téigh chun
1.
+–
Déarfá go ndeachaigh sí chun láíochta ó d'imigh sí. Sílim go ndeachaigh freisin. Shílfeá nach bhfuil sí chomh bundúnach agus a bhíodh sí
Tá an madadh sin ag dul chun oilbhéas. Ach sibh féin is ciontaí. Breá a mbíonn sibh acht is áirid ag spochadh leis
TUILLEADH (40) ▼
Nuair a thosaigh sé ag dul chun drochmhúineadh, tháinig cúr lena bhéal, agus mhaithfeá do Dhia gan a bheith ag breathnú air. Bhí a dhá shúil ag dul amach as a cheann le scéin
Is furasta leis an gceann céanna a dhul chun drochmhúineadh. 'Sé a bhfuil le déanamh agat, do mhéir a ardú mar sin leis agus tá sé splanctha ar an toirt
Má thosaíonn sé ag dul chun feirge chomhairleoinn duit gan fanacht ina ghaire, arae tá anam duine air ina chuid oilc
D'áitigh an capall ag broimseálacht agus ag dul chun meargántachta agus shíl mé nach gceansóinn chor ar bith í. Tá sí chomh giongach leis an diabhal nuair a fheicfeas sí bus, agus ní ghlacann sí scáth roimh na mótair bheaga chor ar bith. Nach aisteach sin anois
Má labhraíonn tú air sin rachaidh sé chun stuaice air, agus ní bheidh focal den chaint aige aríst go ceann coicíse. Tá sé an-phusach go deo
Tá sé ag dul chun staince ar an mbodach seo aríst. Ní dhéanfaidh sé aon cheo faoi shásamh aríst go faoithin. Ní dóichíde cleas dhá ndéanfadh sé anois ná an láí a chaitheamh i dtigh diabhail ansin ar fad agus lascadh leis soir ag an S.
Ná téadh sé chun bundúin aríst ort fearacht ar ball. Breá nach mbeadh foighid agus éisteacht agat. Is fada dhuit do shaol ar an gcaoi a bhfuil tú
Chuaigh sé chun staiciúlachta (fc. staiciúlacht) uirthi, agus ní fhéadfadh muid aon cheart a bhaint di aríst go ceann dhá lá. Nach diabhlaí an bealach atá léithe do bhean óg a fuair oiliúint agus tógáil chomh maith léithe
Tá sé ag dul 'na huaire móire air. Ligidh dó ar fad anois, agus ná scanraidh tuilleadh é i gceann mar atá sé (fc. uair mhór)
Chuaigh sé 'na huaire móire críochnaithe air nuair a chonaic sé an póilí
Ní féidir gur ag dul chun drogaill atá tú. Más ea, ná bac leat féin. Shíl mé go raibh misneach thairis sin agat
Chuaigh sé chun drogaill air nuair a chonaic sé gach is a raibh le déanamh
Tá mé ag dul chun drogaill anois roimh an aistir sin. Sílim go bhfuil an tabhairt rófhada
Sílim go ndeachaigh tú chun bréige ó d'imigh tú ó bhaile — tucarach do bhréaga
Tá sé ag dul chun imní air
Ná téadh sé chun imní ort anois chor ar bith. Beidh sé anseo gan mórán achair
Chuaigh sé chun leithid ar fad ó fuair an mac an poistín salach sin atá aige
Measaim nár mhór cromnasc a chur ar an ngamhain sin. Tá sé ag dul chun bradaíola
Chuaigh sé chun críonnachta agus chun gleacaíochta ó himríodh air fadó faoin airgead. Ní bhfaighfear chomh bog aríst é go ceann fada sílim
Má théann sé siúd chun díocais ceart leis an obair, ní bheidh aon cheo di gan déanamh faoi cheann dhá lá
Bhí sí an-ligthe léithe fhéin, ach shílfeá go bhfuil sí ag dul chun cuibhiúlacht le scaitheamh. Theastaigh sin uaithi má tá féin
Gabhfaidh sé chun drabhláis ar fad má ghníonn tú sin leis. Nach mb'fhearr dhuit cead a chinn a ligean leis faoi láthair go bhfeice tú leat
Tá sé ag dul chun teanntáis anois ar na daoine
Is mór a chuaigh sé chun díth céille ón am nach bhfágfadh sé an splainc amach aon oíche beo. Ní féidir a choinneáil istigh anois
Tá na daoine ar fad ag dul chun gangaide thar is mar a bhídís fadó
Nach thú atá ag dul chun simplíochta. Cheal nach mba léir dhuit nach raibh sé ach ag séideadh fút. Bíodh a fhios agat gurb in é an méid
Shílfeá duine atá chomh fada san áit anois leis go rachadh sé chun tíriúlacht thairis siúd. Ach dheamhan athrú air thar an gcéad lá a dtáinig sé, ná cuid d'athrú
'Sé an chaoi a ndeachaigh sé chun ciotaíola ó d'imigh sé
