fírinne a bheadh aige.

Shílfeá go bhfuil goithtí geala ar a' spéir 'chuile phuinnte, a's má tá fhéin is beag a' mhaith sin. Dheamhan aithdeala a thiocfas dó, ach ar an gcramhar sin go faoithin.

D'árduigh sé in a gheal-stoirm a's muid leath-cuain. Bhí muid dhár gcaidhleadh le fairrge cháithte, a's cuilíní bána ar an uisce is 'chuile áit. B'ait na bádóirí muid, a's talamh a dheanamh chor a' bith.

Dheamhan a raibh ann ach beodhchan beag, i dtosach, ach neartuigh sí, go raibh sé in a ghála, a's in a gheal-stoirm as a dheire. Tá mé 'ceapadh go mb'éigean do'n bhádóir a chuaidh siar taca am dinnéir rith cladaigh a thabhairt dó fhéin. Ní dhéanfad sé choidhchin é in éadan na stoirme siúd.

Bhí an breitheamh in a shuidhe thuas annsiúd ar a' mbinnse a's a chaipín geal air.

Tá smigín bhiorach uirre, a's srón gheanncach a's craiceann geal.

Níl siad ro-gheal dhá chéile chor a' bith le fada, ach ní rabh fhios agam go raibh an brochán dóirtighthe ar fad.

Bhí an lá ro-gheal, a's ní raibh bualadh 'bith ar bhromógaí ná ar bhláthain.

Níor fhágamar teach na bainse go raibh sé ar bhruach lae. (D)ar ndó(igh) bhí sé 'na lá gheal ghléigeal, nuair a bhíomar sa mbaile.

Dhá mbeitheá in do sheasamh ar a mhullach agus eisean a bheith in a sheasamh ar shimléar tighe. Dhiabhail, leagfá do láimh ar a' ngeala(igh) = dubhradh le greann faoi dhuine árd.

Ní fhéadfadh aon-bhualadh a bheith ar iasc indiu. Tá'n lá ro-gheal.

Tá sí in a geal-stoirm, críochnuighthe, amach 's amach.

Is geal atá anam 'sna Flaithis anocht (indiu etc); is geal é 'anam 'sna Flaithis anois = deirtear é seo, nuair a tráchtar ar dhuine atá básuighthe.

Leag sé anuas paca cárta, agus d'ionnsuigh orainn ag imirt, go raibh sí ionann's 'na lá gheal.

D'aithneochthá air go raibh aogall air, a's chomh geal-gháireach a's 'bhí sé.

Is aoibhinn dá anam anocht, agus is geal é a lóistín i bhFlaithis Dé.

Bhain sé amach é, agus ina dheidh sin bhí sé 'g iarraidh an dubh a chur ina gheal ort — 'ní do do ghoid atá mé 'gháirleog, ach do t'árdú liom'.

Ná bí súil le aon-athrú 'ríst go dtaga urú (urdhubhú) ar a' ngeala(igh) (urú = cúlú).

Chaith siad an oíche sin trian le fiannaíocht, trian le scéalaíocht, trian ag ól beóir agus fíon dearg na Spáinne; rinne siad trí treanna den oíche: trian le rianaíocht, trian le fiannaíocht, agus trian suain agus sámhchodlata, nó gur gheal an lá lár na mháireach; chaith siad an oíche sin trian le fiannaíocht, trian le scéalaíocht, trian idir throm-shámh agus síor chodlata"; chaith siad an oíche sin trian le fiannaíocht, trian le scéalaíocht, trian ag ól fíon de chruithneacht dearg na Spáinne = seóraithe sna scéalta (chuala mé iad seo ar fad, agus tá leagain eile orra freisin)

Cé uaidh ar thug sí sin scéimh na finne. Bhí a máthair cho geal le easóig

Níl dath gruaige ar bith is slachtaire ná dath fionn a bheith uirre. Is gránna an rud a bheith ro-ruadh. Gile na ruacha an ghile gan bhuíochas

M'anam muise nach raibh sé ro-gheal duit faoi chaintiú ar an móin nó a rá gur mó a fuair an C. ná é fhéin uirre. Nach daighciúil anois é, agus rud fánach mar sin ag cur frithchantail air. Dá ndeirtí an oiread leis agus a deirtear le tuilleadh!

