Foclóir Mháirtín Uí Chadhain

dochair (16)

 
Tá chuile shórt ina mhoirt ag an gcramhar sin. Dheamhan cineál ar bith báistí is sailí ná í. Dá gcaitheadh sé foracan breá in éindí agus éirí as ansin, níor leath dochair é, ach tá an cramhar sin mífholláin.
+
"Bíonn chuile fhaobhar ag dul chun sochair agus gan faobhar ar bith ag dul chun dochair" — deirtear gurb é Samson adúirt i dtosach é
TUILLEADH (1) ▼
Dúirt Samson go raibh chuile fhaobhar ag dul chun sochair agus gan faobhar ar bith ag dul chun dochair. M'anam muise gur chun dochair atá siad ag dul anseo — chuir sé an iomarca faobhair ar scian agus ghearr sí a láimh
+
dochar
Ní beo é mura mbeidh sé ag déanamh dochair i gcónaí
TUILLEADH (10) ▼
Ba é a bhuac a bheith ag déanamh dochair dá chomharsa
Fágaidh ansin anois í. Níl mórán dochair le déanamh aici ann ó tharla go bhfuil chuile shórt craptha. Nach diabhaltaí bradach i gcónaí í
Fear ar bheagán dochair é — níl sé gangaideach
Ba rud ar bheagán dochair é sin le hais an rud seo
Is póilí ar bheagán dochair é sin, ach ní hé sin don cheann a bhí in éindí leis
Ná bí ag baint an dochair as anois chor ar bith le do chuid leiciméireachta. An rud adúirt tú, dúirt tú é, agus sin é a bhfuil ina thimpeall
Ag iarraidh an dochair a bhaint as a chuir sé an t-agús sin ann. Thuig sé go raibh an anachain déanta aige agus an tairne sa mbeo
Ba ghearr le dhul a chuid sochair ar ghualainn a chuid dochair. Chuir sé amach a raibh sa leath thoir den dúiche ar fad, agus mar gheall gur shásaigh sé é féin, d'fhága sé cupla tionónta a bhí salach i seilbh anseo. Nár mhór an sochar é sin — nár mhór!
Níl a dhath dochair (níl dochar ar bith, níl lá dochair, níl blas dochair srl.) i bpeaca sologhtha. Peaca fánach é. Nuair nach sceadfadh duine é féin an-mhór
Dheamhan ceo dochair corrchniogaide a choinneáil buailte air
 
Tá sé ag dul ar chlaochmú déarfainn. Más ea féin, ní dhéanfaidh an tuairt shneachta sin lá dochair
 
Cén chaoi a bhfuil sé ag dul dó! Drioganna isteach faoin slinneán ab ea? Sórt scoilteachaí é sin. Dheamhan lá dochair ann. Tá sé ar leath do thíre