Dúirt sí nach mbeadh duine acu sa gcomhaireamh ceann bliain ó inniu: go raibh siad tolgtha fré chéile. Ach dheamhan a fhios aici. 'Sí adúirt agus ní hé Dia

Is iomaí rud is buaine ná an duine, mar adúirt an té adúirt é — is minic leagan mar seo dhá chur ar sheanfhocla, ar ghiotaí d'amhráin agus de scéalta, ar leathfhocla, ar dheilíní, ná ar chaint ar bith a bhíos i mbéal daoine go minic

Anois adúirt tú é gan bhréig gan mhagadh! Ní bheadh aon duine acu beo fadó an lá murach gur choinnigh sí deoladh leo

Abair é! Duine ar bith a bhfuil muirín anois air, tá sé ina ridire

Abair nach fear é a ghlacfadh mórán clabaireachta ó aon duine

Abair nach ea, ná aon duine a bhain leis. Níor tháinig aon chreagaire ar a threibh!

Chreidim nach ndeachaigh, ach abraíodh muid go ndeachaigh. 'Sé an chaoi is réchúisí do chuile dhuine é

Is mór adéarfá le duine nach mbeadh aon fhód móna aige féin a dhul ag tabhairt mála as cruach na comharsan, ach iadsan agus a gcuid móna féin buailte orthu

Déarfainn gur suarach an éadáil do dhuine ar bith a bheith i dtuilleamaí déirce bheag den tsórt sin

Deir siad nach ligfear duine ar bith go Sasana, dhá mbeadh an bhliain seo caite

Séard adeirim fhéin i gcónaí nár chaith sé é fhéin sa dug ariamh; gur duine eicínt eile a chuir turraic ann

Deirimse féin gur mó a bheadh de bharr na móna ag duine, ná de bharr an chuir

Chuaigh chuile dhuine den chine sin sna céadéaga le aois. An bhfeiceann tú an deirfiúr eile atá aici. Tá sí deich mbliana fichead ag tarraingt an phinsean agus is maith an mhaise dhi fós é

Chuaigh sí sin sna céadéaga leis an bhfiabhras. Bhí déanta lena bás ag dochtúirí agus ag chuile dhuine. Ach is cosúil nach raibh an t-imeacht uirthi ina dhiaidh sin. 'Sí atá luath láidir inniu théis a clann a bheith tógtha aici

Seachnaíodh duine an té a bhfuil an dá chroí aige. Liomsa is leatsa agus liomsa aríst, mar adeir an ceann eile

Bhí dhá dhuine dhéag ann (dhá dhuine fhichead, dhá dhuine is fiche, dhá dhuine dhéag is fiche, dhá dhuine is dhá fhichead nó beirt is dá fhichead, dhá dhuine dhéag is trí fichid, dhá phunt is cheithre fichid srl.)

Ní fhéadfaidh duine dhá leith a dhéanamh dhe fhéin. Ba deacair domsa a bheith in éadan féir agus i ndiaidh beathach — ní fhéadfaidh an gobadán an dá thrá a fhreastal

Ní daidhciúil go dtí é. Chonaic mé na gearrbhodaigh anseo thíos oíche. Bhí siad ag caitheamh cloch neart. Chaith seisean í chomh maith le duine. Bhí timpeall is troigh ag C. ar chuile dhuine eile dhá raibh ann. Chaith seisean trí nó ceathair de chuarta aríst, ach, má chaith féin, dar diagaí chinn air marc C. a chrinnt. D'fháisc sé air a sheaicéad a mhic ó agus seo leis suas an bóithrín le teann daidhce faoi gur bhuail C. é

Níl pian ar bith is boichte ná na daitheachaí fiacal, agus níl pian ar bith ina dhiaidh sin is lú a mbíonn trua do dhuine ná í

'Sé Baile an Daighin é má dhéanann siad rud mar sin: a chuid féin a bhaint den duine bocht. Ní fhéadfaidís a dhéanamh. Nó dhá bhféadadh, is cneámhairí ar na hailt na dlíodóirí. Ar ndóigh ní dadaí eile iad

'Sé Baile an Daighin é más féidir leis éirí i mullach na ndaoine ar an gcóir sin. Bhfaighidh (gheobhaidh) sé maide dhá mheá féin fós, nó is mór atá mise ag dul amú. Ach bíodh a lear air féin. An té a dhéanas an t-olc, is maith an oidhe air a bhfaighidh sé féin dhe

'Sé Baile an Daighin é mura bhfuil tú in ann chúig chárta a imirt. An oiread céanna atá againn uileag, agus féachann muid lena n-imirt. Cén sórt amparán de dhuine thú féin thar is cearrbhach ar bith eile?