Deir siad dhá mbaintí an fheamainn in a fáisín, nach mbeadh na cladaigh leath cho gealta. Sin é atá dhá fágáil go dona, nach gcoinníthear lomta í

Folt féasóg ná fíonnach níl air anocht. Bhearr sé an fíonnach cho maith le rud ar bith eile. Tá a mhullach cho geal le calóig ru. Lom sé isteach go grinneal é. An fuinín fhéin níor fhága sé air fhéin

Bhí an lá geal isteach orainn = bhí sé in a lá. Thugadar sin faoi deara agus iad istigh.

Is geal í a leaba 'sna Flaithis anocht (nuair a bheithidhe ag trácht ar dhuine atá ar shlighe na fírinne, agus a naomhadh, dar leis an té a bhí ag cainnt air).

Tá na cladaigh sin thíos anois cho gealta le croí do bhoise. Ní bhfuightheá bord feamainne istigh ar an roinn se'aghainne anois, dhá gcaitheá do bhliain dhá baint. Roimhe seo, d'fheicinnse feamainn dubh in a sraith aníos go dtí bun na dúrlinne, ach dhá gcuirtheá do shúile ar bhior anois, ní fheicfeá fúinín ann. Chreidim go bhfuil an smál céanna ag tiacht ar an gcladach agus atá ar an saol

Ní chomhnóidh sé go bhfaluighe sé Currach an Chladaigh le carraigín (scarha amach le tuaradh). Diabhal mé muise má bhíonn "leoraí" fhéin aige dhe, nach mórán balachtála dhó é sin, nuair a bhéas sé gealta agus traoite

Dheamhan a fhios agam céard is cor dó. Is fadó ariamh an lá nar chuir mé fuis ná fais air. Níl muid an-gheal dhá chéile chor ar bith

"D'fháisc sé (iasc) tart orm i dtús na hoíche, agus altraid chroí gur gheal an lá" (As amhrán — Seán Ó Maonaigh)

Diabhal ar féidir gur áitigh siad a chéile mar sin. Anois ru. Agus tá an brachán dóirte ainneóin cho geal dhá chéile agus a bhí siad. "Comhfhad a theigheas teas agus fuacht; comhfhad a theigheas fuacht agus grádh", adeir siad

Cá'r eirigh an daigéad de bhallach sin leat. Dar príosta tá béilí maith éisc uirre ar chuma ar bith. Is iongantas go raibh freagairt ar bith ins an bpoll indiu agus cho geal agus atá an lá. Níorbh fhiú liomsa mo shlat a thabhairt síos beag ná mór

Ná bac leis an dream atá annseo a dhul a chodladh in am. Ní theagann P. oíche ar bith go mbíonn sé an damhadh réag, S. nuair a ghlaodhas an coileach, agus M.! Ní theagann M. go mbíonn sé in a lá gheal go minic. Ach is féidir leis sin an mhaidin a chodladh, ní hé sin do'n chuid eile é

Aingeal geal ins na Flaithis a bhí ins an Diabhal — diúltaigheamuide dhó — idtosach. Ach damnuigheadh é faoi rádh agus go raibh sé ag iarraidh an chomhairle ar fad a bhaint de Dhia agus í a bheith aige féin

Go deimhin muise níl sí dathamhail ná tada mar é. Tá sí ro-ruadh. Gile na ruadhcha an ghile gan bhuidheachas, adeir siad

Deálá iascach é. Níl sé tada ro-gheal, ná níl an iomarca gairbheadais ann ach oiread

Cuirim léan agus deacair orra, ó liath go leanbh, amuigh agus 'san mbaile. Ba gheal an croidhe a bheadh agamsa anocht meireach an bhrothtuinn bhradach sin

Dhá bhfeictheá an "collar" a bhí air agus cho geal agus a bhí sé. Agus bhí dionnóid de rud eicínt dubh mar a bheadh dubhach ann, nó rud eicínt mar sin i bhfus annsin air. Thiubharfá faoi deara é míle ó láthair