Is beag a chuaigh sé chun gnaíúlacht, a Thiarna, ó d'éirigh an t-airgead leis. Níl a fhios agam nach ag dul chun tútaíl féin atá sé
Gabhfaidh sí chun dodaíola má théann duine cuideáin dhá bleán
Is mór a chuaigh sé chun siléige ó phós sé
Ag dul chun leisce atá tú chuile lá. Is gearr nach ligfidh an leisce dhuit an tine a thógáil de chois duine
Ní fhaca tú aon duine ariamh atá ag dul chun cúthaileadais ach í, théis chomh teann agus a bhí sí nuair a bhí sí ina páiste
Ag dul chun cantail aríst. Is mór an tseanmóir thú, is mór sin
Ná lig dó a dhul chun taighd, nó caithfidh sé anuas a bhfuil sa teach
A Dhia dhá tharrtháil! Bhí an cunús seo thiar ag an aifreann inniu. Is cosúil go bhfuil sé ag dul chun diagantachta faoi dheireadh agus faoi dhó (dheoidh). Is fhearr go deireanach ná go brách, arsa tusa
Chuaigh sé chun faitís orm nuair a chonaic mé a raibh acu ann, agus gan sméaróid ag ceachtar acu le ól
Mura dté sé chun coimhthís leatsa ó tharla nach bhfuil aon aithne aige ort. Is fhearr dhuit mise a ligean aige
Chuaigh an garraí sin chun broimfhéir ar fad anuraidh, rud ab annamh leis, agus ní raibh aon fhata de rath air — rinne sé broimfhéar
Má fhágann tú mar sin é, agus gan na clascannaí a thógáil, gabhfaidh an geadán talúna sin ar fad chun fiántais
+–
Tá a chuid ag dul chun maitheasa dó, bail ó Dhia agus ó Mhuire air — tá slacht nó snua a chodach air; níl a chuid ag dul amú air
Go dté sé chun maitheasa dhuit a dhuine chroí
TUILLEADH (7) ▼
Chuile ghreim dhá n-itheann sé sin téann sé chun maitheasa dó. Is furasta a aithinte air é, bail ó Dhia air!
Chuaigh sé chun saibhris go mór ó cheannaigh sé an talamh thuas
Tá sé ag dul chun suime duit féin chomh maith liomsa (fc. suim)
Bhíodh sé sin an-cholgach ag éirí suas dó, ach tá sé ag dul chun míne (míneadais, chun míneacht) go mór le gairid
Beidh an bealach ag dul chun míne anois as seo amach. Tá an bealach garbh uileag scoite agat
"Chuile líne ag dul chun míne agus chun bréige"
Chuaigh sé chun sochair (chun leasa, chun maitheasa, chun tairbhe srl.) dó an méid sin scíthe a fháil
+–
Tá an aimsir ag dul chun cruóige chuile lá feasta. Nach bhfuil muid i mbéal an earraigh thall
Shílfeá go bhfuil an tráthnóna ag dul chun fionnórtais (fionnuartais). Is mór is fiú sin féin le hais an bhruth a bhí ann ó mhaidin
TUILLEADH (19) ▼
Chuaigh an lá chun meirbheadais ó chaith sé an múirín gréine sin
Chuaigh sé buille chun fuaicht le scaitheamh
Tá sé ag dul chun fuaicht go mór
Chuaigh an aimsir go mór chun donacht le seachtain
Beidh an uair ag dul chun cruais anois chuile lá feasta
Tá sé ag dul chun gileacht (gile) shílfeá. Is gearr go n-éirí an ghealach
Cén fanacht atá oraibh: ag ceapadh go ngealfaidh an oíche. Nach ag dul chun duibheachta atá sé
Gabhfaidh sé chun báistí cheapfainn
Chuaigh sé chun fliucháin an t-am seo anuraidh. Neartaigh an toirneach leis
Ag dul chun drochuaire atá sé le chuile chor. An dtáinig a leithide d'aimsir ó rugadh an chéad fhear? Drochsheans go dtáinig
Is gearr go dté sé chun cailm aríst. Tá sé ag ligean faoi beagán cheana
Ag dul chun seaca atá sé. Sháraigh an oíche anocht a dtáinig fós
Is mór atá an uair ag dul chun ceo shílfeá
Dhá dtéadh sé chun ceo ort ar na cnoic sin, bhí do chnaipe déanta. Ní changlófá aon fhata le do mharthain aríst
Is cosúil le tráthnóna é a rachadh chun gála
Chuaigh an lá chun breáichte ó am dinnéir
Tá an lá ag dul chun síneadh — ag dul chun faid
D'aithneofá ar an tráthnóna cheana féin go bhfuil sé ag dul chun síneadh
Is fada a bheadh an aimsir seo ag tarraingt shula ghabhfadh sé chun breáichte
+–
Meas tú nach ag dul chun donacht atá sé. Sin é adéarfainn. Níl aon mheas ag an dochtúr air
Is mór a chuaigh sé chun donacht le uair féin. Gheobhaidh sé rud le déanamh agus an oíche a shárú
TUILLEADH (10) ▼
Tá tú ag dul chun feabhais bail ó Dhia ort!
