dochtúr
—/doxdūr/
—ainmfhocal, fireann
1.
lia; fear leighis.
a.
+–
Is dochtúr é
Níl a chuid dintiúirí chor ar bith ag an dochtúr sin, adeir siad
TUILLEADH (10) ▼
Chuaigh sé ag iarraidh an dochtúra don bhean
Cuireadh fios ar an dochtúr
Chaith sí i bhfad ag dul faoi lámha dochtúra, ach dheamhan maith a rinneadh di ina dhiaidh sin
Chuaigh sí sin ó scil na ndochtúirí uileag, agus deir siad gur leigheas N. é ina dhiaidh sin
Tá sé ag dul thar mheabhair na ndochtúirí a dhéanamh amach céard atá orm
Buidéal dochtúra a leigheasfadh an creatán sin ort. Tá sé do do chothú an-fhada
Tá sé ag cinnt ar na dochtúirí iad féin a leigheas, ní áirím a dhul ag leigheas daoine eile
Tá cruóg dochtúra air
Níl ansin ach gobán de dhochtúr. Dheamhan blas meabhair aige i nduine ach an oiread liomsa
Sin iad deiseannaí an dochtúra ─ na hacraí a bhíos aige
+–
Dochtúirí na cruinne (dochtúirí chrígh Fódla, dochtúir an domhain, dochtúir na hÉireann srl.) ní leigheasfadh anois é ─ leagha na bhFiann ní leigheasfadh é
Dochtúirí na cruinne agus ní raibh in ann a shlánú théis an méid sin
TUILLEADH (3) ▼
Dhá dtugtá dochtúirí na cruinne aige, ní dhéanfaidís a dhath maitheasa dhó má bhí an t-imeacht air
Dochtúirí na cruinne ní thabharfadh aon fhuarú dom, nó gur tarraingíodh amach í as cosa i dtaca. Is fada a chaith sé ag cragairt (cnagairt) agus ag criongán léithe shula fuair an teanchair aon ghreim uirthi (bun d'fhiacail), ach nuair a fuair, fuair sí crúscadh
"Dochtúirí na cruinne, ní leigheasfaidís mo chás; Go dtáinig péarla an bhrollaigh ghléigil agus gur leag sí orm láimh" (As amhrán. Amantaí i Péarla Deas an tSléibhe Bháin ach bíonn sé in amhráin eile freisin)
b.
+–
Dochtúr beathach é ─ veterinary surgeon
Tá sé ag dul isteach le bheith ina dhochtúr beathach
TUILLEADH (1) ▼
Is géar a theastódh dochtúr beathach anseo muis
2.
ainm flithmhagúil ar dhaoine.
+–
Céard adúirt dochtúirín sciorta leat ─ ainm drochmheasúil ar dhochtúr a bheadh in ainm is a bheith gan aon mhaith
Cá'il dochtúirín sciorta ag dul? An fear a bhfuil sé sin ag dul chuige anois muise is fear é atá ag tabhairt an tua bháis ina mhullach féin. Tabharfaidh sé sin buidéal de thogha na nimhe dhó!
TUILLEADH (2) ▼
Scread mhaidne air, an dochtúirín sciorta! Ní thabharfainn mo sheanasal chuige, agus is beag mo shuim ann
Bhí dochtúr dubh istigh i nGaillimh cupla bliain ó shin, agus deir siad nach raibh cinneadh go deo leis. B'fhearr é ná dochtúirín sciorta seo atá againne anois ar chaoi ar bith
·
Dia dhuit a dhochtúir! (leagan flithmhagúil, fearacht Dia dhuit a chaiptín!, Dia dhuit a Dugdale! srl. Le scorach adéarfaí é go hiondúil, ach deirtear le daoine thart é)
Cén scéal ag an dochtúr?
3.
gléas. Ainm greannmhar air fearacht Pilipe an Fhuail, Pete, Múirne fhireann srl.
