Foclóir Mháirtín Uí Chadhain

doininn (15)

 
abair
Abair é! Móin ar bith nach raibh tógtha roimh an doininn seo, tá sí réidh le triomach i mbliana
 
déan 1
Rinne sé doininn (gála, fuaraíocht, srl.) anois le coicís — ba mhór an lear doininne a bhí ann le coicís
+
Tá sé ag déanamh an-doininn le scaitheamh
TUILLEADH (11) ▼
Tá tú réidh le dhul ann ar an doininn seo. Caith as do cheann é
'Sí an doininn seo a fhágfas arbhar réidh. Ná bac anois leis. Tá tú as aon cheo a bhailiú air
Is millteach an aimsir í míle buíochas le Dia, le doininn agus gairfean. Chuile lá ag baint fharasbarr dhá chéile
Más soininn nó doininn é amárach, gabhfaidh an ghlaicín féir sin isteach. Diabhal baol ormsa a bheith dhá bhuachailleacht amuigh sa móinéar sin níos faide. Aon chás amháin é ar aon chor. Níl aon athrú i ndán don uair
Ní féidir buille maitheasa a dhéanamh ag doininn agus ag fuacht
Sháraigh sé doininn an gheimhridh, tá sé chomh dona sin
Ní amach anseo ar an doininn agus ar an dubhluachair atá agat a bheith dhá dhéanamh. Is fhearr duit go fada é a dhéanamh anois fhad is atá sé ag tabhairt ana uaidh go breá
Le gaoith agus le doininn uainn féin agus ónár muintir thú — sin é adéarfá nuair a d'fheicfeá fiach dubh, nó dhá gcloisteá ag screadach é
Ná raibh an séan ort! Le gaoith agus le doininn uainn féin agus ónár muintir thú, gan dochar gan díobháil dúinne
An bhfeiceann tú an fiach dubh? Le gaoith agus le doininn uainn féin agus ónár muintir thú, agus ná raibh aon cheo dhár gcuid sinne in do bhéal
Bhí cupla fiach dubh ansin thuas inniu agus iad ag screadach chomh hard agus a bhí ina gceann. Le gaoith agus le doininn uainne iad ar chaoi ar bith. Ní eallach maith iad sin ag taithiú in acar linn. Is olc rud a bheith ar a leabhar ag an bhfiach dubh.
 
Tá an ghrian ag ardú sa spéir aríst, ach má tá féin, níl aon aithne ar an lá go bhfuil aon tsíneadh air fós. Ar ndóigh sí dubh-ana na bliana í agus is beag an mhaith cén síneadh a thiocfas air go n-éirí sé as an bhfuaraíocht agus as an doininn seo. Is uafás é le cupla lá