dóite
—
mo léan dóighte, mo chreach mhaidne dhóighte, mo léan dóighte deacrach agus rl. (rosc — leaganacha cainte)
·
"Mo chreach mhaidne agus mo léan dóighte, nach bhfuil mé cho h-óg agus a bhí mé ariamh; Go ndéanfainn aithgiorra thríd chnuic a's thríd bhóithrí, agus go gcuirfinn cóitín ar mo Nóra Bhán" (As amhrán — Inghean Frainc Confhaola)
dóite in iontrálacha eile (5)
Ní raibh scéal na amhrán ag P. Mh. ach chabálfadh sé thú le deáchaint. Bhí sí sin aige agus neart di. "Má thugtar leasainm ormsa fhéin" adeireadh sé "ní poll dóite ar mo chóta é sin"
→
dona
Is measa thú ná a bhfaca mé ariamh; is tú is measa dhá bhfaca mé ariamh; is measa thú ná a dtiocfaidh agus ná a dtáinic; is measa thú ná "luirgní dóite"
→
dreach
Bhí dreach air (adhmad) mar atá ar an simléar sin anois. Shílfeá idtosach gur dóite a bheadh sé, ach níorbh ea = snua, cosúlacht
→
dubh 3
Dhá bhliain ó shoin tháinic stolladh amach an t-am seo bhliain agus dhubhaigh sé na sceacha. Bhí an fhlaisc thiar de chuile sceach dóite agus an taobh a bhí thoir di glas. Níor facthas a leithide ó a tháinic an chéad-fhear