·
Caithfidh mé braon a bhaint as an dochtúr ─ caithfidh mé mo mhún a dhéanamh
Ag dul ag baint braon as an dochtúr atá sé anois
Féach freisin
dochtúr in iontrálacha eile (58)
Níl neart agam cor ar bith a bhaint asam féin nach dteagann pian chráite isteach faoi mo chaoldroim. Brath mhór atá agam a dhul chuig an dochtúr léithe, ach dheamhan is móide meabhair a bhainfeadh sé sin aisti ach an oiread liom féin. Is minic nach mbaineann
+
→
daigh
Tháinig daigh eicínt isteach faoi bhun m'easnacha anseo anuraidh agus mé ag feamnú, agus sheadaigh sí mé go dtí sé seachtainí ó shin. Nuair ab fhada liom go raibh sí ag imeacht, shoir liom go dtí an dochtúr, agus thug sé buidéal dom. Ó chaith mé an buidéal, níor airigh mé ó shin di
TUILLEADH (1) ▼
Chaith mé an lá inné agus snaidhm reatha ar mo phutógaí ag dó bhoilg. Fhóbair nár chniog sí mé. Is minic a bhí sí orm cheana; ach ní raibh sí chomh gártha siúd ariamh orm. Sílim go mbogfaidh mé soir ag an dochtúr an chéad lá eile, ach is beag a mhaith sin. Gheobhaidh mé an buidéal buí! Sin é an méid!
→
dáil
Tá sé i ndáil le thrí aothú anois. Dúirt an dochtúr dhá maireadh sé cupla uair eile go raibh aige
→
dairt
Chuaigh siad ar chaitheamh dairteacha in am dinnéir thuas ar an sliabh an bhliain cheana. Chuir siad N. le cuthach. D'éirigh sé faoi dheireadh agus faoi dhó (dheoidh) agus lean sé iad. Ach dhalladar é le na dairteachaí. Níor tháinig táirm ar bith orthu go dtí sin. Bhí sé ag uallfairt le teann drochmhúineadh. Sin é an uair a tháinig clann Ph. agus Sh. anoir. M'anam nach raibh aon dairteachaí ann uaidh sin amach, ach na hailt. Dhonaigh T. Sh. mac Sh. Chuir sé síos ar a bhéal agus ar a fhiacla i mullach píce trí ladhar a bhí sáite sa mbinse é. B'éigean an dochtúr a thabhairt ann ar an toirt boise. Bhí sé ag cur fhola ina srúillí: i gcruthúnas dhuit, mar adeir an fear fadó, nuair is fhearr an súgradh gurb ea is fhearr ligean dó
→
dálach
Diabhal mé gur suarach an t-ionadh go mbeadh an dochtúr sin amscaí féin ag imeacht agus a bhfaigheann sé de ghlaoch. Tá sé ar a chois Domhnach is dálach
Dá mbeifeá an fhad ar neamhchodladh agus atá mise, bheifeá féin in do dhall dúda freisin. Níl a fhios agam ó fhlaithis Dé céard atá orm. Chuaigh mé ag an dochtúr agus thug sé cupla buidéal dom, ach bhí mé chomh maith dhá bhfuireasa. Níor chaith mé an ceann deiridh a thug sé dhom chor ar bith. Sin é an chaoi a bhfuil mé. Buaileann codladh mé mar seo agus bím in mo dhall dúda leis, ach ar an dá luath is a dtéim ar an leaba, imíonn sé d'aon iarraidh … Bím ag titim in mo chodladh agus airím ualach eicínt i mbéal mo chléibh, agus mar a bheadh pléascadh eicínt in mo phíobán. Dúisím suas de gheit. Uaidh sin amach, tá mise réidh le codladh
→
de
Bhí mé in anchaoi aige (tinneas mo bhoilg), ach ó thug an dochtúr an tsiaróib sin dom, d'fhan sé dhíom
→
dealaigh
Níl na ciarógaí dealaithe go fóill, ainneoin an chaoi a chuir an dochtúr siúd ar an teach. Ó rinneadh é sin leis, níor chuala mé aon chr[...]g[...] ann ó shin. Is cosúil gur mharaigh sé iad. Shíl mé go dtabharfadh sé fruisín faoi na ciarógaí freisin, ach níor thug, nó má thug tá siad ar ais aríst
