→
téigh go
píobán (18)
Dá mbeifeá an fhad ar neamhchodladh agus atá mise, bheifeá féin in do dhall dúda freisin. Níl a fhios agam ó fhlaithis Dé céard atá orm. Chuaigh mé ag an dochtúr agus thug sé cupla buidéal dom, ach bhí mé chomh maith dhá bhfuireasa. Níor chaith mé an ceann deiridh a thug sé dhom chor ar bith. Sin é an chaoi a bhfuil mé. Buaileann codladh mé mar seo agus bím in mo dhall dúda leis, ach ar an dá luath is a dtéim ar an leaba, imíonn sé d'aon iarraidh … Bím ag titim in mo chodladh agus airím ualach eicínt i mbéal mo chléibh, agus mar a bheadh pléascadh eicínt in mo phíobán. Dúisím suas de gheit. Uaidh sin amach, tá mise réidh le codladh
→
danra
Dream an-tsoilíosach iad agus an-ghnaíúil. Ach tá siad chomh danra leis an tubaiste ar thada a rá leo. Chuile shórt acu ach a dhul i gcleithiúnas comhairle ar bith a chur orthu. Is túisce go mór a ghabhfaidís in do phíobán ná a ghlacfaidís comhairle ar bith uait. Drochbhodaigh iad ar an gcaoi sin
→
deiseal
Deiseal! Dia leat! Cuir aniar é! M'anam gur scanraigh mé gur síos píobán an doichill a chuaigh sé agus go seasfadh sé thíos ann — deiseal adeirtear má théann rud le anáil duine, nó scaití má bhíonn sé ag sraofairt. Ach Dia linn is mó adeirtear le sraofairt (nó Dia leat), agus deiseal le duine nó beithíoch a bhfuil treampán eicínt sa muineál air faoi rud a ligean síos
Ba in iad an dream a bhí díbheirgeach lena gcuid buachaillí. Mura mbeidís ina suí le giolcadh an éin agus amuigh ag obair, bheadh an súiste ag S. suas ina n-éadan ar an lota. Bhí buachaill ann aniar as G. M. uair. Níor éirigh sé ar chuma ar bith nuair a glaodh air. Suas le seanSh. agus fás aige, agus thug sé cnap eicínt dó sa leaba. Diabhal easna den bhuachaill nár éirigh ina chraiceann dearg agus nach mbeireann ar Sh. agus nach gcoiglíonn faoi sa leaba é, agus greim píobáin aige air nó go raibh a theanga bheag amuigh. Thachtfadh sé beo beithíoch é murach an chaoi ar iarr na mná ar son Dé air gan giorrú leis ar fad. Ón lá sin go ndeachaigh sé i dtalamh, níor thóg seanSh. maide ag aon bhuachaill. Fuair sé a chomhairleachan
→
díle 1
Go deo dearg na Díle aríst mar adeir S. T., ní ólfaidh mise aon deoir phórtair san áit ar ól mé aréir é. Ba gheall le blas gallaoireach a bhí air. Cén bhrí ach an phóit ó mhaidin! Tá snaidhm ar mo phutógaí, agus mo phíobán ina fhoirnís. Deargnimh atá aige
+
Chaithfeadh sé a Sheáin, gur píobán an doichill a chuaigh sé sin. Feictear dhom gur chaith tú an-fhada leis. Breá nach n-ólfá suas de ghorta gharta do phionta mar a ghníos mise agus a bheith faoi réir le haghaidh ceann eile
TUILLEADH (5) ▼
Nuair a bhíos an píobán réidh calctha air, tá sé siúd in ann é a chur síos píobán an doichill. Murach go bhfuil, ní bheadh sé in ann an oiread de scaird a ól. Mo chroí ón diabhal, nach dtoillfeadh sé i ndabhach
Bhí sí ró-antlásach ag an mbia. Chuir sí an iomarca suas in éindí, agus chuaigh sé lena hanáil síos píobán an doichill. Chinn sé uirthi é a chur aníos, agus sheas sé ina muineál. Thosaigh siad ag bualadh boiseogaí sa dromán uirthi, ach dheamhan maith a bhí ann. Ní rug an sagart ar an mbean bhocht. Cnáimh a bhí sa ngeampa feola a chuir sí suas, a chniog í. Is maith nár mhór do dhuine a bheith ar a airdeall féin ag ithe a bhéilí. D'fheicfeá daoine agus bheidís chomh huafásach sin aige agus nach ndéanfaidís ach a shlamairt. Is mór an chontúirt é sin go sábhála Dia sinn. Ar aon chor, ní bhíonn aon mhaith sa mbeatha leis an ithe sin a thabhairt uirthi
Ná bac le píobán an doichill aige siúd! Níl an doicheall roimh bhia ná ól ag aon phíobán dá bhfuil aige siúd — agus leis an ól go mór mhór! Chuile shórt ach doicheall! Dhá n-óladh sé siúd thrína pholláirí é, gheobhadh sé an bolg amach, ná bíodh faitíos ort
Is deacair le rud a dhul síos sa bpíobán sin — píobán an doichill — mura mbeadh an iomarca anbhá ort ag slogadh. Má ghníonn tusa réiteach leat féin, mise i mbannaí nach dtiocfaidh aon cheo síos píobán an doichill
Chreidim go bhfuil an dá bhealach ann — an Daingean agus an Ceann — mar adeir an bádóir. 'Sé an píobán réidh píobán na beatha, agus an píobán eile — píobán an doichill — ceann na hanála
→
dris
Ar ndóigh, ní fhéadfadh aon duine aon cheo a iarraidh ar an dris bhradach sin. B'fhéidir go bhfaightheá leat é ar sheol na braiche ach níor dhóichíde sin ná é a dhul in do phíobán, dhá n-éiríodh leis múisiam ar bith a bheith air ach a ngabhfá aige
→
dubh- 5
Tá siad dubhmhór le chéile anois théis gur gearr ó bhí siad ag dul sa bpíobán agá n-a chéile
→
dúdán
Rug sé i ngreim dúdáin orm agus bhí rún aige mé a choigilt faoi ar an mbord murach Seán a streachail dhíom é. Sin é a fhaisean i gcónaí: a dhul sa bpíobán ag duine
→
dúisigh
Bhí muid ag siúl anoir an bóthar de réir a (ár) gcoise i gciúinchomhrá agus muid chomh mór le chéile agus adéarfá linn é, nuair a dhúisigh T. aríst an rud a tharla thuas tigh Mh. an lá fadó. Sin é a raibh ann. Spréach L. Rug sé i ngreim píobáin air agus shíl sé a chur thar claí nó go ndeachaigh mé féin ag déanamh réitigh