Is i ndáil le cheal éadaigh atá an duine bocht ó chonaic mise an chéad lá ariamh é

Dáimheannaí as éadan iad sin. Tá siad fite fuaite le chuile dhuine sa tír, de réir gaol is cleamhnais. Ní maith dhuit aon cheo a rá le aon duine os a gcomhair ar chaoi ar bith. Bíodh a fhios ag chuile dhuine cá mbeidh sé ag caint

Ha muise, is dual dáimhe agus daoine dhó a bheith drochmhúinte. Ar ndóigh dhá dtéadh sé le Clainn Mhac Chonfhaola, ní bheadh léamh ná inseacht scéil air

Is dual dáimhe agus daoine di cúl a cainte a bheith léithe. Níor lig a máthair aon duine thairti ariamh gan sclamh a bhaint as

Bíonn sí ag brú gaoil i gcónaí orthu faoi rá is gur daoine móra iad, ach dheamhan gaol ná dáimh ann

Is fhearr dhuit an té nach bhfuil gaol ná dáimh agat leis ná a raibh de ghaolta ariamh agat. Níl aon duine sa tír nach bhfuil muintreach agamsa, ach ní thaobhóinn ceachtar acu lá an anó. Ba bheag an mhaith dhom é dhá dtaobhaínn féin

Deirimse leatsa nach bhfuil gaol ná dáimh acu le chéile. Tá dhá Dhónall i gCúige Uladh. Ní hé an duine céanna atá muid a rá chor ar bith

Ní cheapfadh aon duine beo go mbeadh gaol dáimhe ná dúchais ag an mbeirt le chéile. Tá P. lách spridiúil, ach maidir leis an gceann eile, is creagaire críochnaithe é

Go deimhin níl gaol dáimhe ná dúchais ag J. le duine ar bith eile dhá bhfuil istigh ar an mbaile sin. Amhais de speireadóirí uilig iad ach é féin. Níor rugadh aon duine ariamh ar an mbaile sin nach mbeadh anam duine air — cosúlacht

Níl aon mhaith dhuit a bheith ag caint mar sin. Níl gaol dáimhe ná dúchais ag an rud sin leis an scéal ar ball. Scéal ann féin é sin. Níl an government ná dream ar bith eile in ann tada a dhéanamh faoi sin, nó go ndéana na daoine fhéin é

Tá fear an airgid in ann é féin a dhaingniú isteach ina rogha áit. Ní comórtas ar bith do dhaoine dhona é

Tá tusa ag ceapadh go gcaithfear an dream seo amach go gairid. Bíodh ciall agat a dhuine chroí. 'Sé an chóir a bhfuil an government seo ag daighniú. Tá siad ag ligean an oiread airgid amach ar an tír agus go bhfuil gach duine ag maíochtáil leofa

Buaileann sé sin duine idir shúgradh is dáiríre — bíonn sé ag ligean air fhéin gur ag magadh a bhíos sé ach ní hea ach dháiríre

Tá a shúil sa meath chéanna anois le trí bliana ó buaileadh dairt air thuas ar an bportach. Ceann crua a bhí ann. Níor lig an té a chaith é, ná aon dhuine dhá chineál, tada as a láimh ariamh ach le gangaide. Dhún súil Ph. d'aon iarraidh. Chuaigh sí chun othrais. Chaith sé scaitheamh san easpaicil (ospidéal) léithe, ach dheamhan mórán maitheasa a rinne siad dó ansin ach gur fhuaraigh siad an phian air. Tá clúdach aige uirthi i gcónaí. Is maith an t-ádh atá air má bhíonn aon amharc aige aríst go brách inti. Dá leanadh sé amach mac Mh. fúithi thiocfadh sí daor air. Ach ní leanfadh. Tá sé ró-réchúiseach an duine bocht

Is deas iad do chuid dairteachaí. Nach gruáin de chlocha atá tú a chaitheamh. Ní spóirt ar bith an tsúil a bhaint as duine

Níl neart ag duine a dhul an bóthar acu, nach bhfuil cluiche acu amuigh roimhe lena dhalladh le dairteachaí agus le clocha. 'Siad na húdair iad. Is maith an tógáil atá sé a thabhairt orthu — gan smacht gan ceannús ceann

B'uafás iad na dairteacha a bhí ag dul amach thar an mullach agam. B'éigean dom imeacht ar mo chromada istigh faoin gclaí gur bhailigh mé suas an Ch. nó scuchaidís an cloigeann dom (díom). Chuile eallach i mbaile ach na diabhlánaigh sin. Tá marú duine orthu

Bheadh an scéal ceart go leor dá mbeifí taobh le dairteachaí a chaitheamh, ach seachain nár caitheadh clocha freisin. Ní thrustfainn A. Ní miste leis sin sa gcat mara é, ach duine eicínt a dhonú. Streille gáire a chuirfeas sé air fhéin ansin. Is olc na gnaithí atá ar dhream ar bith a thiocfas i gcleithiúnas a dhul ag déanamh spóirt san áit a mbeidh sé sin