→
dealg
An bhfeiceann tú mac P. N. atá san easpaicil le dul chun bliana lena láimh. Is mór adéarfá dhá dtugadh duine tsiocair dhó féin, ach 'sé a raibh de shiocair aige sin é a bheith ag briseadh cloch le oirdín ansiúd in aice an tí. D'éirigh fleasc beag den chloich — fleasc a bhí chomh tanaí le lann scine. Bhuail sé sa láimh é. Níor chuir sé suim ar bith ann, mar níor fhuiligh sí féin air. Dheamhan oiread is cuimhniú a rinne sé air go ceann seachtaine aríst, nuair a shéid sí suas. Rinne sí bollóg le at. Sin é an uair a chuimhnigh sé ar na clocha. Chuaigh sé go dtí an dochtúr agus chuir sé san easpaicil ar an bpointe é, agus tá sé ann ó shin. Déarfá go mba fánach an tsiocair a bhí ag an duine bocht sin. Ach sin é. Níl lot ar bith nach mbeadh dealg chomh dona leis
→
deannóid
Uair a bhí mé ag déanamh láthair mhoirtéil anseo, thit mo phíopa uaim agus chrom mé síos dhá thógáil agus hé brí (pé ar bith) cén sórt útamáil a bhí orm, chuaigh deannóidín bheag den aol faoi mo shúil agus scall sé mé. Tabhair scalladh air. Shíl mé dheamhan oscailt a dhéanfainn go brách uirthi. M'anam go mb'éigean dom a dhul ag an dochtúr. Agus i gcaitheamh seachtaine i ndiaidh an dochtúra féin, ní fheicinn an bhánshoilse léithe
→
déanta
Ní chuirfinn suim ar bith ansin. Má tá i ndán éirí dhó éireoidh sé, dhá mbeadh déanta lena bhás ag dochtúirí na cruinne agus ag feara Fáil. Beannacht Dé dhuit. Cé mhéad duine a chonaic muid cheana a bhí tugtha suas ag dochtúirí, agus 'siad atá luath láidir inniu. Is fearr é Dia ná dochtúr ar bith
→
deatach
Ní bhíonn deatach ar bith gan tine. Marach go raibh aicíd eicínt ann, tuige a raibh siad ar fad ina luí, agus gur chuir an dochtúr aithne ar dhaoine gan a dhul isteach ann
+
→
déidín
An té a mbeidh déidín tite aige ná bac thusa leis. Má bhíonn sé tite ceart aige, is fear réidh é. Dochtúirí na cruinne ní leigheasfadh é. Má ghníonn an giall crapadh tá sé craptha, agus ná bac thusa lena thabhairt ar ais, mar níl aon ndán ar ais dó. Déarfaidh do rogha dochtúr leat é cuirfidh mise geall
TUILLEADH (1) ▼
Deirimse leatsa gur beag dochtúr atá sásta a dhul ag dréim le déidín. Fuadóidh siad ag an easpaicil (ospidéal) ar an bpointe é (an té a bhfuil déidín tite aige) agus sin ní fhágfaidh sé go dté sé ar thaobh eicínt. Maidir le go dtiocfaidh dochtúr amach anseo ag méirínteacht leis, is beag an baol a mhic ó
→
deilín
Cén áit ar bhain tú an deilín aisti. Ansin! Ar iontaigh tú uilig uirthi. Is olc an áit. Níl a fhios agam nár chóir duit a dhul ag dochtúr agus a 'speáint dó. Is fánach mar d'fhanfadh bacaíl ort le do ló uaithi sin
→
deoch 1
Thug an dochtúr deoch suain dó, agus níor dhúisigh sé aríst go ceann dhá uair déag, ach nuair a dhúisigh, bhuail an phian aríst é
+
→
deoladh
D'ordaigh an dochtúr gan a thabhairt dó ach deoladh trí huaire sa ló, agus dá mbeadh sé ag stróiceadh ag iarraidh tuillidh, gan aon aird a thabhairt air
TUILLEADH (1) ▼
'Bíodh an cat mara ag an dochtúr,' adeir sé. 'Is fhearr a fhios agamsa céard a bhaineas dom féin, ná ag dochtúr ar bith. Ar son Dé tabhair dhom deoladh — dá mba é lón mo bháis é'