Chuaigh sé chun laige ó chonaic mise cheana é
Dhá mhéad dhá bhfuil sí ag dul chun laige, níl aon cheo ar a teanga fós, ná dheamhan é
'Sé an chaoi a bhfuil sé ag dul chun lúid ó fuair sé an pinsean. Is mór a tharraingeos sé sin dhe, tá mise ag rá leat
Is breá a chuaigh an lao sin chun cruais le mí
Is mór a chuaigh mé chun deiridh le cupla bliain, ach tá aois mhór agam anois
Tá an bhó sin ag dul chun deiridh
Ní dheachaigh fataí mórán chun tosaigh ó tháinig an spalpadh seo
Ní rachaidh duine ar bith chun tosaigh le cneámhaireacht
'Sé an chaoi a bhfuil tú ag dul chun bacaíola tuilleadh chuile lá. Dúradh leat a dhul roimh an gcois sin, ach ba bheag an mhaith sin. Tá rud ar a shon anois agat
+–
Tá sí ag dul chun dathúlachta — dathúlacht ag teacht inti
Is mór a chuaigh sí chun breáichte le gairid
TUILLEADH (8) ▼
Tá sé ag dul chun buíocha (buíchte) chuile lá dhá bhfuil dhá chaitheamh
Daighean (dheamhan, diabhal) mé gur ag dul chun míshlaicht atá sí. Níl ainnis ar bith anois inti, té (cé) go raibh sí maith go leor agus í ina girsigh
Tá an teach ag dul chun sailíochta aríst, théis m'anró dhá ghlanadh agus dhá sciúradh
Tá an bhodóig sin ag dul chun raimhreacht ó doireadh í
Is mór a chuaigh tú chun téagair (chun toirte) le cupla bliain
Is mór a chuaigh an mhóin seo chun troimeacht ó cuireadh i gcruaich í. Ach d'éireodh dhi. Fuair sí neart na báistí
Beidh na cosáin ag dul chun boigeacht anois as seo amach. Duine ar bith nach bhfuil a chuid móna amuigh aige anois, tá sé réidh lena cur amach
Má fhágann tú ansin é faoin mbáistí gabhfaidh sé chun tibhe (chun tiúcht, chun tibheacht)
+–
Ná bac le cosúlacht thart a bheith air. Ag dul chun fad (faid) atá sé. Dúirt Churchill an lá faoi dheireadh go mba cogadh go ceann trí bliana fós é
Chítear dhom go bhfuil an treabhsar sin ag dul chun giorracht, mura mise atá ag fás fós!