Bhí beirt cheannaidhe ag dul an bóthar fadó. Thosuigh siad ag sáraidheacht. Dubhairt ceann aca go mb'fhearr an bhréag ná an fhírinne. Sháruigh an ceann eile air nacharbh fhearr. Fágfamuid ar bhreitheamhnas an chéad rud a chasfas linn ar an mbóthar é, adeir duine aca. Tá go maith adeir an ceann eile. Chuir siad geall as. D'imigh leo dhá siubhal ionnsaidhe. Ba ghearr go dtáinic siad ar dhearga daol ar an mbóthar. Chrom an ceannaidhe bréagach síos. "Cé is fhearr an fhírinne ná an bhréag" adeir sé leis an dearga daol. "An bhréag, go' deile", adeir an dearga daol. Sín amach mo gheall agam, adeir an Ceannaidhe bréagach. Shín. Scar siad len a chéile. Ba ghearr a chuaidh an ceannaidhe bréagach, nuair a thosuigh sé ag cur scrúdaidh air féin. Dheamhan easna dhó nach bhfilleann ar a chois aríst, nó go dtáinic sé suas leis an dearga daol. Cromann sé síos agus baineann sé póg dó. Ghreamuigh an dearga daol dhá bhéal. Is gearr go raibh seacht mbrat dearga daoil air, agus bhí siad dhá ithe isteach go grinneal. Cuireadh fios ar an sagart dó. Tháinic an sagart. Nuair a chonnaic sé an deis a bhí air, chuaidh sé amach as an seomra agus thosuigh sé ag léigheamh a leabhair. "Gabh isteach" adeir sé leis an gcailín faoi cheann tamaill "agus feacha cé'n chaoi a bhfuil sé." Chuaidh an cailín isteach. "Tá sé faoi dhearga daoil ar fad" adeir sí. "Níl sciolltar fágtha air, nach bhfuil ithte dhó." Léigh sé leis eádradh eile. "Gabh isteach anois" adeir sé "agus feacha cé'n chaoi atá air." "Tá fiche brat dearga daoil anois air," adeir sí. "Níl ann ach na cnámha geala. Is gearr an bás uaidh." "Tá an cholainn ag an diabhal," adeir an sagart, ach beidh an t-anam aghamsa dhá bhuidheachas." Tháinic an oiread eile díocais air ag léigheamh … (Scéal a fuair mé ó m'athair faoi na dearga daoil)

Flainín geal a bhí ann idtosach ach dhathuigh sí é, agus tá sé in a dheargán anois. Sin é a ghnídís uiliog fadó leis an bhflainín thart annseo. Bhíodh cótaí dearga, agus cótaí gibíneacha agus cótaí cóirighthe aca. Ní fheicfeá a malrait chor ar bith. Déanann na sean-mhná fós é, (n)ach a n-imighidh an líne seo is beag na cótaí dearga a fheicfeas tú. Is mór a d'athruigh an saoghal le scór blianta féin

Duine as an dioscán a bhfuil sé mór leis, ach an té a bhfuil dhéanfadh sé soilgheas ar bith faoi'n ngréin ghil dhó. Ach ar an gcóir céadna an té nach dtaithnigheann leis, is beag 'e chúntanás a bhéas aige leis. D'ionnsóchadh sé é ar ionntú an tsuip

Baineann an máistir seo thoir deatach asta scaithtí muis, ach 'ar ndú, má bhaineann féin, ní milleán sin air. Chuirfidís aonduine faoi'n ngréin ghil le báinídhe

Beidh tús-oíche geal, ach ná bac leis sin. Níl ann ach gealach dheirceach nó go dtigidh tuilleadh di.

Shíl mé go n-imeochadh sé an uair a chorruigh J. T. ach mo léan deacrach, ní raibh sé ach ag cur deis chainte air fhéin an uair sin. Dheamhan imeacht ná go mbeadh sé in a lá gheal dhá bhfaghadh sé ugach ar bith fanacht