→
dia 1
Níl ag an seandream sin uileag ach ag caint ar thoil Dé, agus ag rá go n-éireoidh rud más toil le Dia é. Dheamhan dochtúr na mbeathach a thabharfaidís sin ag aon bhó go deo. Ach d'ordaigh Dia féin cúnamh (fc. cinnire)
→
diachta
Is diachta (iontach) nár thug sí an dochtúr agus an sagart ann freisin ó chuaigh sí i gcleithiúnas a dhul ag déanamh flaisc chomh mór sin. M'anam go mba chóra di go mór a dhul agus a cuid fiacha a íoc ná an tír a bheith ag magadh fúithi théis a cuid a ithe agus a ól
Dheamhan dochtúr faoi sheacht ranna an domhain is dímheabhraí ná é. Bhí sé chomh maith dhuit fear den bhaile a thabhairt ag breathnú ort leis
+
B'fhéidir dhó a bheith chomh maith le dochtúr ar bith, ach níl a chuid dintiúirí aige ina dhiaidh sin
TUILLEADH (3) ▼
Níor thug an dochtúr sin amach a chuid dintiúirí chor ar bith. Deir siad gur éirigh sé as shular chríochnaigh sé
Tá an-dintiúirí ag an dochtúr sin adeir siad, agus níl rath ná ríocht air ina dhiaidh sin. Má thógann an bhróig léas ar do sháil, fuadóidh sé isteach ag an easpaicil (ospidéal) thú
Dhá bhfaightí amach air é, ghabhfadh sé daor air. Níl aon bhaint ag dochtúr ar bith láimh a leagan ar dhuine mura bhfuil a chuid dintiúirí amuigh aige
Dheamhan ceo a bhí ariamh air go dtí an lá sin. Nuair a bhí an dinnéar ite againn, bhí sé ina shuí síos agus ag seanchas chomh spleodrach agus a bhí sé aon oíche ná aon lá ariamh. Théis an dinnéar bhuail sé siar ar an leaba. Ní raibh istigh ach B. D'fhiafraigh sí dhó (dhe) a raibh aon cheo air, agus dúirt sé nach raibh. Nuair a bhreathnaigh sí siar aríst air, bhí sé ag díogarnach. Bhlaoigh sí orm féin anoir as an ngarraí. Ní bhlaofadh murach chomh scanraithe agus atá sí. Bhreathnaigh mé féin air. Bhí sé ar an díogarnach céanna i gcónaí. Nuair a shamhlaigh mé féin an dochtúr agus an sagart leis, dúirt sé nach raibh cruóg sagairt ná dochtúra air, go mbeadh sé soir sa ngarraí agam tráthnóna. Mhuire is trua, ní raibh mé leathuair thoir sa ngarraí aríst nuair a rith sí aniar agus é ina huaire móire uirthi. Siar liom fhéin chomh tréan in Éirinn agus a d'fhéad mé. A dheartháir mo chroí thú, bhí srannán ann. Lasc mé féin liom i gcoinne an tsagairt agus níl ceo ar bith ach gur rug sé beo air … Bíodh a fhios agat gurb olc an rud do dhuine dóigh a dhéanamh dhá bharúil. Ach ní cás é, míle buíochas le Dia, ó rug an sagart air. Sin é an rud ar fad
→
díol 2
Níl aon díol in Éirinn nár thug an dochtúr ar a fear faoi nár chuir sé fios ní ba túisce air. 'Má fhaigheann sí bás anois,' adeir sé, 'bíodh a bás ortsa. Diúltaímse í ar fad.' Murach go ndeachaigh sé go bog agus go crua air, ní chuirfeadh sé láimh ar bith inti
Bhí an mháthair ar chuma ar bith sách diomdhach de mhuintir Sh. Dh. Níor thaobhaigh sí iad ó cailleadh an iníon. Dúirt sí gur fhága siad ansin í, gan fios a chur ar an dochtúr go raibh sí ag saothrú báis
