Dronn
—/drūɴ/, ach bíonn /drun/ ar an Achréidh
—ainm-fhocal, fireann (níor chuala mé buineann é)
—geineamhnach uathaidh — an druinn
—uimhir iolraidh — dronna.
—
cruit, buiric mhór, crotghail, druim amach, builsceántacht.
+–
Tá dronn ar an "tyre" sin. An bhfuil píosa taobh istigh dhó?
Tá dronn ro-mhór ar an bpíosa sin. Tá faitíos orm go dtiocfaidh an tiúb amach ann th'éis do dhíchill. Ach ar a fhéachaint a bheidh a fhios é, arsa tusa
TUILLEADH (10) ▼
Is diabhlaí an dronn a tháinic ar an mballa sin le goirid. Is gearr gur tabhairt uaidh ar fad a dhéanfas sé.
Tá dronn air — an bitheamhnach — len a bhfuil d'éadach air. Is ceart dó siúd an-scráib-neart a bheith ann
D'fhága sé dronn ar an mbróig annsin, ach chreidim diabhal neart a bhí aige air. Is ait a chruthuigh sé agus a dhéanamh cho maith sin féin, agus cho caithte agus a bhí sí
Sin droch-shlata. An bhfeiceann tú an dronn atá ar an gcliabh annsin, mara 'sa gcaoladóireacht a bhí sé
Mo chreach an tuigheadóir muis. An bhfaca tú an dronn a d'fhága sé ar an teach i lár an stráca. Níl sé indon tuighe ar bith a chur
Is deas uaidh cruach choirce a dhéanamh go deimhin! Ní raibh é a leigean suas ar chruach ar bith. Breathnuigh ar an gcruach sin amuigh agus an dronn a d'fhága sé uirre. Níl díon deoir innte
Tá dronn ar a shrón = cruit uirre in a lár
Bainfidh mise an dronn de do shrón le iarraidh. Ní bheidh sé tada níos lugha agad
Céard a chuir an dronn ar an gcantín sin? Níl millteanas ar bith ag dul ó chuid de na daoine. Agus cho daor agus atá "cantíní". Dheamhan clár a ghabhfas air sin go deo aríst. Tá sé réidh leis!
Níl aon-ghaisce leis in a fhear ceirde in a dheidh sin. Breagh nachar mhínigh sé amach an dronn sin
Dronn in iontrálacha eile (6)
→
forbhás
Tuitfidh an sean-teach siúd lá ar bith. Tá an balla ar formhás. Feacha an dronn atá amach air
→
isteach
Tá dronn isteach ar an mballa = tá slis isteach, ar fiar air (dronn = corr; rud a bheith crotach; drúnn adeirtear faoi Chois Fhairrge agus Conamara siar, ach dronn ar an Achréidh)
Ná leig é sin suas ag déanamh na cruaiche. Níl ann ach fleascach. Beidh dronn soir agus dronn siar uirre in a dhiaidh — agus 'chuile dhronn ach an dronn ceart.
+
→
dírigh
A bhfuil d'arm faoin domhan ní dhíreochadh an reanglachán siúd. Tá sé crotach ó Dhia agus ó'n saoghal. Dhá leathchéad nachar mhór a chur siar faoi'n a mhuinéal i gcruth agus go gcuirfí dronn siar air as cosa i dtaca. Mara ndírigheadh sin é, bheadh sé fánach a bheith ag iarraidh é a dhíriú. Sílim go mb'fhearr é a fhágáil len a anshógh féin. Tá sé in a chamalóid ro-mhór len a dhíriú choidhchin
TUILLEADH (1) ▼
'Bhfuil tú indon an maide sin a dhíriú ar ais. Bhí an buachaill báire siúd ag pléidh leis gur fhága sé an dronn sin air