D'fhéadfá a rá gur maith te drochmhúinte an cuimleacháinín é sin, má théann araoid ar bith air

Bhí sé i ndáil le ag caoineachán le drochmhúineadh

Ha muise, is dual dáimhe agus daoine dhó a bheith drochmhúinte. Ar ndóigh dhá dtéadh sé le Clainn Mhac Chonfhaola, ní bheadh léamh ná inseacht scéil air

Bhí sé ag daingniú chun drochmhúineadh — bhí a chuid drochmhúineadh ag neartú, bhí sé ag dul chun feirge nó chun oilc

Chuaigh siad ar chaitheamh dairteacha in am dinnéir thuas ar an sliabh an bhliain cheana. Chuir siad N. le cuthach. D'éirigh sé faoi dheireadh agus faoi dhó (dheoidh) agus lean sé iad. Ach dhalladar é le na dairteachaí. Níor tháinig táirm ar bith orthu go dtí sin. Bhí sé ag uallfairt le teann drochmhúineadh. Sin é an uair a tháinig clann Ph. agus Sh. anoir. M'anam nach raibh aon dairteachaí ann uaidh sin amach, ach na hailt. Dhonaigh T. Sh. mac Sh. Chuir sé síos ar a bhéal agus ar a fhiacla i mullach píce trí ladhar a bhí sáite sa mbinse é. B'éigean an dochtúr a thabhairt ann ar an toirt boise. Bhí sé ag cur fhola ina srúillí: i gcruthúnas dhuit, mar adeir an fear fadó, nuair is fhearr an súgradh gurb ea is fhearr ligean dó

'Tá rud dána drochmhúinte déanta agamsa agus fios a chur ort,' adeirim féin, 'ach i nDomhnach a athair, bhí sé ar a chailleadh nó facthas domsa go raibh' — rud sonnta sotalach

Daol drochmhúineadh agus neart maistínteachta atá anois uirthi. Déarfá nach mbeadh sé éasca í sin a bhearradh ar ala na huaire! Ach míneoidh sí síos ar ball agus féadfaidh tú caint a chur uirthi má tá aon spéis agat inti

Mura bhfuil sé fáilí, dheamhan a bhfuil mórán den drochmhúineadh ag siúl leis ach oiread, ná cuid de dhrochmhúineadh

Bhí gearrbhodach ag L. Sh. Ph. Níorbh fhéidir a choinneáil istigh, ach ag bóithreoireacht ó oíche go maidin. Bhuail sé agus mharaigh sé é, agus thug sé chuile dhíol air go minic. Chodlaíodh sé sa gcró leath na n-oícheanta an áit a gcuireadh an t-athair an glas ar an doras. Bhí bó aige le aghaidh lao an oíche seo agus b'éigean dó fanacht ina shuí dhá cionn. Tháinig an mac domhain san oíche. Ní bhíodh an t-athair ag cur araoide ar bith an uair seo air — bhí sé sáraithe aige agus gan maith dhó ann. Dar fiagaí dúirt sé an oíche seo leis gan drochmhúineadh ar bith: 'is fhearr leat ag bóithreoireacht agus ar do chuid drabhláis,' adeir sé, 'ná a theacht isteach in am, agus aire a thabhairt don bhó, i leaba t'athair bocht a bheith caillte anseo dhá cionn.' Níor dhúirt an stócach tada ach bualadh siar a chodladh. Chuaigh an t-athair a chodladh as sin go maidin. Nuair a d'éirigh siad ar maidin, ní raibh an gearrbhodach sa teach, ná ar an mbaile. Cuireadh tuairisc, ach ní raibh fáil in áit ar bith air. D'fhan mar sin go bhfaca siad suim aimsire agus gan tuairisc ná fairnéis air, ar an bhfad sin. Sin é an uair a scríobh sé as Meiriceá agus chuir sé céad punt abhaile ar aon láimh amháin. Bhí an-tsaothrú dhó ar an railway. 'Sé an focailín sin adúirt a athair a spadhar é, i gcruthúnas duit nach bhfuil lot ar bith nach mbeadh dealg chomh dona leis

Ní bhíonn sé drochmhúinte liomsa, hé brí céard a dhéanfas sé le (bheith drochmhúinte le) duine ar bith eile — thiocfadh dhó a bheith drochmhúinte le daoine eile, ach ní bhíonn sé drochmhúinte liomsa

Mura ndéana sé dhá dheoin féin é, fág mar sin é. Níl gnaithe ar bith a dhul chun drochmhúineadh leis

Duine an-díbheirgeach é. Bhí mé lá anseo ag an doras ag dul amach le cuid an chapaill agus cé a thiocfadh aniar an bóthar chugam ag spaisteoireacht nach é (ach é). Ní raibh a dhul ar m'aghaidh ná ar gcúl agam. Bhí mé i ngreim. 'Ní théann tusa ag an aifreann a Ph.,' arsa seisean. 'Ní théim le gairid a Athair S.,' arsa mise. 'Ní airím ar fónamh. Tá mé buailte suas as na cosa ar fad.' 'Níl aon bhualadh suas ort le do chuid oibre,' arsa seisean go beo drochmhúinte. 'Is beag a bhéarfadh orm snaidhm den mhaide seo' — bhí maide láimhe aige — 'a thabhairt ar na huillinneachaí dhuit agus bheifeá buailte suas as na lámha chomh maith le na cosa ansin.' M'anam gur dhúirt, agus go ndéanfadh. Bíodh chuile dhuine ar a shon féin air siúd. 'Sé an sagart is doghrainní agus is díbheirgí é dhá bhfaca mise le mo linn féin ar chaoi ar bith