Tá ceann beag ag N. agus ní dhéanann sé suaimhneas ar bith ach ag diúgaireacht leis i gcónaí. Dar brí an leabhair, chuirfeadh sé carghas ort ag breathnú air. Dheamhan suim ar bith aici féin ann. Dúirt mise léithe é a thabhairt siar go bhfeicfeadh an dochtúr é. 'Dheamhan dochtúr muis,' adeir sí, 'ná cuid de dhochtúir. Bíodh sé ag diúgaireacht leis ansin agus a chead sin aige. Nuair a thogrós sé stopadh, stopfaidh sé. Níl cheal ar bith air. Daighean páiste sa tír a fuair a aire sin; ach aon mhaith amháin dom é.' Dheamhan cás ar bith aici ann. 'Sí nach bhfuil an scrupall inti. Shílfeá gurb é an chaoi a mbeadh sí gothúil go bhfaigheadh aon duine caidéis don pháiste, agus níl aon duine dhá bhfeicfeadh é nach gcaithfeadh caidéis eicínt a fháil dó. Scrúdfadh a chuid diúgaireachta na clocha glasa — scrúdfadh sin
→
dlús
Má tá pian chomh gártha sin ort, ní foláir duit dlús a chur léithe. Níl gnaithe ar bith a bheith dhá buachailleacht. Siúd é atá agat a dhéanamh: bualadh soir chuig an dochtúr an chéad lá eile
+
→
dochar
Ní bheadh a fhios agat cá'il an dochar chor ar bith. Deir sé féin amantaí gur in íochtar a bhronn é, amantaí eile isteach díreach ina imleacán. Tá an phian chomh luainneach leis an ngaoith más ceart géilleadh dó féin. Tá an dochtúr sifleáilte aige chomh maith le duine
TUILLEADH (1) ▼
An bhfaca tusa an dochtúr dubh? Thug S. Sh. amach é lena chuid tinneas droma a leigheas. Níor fhága sé snáth air, agus chuir sé ar a bhéal faoi sa leaba é. D'inis S. Sh. dó cá raibh an dochar. 'Anseo,' arsa seisean, agus bhuail sé a sheandorna anuas ar an gcaoldroim air agus chuir sé snadhmannaí sa leaba air. Ach chomh luath agus a fuair S. a anáil leis, d'éirigh sé de léim choscartha agus fuair sé an píce. Bhí an dochtúr dubh ligthe leis féin agus níor mhór dó féin go raibh. Ní changlódh sé aon fhata go brách aríst!
+
→
docht 1
'Sé an chaoi a raibh sé ag dul domsa docht a bheith orm. Bhí a mh'anam, in imeacht trí nó ceathair de laethanta. Chuaigh mé siar ag an dochtúr, ach ar ndóigh, ba déanamh mo ghearáin le giolla gan trua é. Cén bhrí ach bhí leisce orm a dhul ag caint faoi le aon duine. Diabhal easna dhó (dhe) nár tháinig uaidh féin sa deireadh
TUILLEADH (2) ▼
Bhí stopainn ar a uisce, agus thug an dochtúr purgóid eicínt dó. Ansin bhuail docht fuail é — bhí stopainn ar an uisce nó go dtug an phurgóid fuascailt dó, ach tháinig sé ansin ina scaird chumasach
Tháinig docht fuail uirthi — an créatúr — cupla lá shul ó fuair sí bás, agus níorbh fhéidir soithigh a fháil a dtoillfeadh sé ann. Rud eicínt a rinne an dochtúr léithe. Ach más ea féin, ní bhfuair sí aon bhiseach ina dhiaidh
→
drandal
Deir an dochtúr go bhfuil na drandail go maith agam, ach go bhfuil na fiacla lofa ina dhiaidh sin. Is mór an sásamh dhom é sin — nach mór
+
→
driog
Deir sí go dteagann driogannaí ina croí scaití. Ní bhíonn thairis sin de phian uirthi ach mar sháfaí biorán trasna thríd. Is olc é an croí. Chuir mise faoi ndeara di a dhul chuig dochtúr leis, ach dheamhan ceo a fuair an dochtúr uirthi. Dúirt sé nár dhochar ar bith na driogannaí sin: go mbuailfidís duine le slaghdán nó galra ar bith mar sin. 'Tá croí agat,' adeir sé, 'chomh slán le breac.'