TUILLEADH (3) ▼
Chuaigh tyreannaí chun gainneachta ar fad le leathbhliain anois. Nuair a bhí siad bunfhairsing féin, ní bhfaightheá tyre gan lán laidhre
Shílfeá go mba cheart d'uibheachaí a beith ag saoirsiú feasta ó tá siad ag dul chun fairsingeachta. Ach níl aon chosúlacht orthu fós, pé acu sin é
Dhá fhada dhá bhfágfaidh tú é, is amhlaidh is mó a rachas sé chun leithid (poll)
+–
Tá sé ag dul chun seachtaine ó chonaic mé é — ní fhaca mé é le ionann is seachtain
Bhí sé ag dul chun bliana ó chonaic mé roimhe sin é, agus shílfeá gur anuas as mullach an aeir a thit mé aige, bhí an oiread sin fáilte aige romham
TUILLEADH (9) ▼
Tá sé ag dul chun seacht mbliana anois — seacht mbliana go Féil Pádraic seo chugainn ó cuireadh í. Cuimhním go maith go raibh muid thiar sa roinnín ag déanamh na huaighe agus go ndeachaigh D. S. tharainn síos ag iarraidh mallach feamainne
Bheadh sé ag dul chun míosa sílim ó bhí sé anseo go deireanach. Thug sé cúl ar fad dúinn théis nár chuir muid araoid ar bith air, ach bhíodh na gearrchailí ag déanamh bothae críochnaithe dhó (dhe)
Ó, tá sé ag dul chun deich mbliana fichead ar chuma ar bith. Tá a fhios agam go maith nach raibh ionam féin agus in T. Sh. ach seanghasúir agus muid thíos ann. Is gearr an mhoill a bhíos ar na blianta chor ar bith
Tá sé ag dul chun ráithe ó gheall sé go dtiocfadh sé lá liom ag caoladóireacht agus go dtabharfadh sé beairtín slat agam as a shail féin ag teacht dó. Ní fhaca mé aon amharc air fhéin ná ar an mbeairtín ó shin, agus ní fheicfidh ach oiread chreidim. Sin é an dea-ghealladh agus an droch-chomhlíonadh i gcónaí. Tá na cléibh gan déanamh fós
Ba bheag an aois a bhí chor ar bith aige. Má bhí sé ag dul chun dá scór, ba é a chlochneart é. Cailleadh óg go leor é an duine bocht. Ach sin é an chaoi a mbíonn sé: níl a fhios cé is túisce craiceann na seanchaorach ar an bhfraigh ná craiceann na caorach óige
Tá sé achar is faide ná sin cheapfainn. Sílimse go bhfuil sé ag dul chun deich míle. Is maith buan an choisméig é ar aon chor. Cuimhním gur shiúil mé lá é …
Tá sé thar am a íoctha ar chaoi ar bith. Cá'il an té a d'éistfeadh leat dhá bhliain ach é féin; agus tá an t-airgead sin amuigh le dhul chun dá bhliain. Agus níor chuir sé aon éileamh ariamh air. Is fiú é sin rud a fhágáil aige, ní hé sin don phuicéara de shiopadóir atá i mbéal an dorais aige
Tá sí san easpaicil (ospidéal) anois le dul chun bliain go leith agus níl aon mhaith fós uirthi, ná aon chaint air. Tá faitíos orm nach dtiocfaidh sí beo as choíchin
Níor bhlais mé d'aon deoir anois le dul chun trí bliana — ón uair a bhí mé ag troid ar an aonach agus ar tógadh mé. Ní bhlaisfead ach an oiread, le cúnamh Dé. Níor bheag dom an t-achar ar chaith mé ag blaiseadh dó dhá mbeadh neart air
2.
·
Chaith sé a shaol ag dul chun dlí — i gcúirteanna agus eile
Má théann tú chun dlí leis, tusa a bheas siar leis
+–
Chuaigh mé chun réitigh leis — rinneamar síocháin nó eadarascán
Ní ghabhfaidh na tíreannaí sin chun réitigh nó go mbeidh a bhfuil ar an domhan marbh
TUILLEADH (1) ▼
"Ach Páras a dhul chun réitigh le Úna Dheas Ní Nia" — socrú (pósta) a dhéanamh léithe
Féach freisin
→
chun
téigh chun in iontrálacha eile (50+)
+
→
faitíos
Chuaigh an faitíos cráite air cheana. Tá sé ag dul chun dánaíocht aríst muis
TUILLEADH (3) ▼
Chuaigh sé chun faitís air — tháinig faitíos air
Tá sé ag dul chun faitís ar an bhfear seo istigh
Is fhearr dhom a dhéanamh as láimh faitíos na timpiste. An rud a théas i bhfad, téann sé chun righneadais — le faitíos nach ndéanfainn aríst é
Ag líonadh feadhnach móna ar an asal a bhí mé nuair a bhuail sé chugam aníos. 'Tá fire agus gríosach dhá dhéanamh ar mo chuid mónasa,' adeir sé. 'Dheamhan fód dhá fhágáil agam. Beidh a shliocht orthu muis. Gabhfaidh mise ag faire, agus an té a mbéarfaidh mé istigh air i mbéal na cruaiche, sin ní fhágfaidh sé'
Tháinig an bullán mór sin aige isteach an bhearna chugam tráthnóna agus thosaigh sé ag bualadh na mbeathach orm. Dheamhan a leithide d'fhudairnéis a chonaic tú ó chuaigh tú in ord Mhuire agus a bhí ann. Shíl mé nach bhféadfainn a chur amach chor ar bith
→
féar
Níor fhás mórán féir faoi mo chosa nó go ndeachaigh mé siar chuige — rinne mé deifir ag dul chuige (le turas nó aistir)
→
fóir
Níl fuarú ná fóirithint aige inniu ach an oiread le aon lá eile. Ag dul chun donacht atá sé, ach grásta Dé. Is mór m’fhaitíos gur cancer atá air
Bheadh an oiread céanna coimhthís orm a dhul chun cainte leis agus a bheadh orm leis an té nach bhfaca mé ariamh.
