dodaireacht
—Ainm-fhocal, ainm-bhriathar
—sdodaireacht amanntaí — s sciorrthach ann
—
briotaireacht, tutaíl nó mungailt chainte de bharr feirge nó dodaighle; an chaint ghann bhriste a bhíos ag fear corruighthe. Tugtar scaithtí freisin é ar an gcaint leathnuighthe anróitigh a bhíos ag duine agus é ar meisce.
+–
Bhí sé ag dodaireacht agus ag dodaireacht, agus ní bheadh a fhios agad beirthe beo ná baistighe céard a bhí sé a rádh len a raibh de thaghd air. "Glac staidéar" arsa mise "agus cuir do chuid cainte indiaidh a chéile ceart go mbeidh a fhios ag na daoine céard atá tú a rádh; nó céard atá ort. Dheamhan a fhios ag aonduine annseo ó bhonnaidheachaí an diabhail mhóir céard is cor do do shean-bhicycle. 'Ar ndú ní ag ceapadh atá tú gur leag aonduine annseo láimh air. Níor leag muise ach an oiread agus a leag tú féin"
Bhí dodaireacht an tsaoghail mhóir aige ins an gcúinne, ach ní raibh duine ar bith ag féadachtail a dhéanamh amach céard a bhí sé a rádh; leis an meacan uilc a bhí ann. Níor mhóide gurbh fhearr dhó féin go bhféadfadh. Bhí an teach buille anglánta agus gheobhadh duine faoi na foraí an-éascaidh é
TUILLEADH (2) ▼
Sin é an bhail a bhíos air sin i gcomhnuí an uair a chuirtear aon-mhúisiam air: ag dodaireacht leis mar sin, agus gan focal as 'chuile dheich bhfocal le tuisgint uaidh … Bhí sé le báinidh ceart anocht muis. Ná bac le uair ar bith a bhfeicfidh tú an sruth pislíní leis. Bí ar do shon fhéin an uair sin
Cé'n sórt sdodaireacht' í siúd a bhí air. An ar meisce a bhí sé nó an duine eicínt a chuir snaoim (snaidhm) ar a theanga, le go raibh sé ar an gcaoi siúd … Fearg! Cé'n t-údar feirge a bhí aige!
Féach freisin
dodaireacht in iontrálacha eile (1)
→
fuaraigh
Breá ar bhac tú leis duth ná dath, agus d'fhuaródh sé san gcraiceann céanna ar théigh sé ann roimhe sin. Bhuail tusa foracún air, agus beidh sé de shásamh aige ort go bhféadfaidh sé thú a thabhairt chun cúirte. Ara bheinnse dhá lá mo shaoil ag éisteacht len a chuid dodaireacht sin, agus ní leigfinn orm fhéin go gcloisfinn chor ar bith é. Air fhéin a bhíos an t-anró