TUILLEADH (1) ▼
Rug sé ansin orm in aice an ailt. 'Sé a raibh ann go bhfeicfeá lorg ann agus níor tháinig deoir fhola. Ach mura dtáinig, bhí pian ann. Timpeall is leathuair ina dhiaidh sin d'airigh mé na driogannaí cráite ag snámh suas thrí mo láimh — suas go gualainn, agus níor fhan mothú ná arann i gcrobh mo láimhe. Chuir mé fios ar an dochtúr de léim. Níor mhór dhom féin gur chuir. Dhá bhfágainn leathuair eile í adeir sé, bhí mo chnaipe déanta. Chaithfí an láimh a bhaint anuas ón ngualainn díom
→
dubh 3
Bhí sé dearg i dtosach, agus d'imigh an deirgeadas as agus shíl mé go raibh sé (lot) ag cneasú, ach ina leaba sin, séard a rinne sé dúchan agus bró thinn a dhéanamh agus b'éigean dom a dul chuig an dochtúr faoi.
→
dubhní
Measaim gur shíl sé dubhní a dhéanamh murach gur rugthas air. Bhí a raibh sa teach imithe amach ach tháinig bean chomharsan isteach ag iarraidh rud eicínt agus fuair sí ar sliobarna as an mboimbéal é. Tháinig cúnamh ansin agus cuireadh fios ar an dochtúr agus ar an sagart ar an bpointe. Dheamhan ceo a d'fhan air ar chaoi ar bith. 'Sé an fear staidéarach é anois
+
→
dúnáras
Bhí an deartháir in achar an anama agus é féin ag dul síos agus suas ansin chuile lá thar mhuintir an bhaile, agus ní chainteodh sé air ar bhás an domhain. Thug sé cead báis dhó lena chuid dúnárais sa deireadh, gan dochtúr ná sagart a fháil. Bhí an phúcaíocht chéanna air ag an gcuisle (coiste). Ní raibh smid le baint as le pionsúr, ach é ag mungailt faoina fhiacla. Is maith a chuaigh sé as nach istigh faoi mhurder a bhí sé. Dhá mbeadh féin, ba bheag an scéal é. Chaith an sagart dhá uair ina éadan, ach má chaith féin, sin é a raibh dhá bharr aige. Chinn air amhdachtáil ar bith a bhaint as
TUILLEADH (1) ▼
Bhí an teach uileag buailte síos leis an bhfiabhras, agus le teann dúnárais, níor inis siad d'aon duine é. 'Sé M. B. faoi dheireadh a bhraith nach raibh cor ná car istigh, agus chuaigh sé ag an doras agus thosaigh sé dhá rúscadh. Ní inseoidís dó an uair sin féin é. Meas tusa nach raibh an coimhthíos agus an dúnáras ag siúl leo sin! Chuaigh M. B. siar agus d'fhuagair sé do phóilíos é. Tháinig na póilíos agus an dochtúr ansin, agus hardaíodh isteach chuig an easpaicil iad. Murach sin, bíodh a fhios agat, dheamhan deoraí acu a bheadh sa gcomhaireamh ceann. D'fhanfaidís ansiúd go dtéadh sé in ainseal orthu, agus nárbh fhéidir a dtabhairt as. Tá an dream sin aisteach, ní dhá roinnt leo é
+
→
dúradán
Nuair a chonaic sí an rud a thug an ceannaí le n-ithe don dochtúr eile, tháinig falrach gáire uirthi agus chuir sí aníos an dúradán dubh a bhí ar íochtar a putóige. 'Sin é do mhaith anois,' adeir an ceannaí. 'Tá tú leigheasta. Is liom thú ó t'athair' — bean a raibh ualach leannduibh uirthi agus leigheas ceannaí mála í
TUILLEADH (3) ▼
