droma
—ainmfhocal, baineann
—fuaim: u ar o anseo agus ní a
—
cnoc, leirg. Níl sé ach in ainmneacha áiteachaí .i. Droma Bheag agus Droma Mhór: tamhnachaí atá in aice Mhaigh Cuilinn; agus Droma: baile i mbarr na Gaillimhe. Ní bhíonn an t-alt ann.
·
Tá sí pósta thoir i nDroma
Fear as Droma Bheag
Féach freisin
→
droim
droma in iontrálacha eile (23)
+
Tá caol an droma an-lag aige. Ar chuala tú ariamh é: "Is minic fear fada lag as a lár"
TUILLEADH (3) ▼
Chuir sé barróig orm faoi chaol an droma, agus mo cheann fine ní scarfadh uaidh. Ba gheall le iarainn na bunríochaí a bhí air
Ansin, slán an tsamhail, i gcaol an droma a sádh é. Dhá dtéadh sé ionga eile isteach, bhí sé thrína chuid aobha agus leagha na bhFiann ní leigheasfadh é. Is maith a chuaigh sé as
Is diabhlaí ligthe atá sí as caol an droma. Ba mhaith í ag baint choirlí. Bheadh an síneadh fada aici
Ní stró duitse máistreás scoile a fháil, ach caithfidh mise déanamh suas le talmhaí eicínt a mbeidh dhá chráig mhóra gharbha uirthi agus clár droma le aghaidh an chléibhín!
→
déanta
Is Árannach déanta í. Tá an-tslinneáin agus an-chlár droma aici, baile ó Dhia agus ó Mhuire uirthi
→
dioc
Tá sé ag dul thart le seachtain agus gioc air ag an tinneas droma. Dar fia beidh gioc air ach a mbeidh an tseanghráinseach siúd saothraithe aige
→
dochar
An bhfaca tusa an dochtúr dubh? Thug S. Sh. amach é lena chuid tinneas droma a leigheas. Níor fhága sé snáth air, agus chuir sé ar a bhéal faoi sa leaba é. D'inis S. Sh. dó cá raibh an dochar. 'Anseo,' arsa seisean, agus bhuail sé a sheandorna anuas ar an gcaoldroim air agus chuir sé snadhmannaí sa leaba air. Ach chomh luath agus a fuair S. a anáil leis, d'éirigh sé de léim choscartha agus fuair sé an píce. Bhí an dochtúr dubh ligthe leis féin agus níor mhór dó féin go raibh. Ní changlódh sé aon fhata go brách aríst!
→
draíocht
'Cuirim faoi gheasa droma (dubha freisin agus troma) draíocht tú,' adeir sé, 'gan an darna béilí a ithe ar aon bhord, ná an darna hoíche a chodladh ar aon leaba, nó go dtuga tú agamsa … '
→
dreach
Sin iad thuas ag T. Mh. na bodógaí a bhfuil an dreach orthu. Mise i mbannaí dhuit nach gcónóidh an braon i logán an droma acu sin mar a bhíodh sé ag cónú ar bheithígh Ch. 'Sé an scéal é, ní bheadh call dó sin a dhéanamh ach a gcoinneáil istigh sa gcró agus gan ghiollaíocht ar bith a dhéanamh orthu, agus bheidís ramhar slachtmhar aige ina dhiaidh sin. Tá an mí-ádh ann do dhaoine agus an t-ádh do dhaoine eile mar adeir S. G.
Tá scair eangaí curtha againn siar sa gcuisle. Ní raibh a shúil inti ar maidin, ach facthas dom go bhfaca mé driúillíní ar an uisce in aice a droma inniu. Caithfidh muid a tógáil anocht
+
→
droim
Buail ort é. Cuirfidh mise geall leat nach beag leat é ach a n-iompraí tú leathmhíle é. Is trom cearc i bhfad adeir siad. Is beag an rud é sáith droma duine
TUILLEADH (10) ▼
Níl mé in ann mé féin a dhíriú chor ar bith le tinneas droma le cupla lá. Tá mé thart aige. Neamhchleachta a rinne é is dóigh. Níor chuir mise aon tsúileoig fhataí le dhá bhliain déag go dtí an tseachtain seo caite. Diabhal bréag nach maith a shaothraíos an droim an bolg ar chuma ar bith
Bhuail sé isteach ar alt an droma mé — an áit a bhfuil na hailt sa droim
Airím driog eicínt isteach in alt mo dhroma, muran tinneas droma atá ag siocadh liom aríst, ní ag tabhairt gutha air é
Anuas ansin díreach ar alt an droma a fuair mé é. Shíl mé go raibh mo chreach déanta
Shílfeá go bhfuil bearradh droma aige ar na caoirigh — bearradh a tugtar ar chaoirigh faoi Shamhain, ar fhaitíos go bhfaighidís fuacht. Bearrtar an droim acu, ach fágtar an bolg gan bearradh
Ní fheicfeá an oiread ag tabhairt bearradh droma ar na caoirigh anois agus a thugadh fadó, i gcruthúnas duit go gcaithfidh sé nach bhfuil an aimsir chomh fuar agus a bhíodh sí roimhe seo. Ní túisce Lá Samhna ar fáil fadó ná a chloisfeá chuile fhear a mbeadh caoirigh aige ag rá: 'sin é ina Shamhain é. Ní mór dhom an bearradh droma a thabhairt ar na cupla caora seo nó ní sháróidh siad an geimhreadh.' Is beag an bearradh droma atá anois ann mura bhfuil sé ag lucht an tsléibhe. Ach ní foláir dóibh sin é. Tá an fuacht mór faoi shliabh
B'annamh liom muise an bearradh droma a thabhairt ar na caoirigh, ach tháinig sé an-fhuar i mbliana. Ba é a chosúlacht an uair sin faoi Shamhain go dtabharfadh sé geimhreadh crua uaidh. Ach i nDomhnach shílfeá nár tháinig sé chomh dona sin fós, mura romhainn amach atá
Deir daoine go gcoinníonn an bearradh droma siar na caoirigh ach ní mheasaim féin go gcoinníonn. Is fad ar a shaol é má tá i ndán is go mbíonn geimhreadh crua ann. Agus níl aon gheimhreadh dhá bhfuil ag teacht anois nach geimhreadh crua é. Féacha an geimhreadh anuraidh …
M'anam a mhuirnín nach bhfuil siad againn, ní ag ceasacht ar Dhia é, le bearradh droma ná bearradh bradach, ná aon bhearradh eile a thabhairt orthu. Cailleadh dhá uascán bhreátha orainn anuraidh le cruimhe, agus trí cinn an bhliain roimhe sin, agus dúirt muid linn féin ansin ó tharla nach raibh siad ag éirí linn nárbh fhiú dúinn a bheith dhá (dhár) meath féin leo agus lig muid uainn ar fad iad
Droim an Fhir Rua, Droim an Bháire, Corr an Droma, An Droim, Scoil an Droma (ainmneachaí áiteacha. Tá an Droim a bhfuil Scoil an Droma ann scaithín aniar ó Bhaile na Cille in Oileán Gharmna)
M'anam muise, bíodh a fhios agat go bhfuil spreacadh thar cionn sa droinníneach sin té (cé) gur beag a cheapfadh dó é. Tá an-chlár droma aige