Meas tú nach bhfaightheá buidéal eicínt ón dochtúr a bhainfeadh an chéithireacht sin dhíot, dhá dtéiteá chuige. Ach is beag an baol ort.
→
abhaile
Níl agamsa ach an méid sin a inseacht do P. Bh., agus feicfidh tú fhéin air, gur gearr go dté an méid adúirt sí abhaile chuige.
+
→
bealach
Cáide go dté tú chun bealaigh? — go n-imí tú (go háirid in áit i bhfad ó láthair, Sasana, Meiriceá, Baile Átha Cliath srl.).
TUILLEADH (2) ▼
Níl siúl an bhealaigh anois inti ó chuaigh sí chun donacht le na scoilteachaí.
Má bhíonn do bhealach isteach tigh W. A., tabhair abhaile chugam an cléibhín a d'fhága mé ann i ndearmad Dé Sathairn seo chuaigh thart.
→
beart
'Sé an beart is fhearr dhuit é a ghlacadh go réidh. Dheamhan maith ar bith dhuit a dhul chun drochmhúineadh leis. Má théann, ní bhainfidh tú ceart ar bith dhe.
I nDomhnach níorbh fholáir do ghasúr a bheith cuisneach go maith lena chur chun scoile agus an aimsir atá ann. Chonaic mé deoraí beag de ghasúr atá ag M. Mh. ag dul anoir inné, agus é ina ghoróirín leis an bhfuacht. Nár agraí Dia air a dhul ag cur amach a leithide siúd de mhalrach faoi fhuacht agus faoi dheallradh!
+
→
beo 1
Is beo éasca uaidh a theacht ina bhéilí, ach níl sé chomh beo sin ag dul chun a chuid oibre.
TUILLEADH (1) ▼
Níl caoi beo is fhearr duit ná é a ghlacadh go réidh: má théann tú chun drochmhúineadh leis, ní bhainfidh tú ceart ar bith dhe.
→
beo 2
Muran tairne a chuaigh i mbeo inti, dheamhan a fhios agam céard a d'éireodh di. Tá an bhacaíl sin uirthi le gabháil chun seachtaine.
→
bocht 2
Tiocfaidh sé chun drabhláis críochnaithe anois ó thosaigh sé ar an ól aríst. Má théann bocht go nocht, téann sé go gabháil éadain, mar adeir an seanfhocal.
→
borr
Is fhearr an réiteach a ghlacadh le Tom. Ní bheidh tú ach ag borradh leis má théann tú chun drochmhúineadh leis.
→
adhartha
An té a aireos sé sin buille adhartha chor ar bith, leagfaidh sé isteach chuige. 'Sé atá deas air.
D'éirigh sé chugam ina bhruithshléacht a mhic ó, ag dul ag baint na bputógaí asam mura dtugainn scilling eile dhó. Ba bheag an baol orm a mh'anam. Thug mé mo cheart dó.
Is mairg dhó nach fadó an lá a bhuail faoin saol, tharas a bheith dhá chur ar an méir is faide i gcónaí. An rud a théanns i bhfad, téann chun righneadais, adeir siad.
Tá sé buailte síos le dul chun trí seachtainí. Más í an eitinn atá ag priocadh leis, tá a chaiscín meilte.
→
buinne 2
"Go dteaga bláth buí ar an eorna, agus go dtosaí an fómhar ag dul chun finne; Is deas lách an rud í an óige, agus i ndiaidh mo stóirín atá mise" (As Cuaichín Ghleann Éifinn. Mheas an Máilleach — go ndéana Dia maith air! — gur i mbuinne a bhí anseo ó cheart, i leaba chun finne, ach ní mheasaimse gurb ea. Ar aon chor, téann an fómhar chun finne, ach is fada i ndiaidh a dhul chun buinne dhó é)
→
amuigh
Tá an méid sin airgid amuigh agam le dul chun chúig bhliana agus níl mé ag fáil saoradh ná séanadh faoi.