Tá a ndíol den drochmhúineadh iontu, pé ar bith cén t-easpa eile atá orthu

'Sé an fáth a bhfuil sé ar an diúgaireacht sin anois, an áit a bhfaca sé bosca tae agam théis na Gaillimhe, agus ní bheadh fí ná feáin air go bhfaigheadh sé é. Nuair nach bhfuair, thosaigh sé ag gárthaíl, agus tharraingeodh sé ba bodhra as coillte lena chuid sianaíola nó gur thug mé cupla cniogaide dhó. Tháinig meacan ansin ann — meacan drochmhúineadh. Tá sé ag diúgaireacht ó shin. Ag ceapadh go bhfaighidh sé an bosca sin agus gan gair ar bith aige air. Cén ghair a bheadh aige air?

Súmaire bradach é. Ní bhfaightheá focal den chaint uaidh dhá lá do shaoil. Ach dar mo choinsias, tá an bundún ann — bundún agus drochmhúineadh. Diúltaímid dó, ós é atá againn a rá leis

Sin é adeireadh N. Th. i gcónaí. 'Mhaithfinn drochmhúineadh agus drabhlás agus díth céille do dhuine,' adeireadh sé. 'Mhaithfinn créatúlacht agus géaradas dó. Ach tá rud amháin nach maithfinn d'aon duine agus sin é an doicheall. Téann an doicheall go smior'

Hé brí céard a dhéanfas tú ná bí doicheallach leis. Cuir fáilte roimhe agus iarr isteach é, agus tairg cupán tae dhó. Ansin inis dó a bhfuil le rá agat, go mín mánla gan focal aranta ar bith. Ar a bhfaca tú ariamh ná téirigh chun drochmhúineadh leis mura gcinne ort. 'Sé an buille réidh an buille is fhearr

'Sé a bhí le cuthach inniu. Bhuail J. Ph. dóid de scraith air, agus dhubhaigh sé a éadan fré chéile. Dar leat, ba mhó dhá fhonn a bhí air a dhul chun drochmhúineadh, ach bhí a fhios aige nach ndéanfaí faoi ach magadh

Ar ndóighnín má ghníonn tú é sin beidh an sagart sa mullach ort. Agus tá sé sách beo drochmhúinte

Madadh drochmhúinte é. Diabhal níos measa ann

Ná bí doscúch le na putaí a mháistir. Is dona an rud a bheith ródhoscúch leo. Glacfaidh siad gráin ar an scoil uilig … Níl mé dhá shamhailt leat a dhuine chroí. Dar a shon go n-abróinnse go raibh tú drochmhúinte, ach bíonn na putaí ag banrán ina dhiaidh sin

Buaileadh sé é, feiceamuist. M'anam gurb iúd é nach dtiocfadh anonn ná anall leis, ach a thabhairt isteach ar an drandal dó gan peárail (parole? parler?) ar bith a ghlacadh leis. Sin é féin atá beo drochmhúinte le araoid ar bith a chur air

Tosaíonn an bithiúnach ag drannadh mar a bheadh madadh ann le teann coilg agus drochmhúineadh. Is uaidh a theastódh an iarraidh!

Ag an diabhal go raibh sé murab é an dris chosáin i gcónaí é. Cantalóir bradach a éireos chun drochmhúineadh leat ar an bpointe. Níl aon ghair ag aon duine tada a dhéanamh ina thimpeall sin. Nach mbainfidh sé an mhaith as chuile shórt dá mbeidh fút a dhéanamh lena chuid glámhóide

Ní mór duit a bheith ar t'airdeall féin má tá an bullán droimeannach sin soir sna garrantaí. Tá sé chomh drochmhúinte lena bhfaca tú go hiomaí. D'ionsódh sé thú ar an toirt boise

Tá sé sa dualgas aici sin a bheith drochmhúinte. Bhí ruibh ar a máthair, agus maidir leis an athair, ar ndóigh ba show shaolta é. Bhíodh muid ag caitheamh corrmhéaróg leis fadó agus d'fheicfeá gearradh fiacal air ag teacht ina (ár) ndiaidh

Níor dhual di muis a bheith mar sin. Chaithfeadh sé go bhfuil sí ag dul in aghaidh dúchais. Ní raibh duine ar an bhfeadhain acu sin nach raibh drochmhúinte anglánta

An aistíl agus an dúnáras a mharaigh é sin ariamh. An bhfaca tú sochraide a mháthar. Ní raibh triúr as a bhaile féin ann théis í a bheith istigh ina gceartlár. Dheamhan a ligfeadh an scáth dóibh an teach a thaobhachtáil aige, agus gan a fhios acu nach é a n-ordú amach aríst a dhéanfadh sé. Níl drochmhúineadh ar bith ann, ach ní beag dó a dhonacht ina dhiaidh sin

Níl agat ach a dhul ar dhrochmhúineadh leis. Scanróidh sin é. Tá sé an-scáfar

Nuair a thosaigh sé ag dul chun drochmhúineadh, tháinig cúr lena bhéal, agus mhaithfeá do Dhia gan a bheith ag breathnú air. Bhí a dhá shúil ag dul amach as a cheann le scéin

'Sí an capall is socra agus is sásta in Éirinn í ach a dhul di go cuibhiúil. Má thosaíonn scéin ag teacht inti, níl maith ar bith dhuit a dhul chun drochmhúineadh léithe. Glac go réidh í. Is furasta léithe a dhul chun socrachta ach gan a bheith dodach léithe