'Sé a raibh de shiocair aige i dtosach, dúradán a dhul faoina shúil. Shéid an tsúil agus chuaigh sí chun othrais. Mo choinsias is dar m'anam, is súil bhocht anois í. Chuaigh sé ag an dochtúr léithe, agus thug sé rud dó le cur fúithi as tiúb. Chaith sé coicís dhá chur fúithi, ach dheamhan maith a bhí ag teacht uirthi. Bhí sé thoir aige an lá faoi dheireadh agus dúirt sé go gcaithfeadh sé a dhul isteach san easpaicil (ospidéal) léithe. Cheidim go gcaithfidh sé sin féin a dhéanamh mura dteaga aon bhiseach go haibéil uirthi. Is furasta cur ag an tsúil thar áit ar bith
Cén fáth a bhfuil an púicín siúd ar an tsúil ag C. Mh. Mh. … Bhí sé ag briseadh cloch. Bhuail sceamh de chloich sa tsúil é agus chuaigh dúradán beag isteach inti. Bhí sí tinn aige agus lig sé do chuile dhuine a dhul dhá láimhseáil. Dheamhan easna dhi nár at, agus dúirt an dochtúr leis dá bhfágadh sé mórán achair eile í, go mbeadh sé gan súil. Caithfidh sé an clúdach sin a choinneáil uirthi go ceann fada
Chuaigh dúradán faoi shúil an chapaill agus tá sí caoch anois i leathshúil nó i ndáil leis. Deir an sórt dochtúr beithíoch sin atá ag dul thart gur fionn atá ar a súil, ach diabhal fionn ná fionn. B'fhurasta a aithinte an dúradán istigh inti na chéad laethantaí, dá dtapaínn an uair sin í, ach ó fuair sé ionú, bhí sé mall a dhul di. Is mór an babhta uirthi é pé acu sin é
+
Chuaigh mé ag an dochtúr le mo chois — bhí rud eicínt ar mo chois agus chuaigh mé ag an dochtúr nó go mbreathnaíodh sé uirthi
TUILLEADH (1) ▼
Téirigh ag an dochtúr leis an láimh sin
Meas tú nach ag dul chun donacht atá sé. Sin é adéarfainn. Níl aon mheas ag an dochtúr air
→
téigh do
Níor airigh mé a dhath ariamh ag dul dom go dtí an méid sin, ach ní beag do dhuine a thúisce, arsa tusa. Bíonn pian ghártha orm scaití. Tá brath mhór agam a dhul go dtí an dochtúr fúithi, ach cén mhaith sin? Tabharfaidh sé an buidéal céanna dhom atá sé a thabhairt dóibh ar fad
→
téigh i
Níor thug mé aird ar bith air nó go ndeachaigh sí sa tríú lá. Dúirt mé liom fhéin ansin go raibh sé in am a dhul roimhe, agus chuaigh mé soir ag an dochtúr leis
+
Tá cois bhocht agat. Ní foláir duit a dul roimpi in am. Má shéideann sí sin suas mórán eile, gheobhaidh tú rud le déanamh uaithi. Tá drochábhar eicínt istigh inti. B'fhéidir go ndéanfadh an dochtúr í a lansáil duit
TUILLEADH (2) ▼
Ní fhaca mé a (bhur) leithidí ó rugadh mé. Ní rachadh sibh roimh rud ar bith, ach fanacht dhá bhuachailleacht ansin nó nach mbíonn sibh in ann corraí leis. Tá tusa anois ag fuasaoid do chliabhraigh a Sheáin le ionann is bliain, agus ní ghabhfá soir ag an dochtúr leis ina dhiaidh sin. Is fhearr leat ag éagaoineadh ansin ná a dhul go dtí an fear a dhéanfadh maith dhuit
Murach go ndeachaigh mé roimhe an uair sin, dheamhan beo a bheinn inniu. Dúirt an dochtúr liom dhá bhfágainn seachtain eile é, go mbeadh sí ite roimhe agus nach bhféadfadh dochtúirí na cruinne aon mhaith a dhéanamh dhom