"Nuair nach dtagann sé d'Act amach, mar atá ar bhó is ar chaora; an té nach dtaitníonn a bhean sa mbaile leis í a thiomáint chun an aonaigh" — as An Ceamach — seanamhrán; d'eacht a bhí ann ó thús, sílim, ach tá sé athraithe go dtí Act anois
→
anachain
Má bhíonn anachain ann go mba ort fhéin a thitfeas sí; má théann sé chun anachain d'aon duine, anuas faoi do mhullach fhéin é (faoina mhullach féin é) — adéarfaí le duine nó faoi dhuine a rinne drocheascaine ort
→
anam
Bhí sé réasúnta inné ach tháinig barr air tuairim is ardtráthnóna. Ag dul chun donacht atá sé ó shin, agus tá sé in achar an anama amach is amach anois.
Ní scoirfeadh sé dá mbeadh an baile ag dul chun na cille, tá sé chomh hantlásach sin — dhá mbeadh ar an mbaile caillte agus iad dhá dtabhairt chun na reilige, ní éireodh sé as obair (gnás é i gConamara nach ceart an chréafóg a chorraí, 'sé sin treabhadh ná fuirseadh, ná obair throm ar bith den tsórt sin a dhéanamh, chúns atá corp ar an mbaile. Is measa aríst é má tá duine ag obair agus an corp dhá tharlú den bhaile)
Níor chónaigh sé go ndeachaigh sé glanoscartha chun a thí agus gur ionsaigh sé istigh ar leic an teallaigh é.
→
átha
'Ní fhanann an bradán fireann os cionn an tsíl. Fanann sé ar an átha, ar an gcolbha faoin mbruach. Fanfaidh an dá bhradán ar an átha achar nó go bhfuil sé nádúrach acub dul chun na farraige' (Peadar Chois Fharraige, lch 69)
→
fabhall
Má fheiceann siad fáfaillín ar bith aige, tá siad sin in ann a dul chun farraige. Dar fia féachann sé iad scaití freisin. Bhí curach ansin thiar aréir agus cuireadh go dtí snaidhm na stothaí í. Ba diabhaltaí an phuicneáil a fuair sí
→
feacht
Chuaigh mé chuige faoi dhó cheana, ach ní bhfuair mé sa mbaile é. B'fhéidir go mbeadh sé romham an feacht seo
→
fiachadh
Mura raibh aige le dhul ag fiachadh air ach an donáinín sin, is gann a chuaigh an saol air. M'anam muise má thugann an donáinín chun cúirte é gur daor a íocfas sé an buille sin. Tuilleadh diabhail agus deamhain aige! Ba bheag an scéal é dhá n-íocadh féin
→
fiannach
Is fada fiannach sa bpobal seo é anois. I ndar liom fhéin ba chóir dó a bheith idir deich mbliana agus trí fichid agus na ceithre scóir. Tá sé anseo ag dul chun dhá scór
+
→
finne
Buí a bhí sí chun tosaigh agus tá sí ag dul chun finne anois — tá gruaig fhionn ag teacht uirthi; is beag a bhíos eatarthu
TUILLEADH (2) ▼
Tá an coirce ag dul chun finne — ag buíochan; scaitheamh théis a dhul i ndéis dó
Is gearr eile a gheobhas sé anois nó go dtosaí sé ag dul chun finne. Is breá an déas atá amuigh ag an ngarraí sin thíos
→
fleaim
Níl fleaim sa móin faoi láthair. Amach anseo ach a dté sí chun gainneacht a bheas an fuadach uirthi
→
folamh 1
Má théann tú fhéin isteach chuici agus cupla unsa tae a iarraidh uirthi, dheamhan a ligfidh sí amach folamh thú
→
furú
Bhí an-fhurú air inniu ag dul chun an phortaigh. Dhá mba lá maitheasa é, is beag den fhurú a bheadh air, deirimse leat
→
isteach
Ní rachaidh mé isteach aríst chuige le mo bheo ná mo mharbh, le cúnamh Dé — isteach go dtí siopadóir le earraithe a cheannacht uaidh
→
faobhar
"Bíonn chuile fhaobhar ag dul chun sochair agus gan faobhar ar bith ag dul chun dochair" — deirtear gurb é Samson adúirt i dtosach é