droch-chor
—
+–
Thug sé droch-chor dó féin = rinne sé dubhní air féin; bháith sé, mharaigh sé agus rl. é féin
Sé'n chaoi a mbeidh sé aige sin as a dheireadh: tiúrfaidh sé droch-chor dó féin 'sábhálaidh Dia sinn
TUILLEADH (5) ▼
Níl léamh ar bith ar an mbean atá aige. Tá na seacht ndiabhail uirre. Mara gcuire sí faoi ndeara dhó droch-chor a thabhairt dó féin as a dheireadh, tá an scéal ceart
Tháinic saochan céille air agus shíl sé droch-chor a thabhairt dó féin marach a luas agus a tapaíodh é
Tá 'chuile ní ceart ach é sin: duine ag tabhairt droch-chor dó fhéin. D'agródh Dia ar dhuine é cuimniú amháin ar sin gan trácht ar a athrú
Teirigh agus tabhair droch-chor duit féin más breá leat sin. Dar fiadh muis, ní bhacfar annseo thú. Ní hé a mhalrait de chosúlacht atá ort ar aon-chor
Is dalba an peaca é sin i láthair Dé: droch-chor a thabhairt duit fhéin. An té a ghníos é sin deir siad nach mbíonn slánú in a chionn, nar ba lúidire an trócaire ar Dhia!
Féach freisin
→
cor
droch-chor in iontrálacha eile (21)
+
Ara droch-chríoch orra(b) mar mhná. Ná déan a samhailt chor 'bith liom. Ní beag dhóib a bhfuil thar bharr a gcéille aca(b) cheana, a's gan an cleas céadna a dheanamh liomsa = shoraidh dhaob (díob) mar mhná.
TUILLEADH (1) ▼
Droch-chríoch uirre mar scillingín ghágach, marach leisce a dhul dhá caitheamh suas, ní thiocfainn ina coinne chor ar bith ('sé a raibh sé a fhaghail scilling 'dole').
→
beo 1
Siúd é an droch-éadáil le caidéis a' bith a chuir air. Dheamhan iall bheo a d'fhágfad sé induine, dhá dtugadh sé faoi chor a' bith.
→
bocht 1
Tá cois sáthach bocht aige fós. Chaithfead sé nach dtáinic máthair a' droch-adhbhair amach chor a' bith.
Deir siad gur frítheadh droch-shúil dó, bhí sé in a bhuinneán chomh breagh sin. Ach is cosamhail nach raibh sa méid [sin] ach cainnteannaí daoine. Ar aon-chor, ba ghearr a' seal a thug sé.
→
amach
Coinnigh amach uaidh ar fad, mar sin é fhéin an droch-eallach le dhul in a ghoire chor a' bith.
Bhíodh fál buaile ann san sean-reacht. Ní bhíodh cuid den talamh roinnte chor ar bith, ach cead ag chuile fhear a chuid fhéin a chur air, agus duine a chur amach ag fosaíocht in a gcionn annsin. Ag pailitéaraí is mó a bhíodh sé … Dheamhan binn ná binn a shocruithí ar thalamh den tsórt siúd. Bhíodh an talamh cuir agus an cimín cho maith le chéile gan claidhe ná fál. Dhá mbeadh droch-fhosaíocht ann, an té a mbeadh foghail déanta air, bíodh
→
daoire
Dhá dhaoireacht dhá raibh an saoghal ariamh, ba bheag an bhrigh é le h-ais na cheithre bliana seo caithte. Ach ní cás do na daoine é agus a bheith beo chor ar bith, agus an droch-bhail atá ar an domhan
→
daor 2
Tá siad ag iarraidh é a dhaoradh. Is maith an aghaidh sin ar an ruifíneach, má tá i ndán agus gur thug sé droch-chor dhá bhean. Níor mhaith liom a bheith in a bhróga anois. Tá sé indroch-arán
+
Ná tabhair áird ar bith air! Dhá mbeadh sé sin ag iarraidh a theacht, b'fhurasta dhó a theacht. An deághealladh agus an droch-choimhlíonadh i gcomhnaí. Is fhearr dhuitse fear a fháil a dtiúrfaidh tú luach a shláinte dhó, ná a bheith in a chleithiúnas chor ar bith.
TUILLEADH (1) ▼
Sin é an rud is luar liom beo: duine ag rá leat go ndéanfaidh sé rud agus gan cuímne ar bith féin aige air. B'fhearr leat duine adéar[fadh] suas le do bhéal nach ndéanfadh sé chor ar bith é, ná deághealladh agus droch-choimhlíonadh mar sin. B'fhearr dhuit é freisin. Ara beannacht Dé dhuit!
→
diaidh
Breathnuigh in a dhiaidh sin, nó mara bhfuil mise ag dul amú go mór, is fear é a bhfuil rún aige droch-chor a thabhairt dhó féin = tabhair aire dhó; bí ins an áirdeall air
→
dosán
Ní bheidh aon-dosáin raithnighe ag gabhail linn imbliana, mara gceannuighidh muid í. Is droch-bhliain raithnighe í ar aon-chor.
Níorbh fhiú dhó a dhul ag déanamh droch-dhuine dhó (dhe) féin, scáth ar h-iarradh air. Agus ar aon-chor, bheadh a chuid agus a bhuíochas aige faoi dheireadh thiar thall
Droch-dhíoluidhe ceart é. Níor íoc sé aon-cheo ariamh go gcinneadh air. An uair a bhíodh muid ag tabhairt cíosa don L. fadó, ní fhaca an lá cáirde ariamh ach salach é. Dhá mbeadh sé ag pléidh le aon-mháistir eile ins an tír bheadh scéal aige air. Ní fhágfaí ins an tseilbh chor ar bith é
Ná déan droch-eineach ort fhéin anois. Níor cheart duit a bheith in do strainséara chor ar bith san teach seo.
→
dána
Bhí an t-ádh ar an tír se'againn féin nach raibh sí sa gcogadh chor ar bith. Congnamh Thaidhg an tSléibhe do Mhuirbheach gan buille leis ná in a aghaidh, arsa tusa. Agus b'amhlaidh ab fhearr é. Mara bhfuil tú mór ná láidir ná bí dána ná droch-mhúinte
→
díle 1
Chaith sé díle annseo muise. Ní leigfeadh sí luch as poll ná diabhal as Ifreann, bhí sí cho gártha sin tamall. Ach ní raibh ínnte ach droch-ráig in a dheidh sin. Agus deir tú nach raibh sí sin agaibh-se chor ar bith. Bíonn sí leathtromach an t-am seo igcomhnuí.
→
díol as
Fhobair mé gan díol as chor ar bith. Tá mearbhall eicínt orm anocht. Droch-chearrbhach arsa tusa
Ag dul 'un droch-uaire atá sé le 'chuile chor. An dtáinic a leithide d'aimsir ó a rugadh an chéad-fhear? Droch-sheans go dtáinic