Má bhíonn báirseach de bhean in t'éadan ó mhaidin go faoithin, b'fhearr go mór fada a dhul ag caitheamh dairteachaí leis an ngealaigh ná do shaol a chaitheamh ina bail. Tá caitheamh agus cáineadh ar an té a imeos uaithi. Bíonn sagairt ag cur dóibh agus mar sin, ach ní ag aon duine atá a fhios é ach ag an té atá in adhastar an anró é féin. Is gnaíúla go mór a fágáil ansin i dtigh tubaiste ná clann a thógáil ag éisteacht leis an ropaireacht sin i gcónaí. Mar cuimhnigh go bhfuil mise dhá rá leat, an ceann acu a thosaíos ar an gceird sin, go bhfuil sé de bheith uirthi gan éirí as dá dtugtaí an saol mór di

Ara beannacht Dé dhuit, ní raibh sa rud a bhí ann an uair sin ach caitheamh dairteacha le hais na gcogaí a bhíos ann anois. Daoine a dhul amach ar aghaidh a chéile le claimhí, le sleáchaí agus le tuaití. Ar ndóigh, dheamhan deichniúr a bheadh maraithe seachtain. Is mó an t-ár a dhéanfadh bomb amháin anois ná a dhéanfaidís i gcaitheamh a saoil. Seo é deireadh an domhain ach grásta Dé. 'Sé Cogadh an Domhain é: Cogadh na gCríoch a bhí tugtha síos sa targaireacht. Dheamhan ceo dhá raibh sa targaireacht nach bhfuil istigh. Fainic thusa nach bhfuil

Go dtuga Dia ciall duit! Caitheamh dairteachaí a bhí ansin … bhuel b'ionann is gurbh ea. Ach an t-achrann atá mise a rá; bhí dhá bhaile uileag amuigh. Ceann acu ar chaon taobh den alt siúd atá sa mbóthar taobh thiar d'Ard an Mh. Ba gheall le clocha sneachta iad na spallaí ag dul thart. Bhí mná agus gasúir freisin amuigh: chuile dhuine ó aois liath go leanbh ar na bailteachaí agus daigéad de chloch aige. Bhí muide ar an bhfoscadh tigh Gh. agus feiceáil againn ar fad air

Caitheamh dairteachaí a bhí ann arú aréir ar ghualainn na hoíche aréir. Ó stop! Bhí sé ina bhruithshléacht ceart. Ní bhfuair mé an oiread cuideachta ó rugadh mé. Bhí sé seo thoir ag sáraíocht agus ní thuigfeá focal sa gcéad uaidh le pislíní. Ní raibh duine sa teach nach ina éadan a bhí aréir. An C. scaití ag teacht leis, agus scaití ag cur ina aghaidh, lena splancadh tuilleadh. Grounds mhór atá ag an gC.

Ní raibh a dhul isteach sna póilíos fadó thar chaitheamh dairteachaí, i gcomórtas a dhul isteach iontu anois. Dhá mbeadh caraíochaí ar bith agat an uair sin — duine ar bith adéarfadh focal sa gcúirt duit — bhí leat. Ghlacfaí iontu thú gan stróbh ar bith (stró > stróbh i gcónaí i gcaint de bharr a bheith idir ghuthaí i gcónaí bunáite). Ach tá siad an-ghéar anois. Ní mór dhuit breacfhoghlaim mhór a bheith ort go nglacfaí thú. Nach iontu atá saint ag chuile dhuine anois!

Deir tú leis a chaith coraintín istigh anseo inniu. Níor tharraing sé anuas agam faoin mbealadh díreach ach bhí sé ag baint dairteachaí aige. Dhá gcloistheá an chaoi a raibh sé ag teacht timpeall ar an scéal. 'Leag mé bosca bealadh a bhí le a chur ar an gcarr inniu isteach ar chorr an drisiúir aréir. Níor fhága mé míor meacan den teach gan chuartú ar maidin agus chinn orm é a fháil. Dúirt B. nár chorraigh sí féin é. Agus níor goideadh é, mar 'sé sin an fáth, ní raibh aon duine istigh ó mhaidin ach tusa agus M. agus níor ghoid ceachtar agaibhse é.' Tá amhras aige orainn, ach ní abródh sé ina dhiaidh sin é. Fágfaidh mé thíos anois aige é san oíche amárach. Leagfaidh mé san áit chéanna ar chorr an drisiúir é agus mé ag imeacht ó chuairt

Nach dalba an bealach atá leis: ag imeacht mar sin ag béadán agus ag coiriúint ar a chomharsa, agus i gcónaí ag ullmhúchan achrainn. Dheamhan sástaíocht aige ann mura bhfeice sé daoine i mbroinnleachaí a chéile, agus ag troid agus ag achrann. Sin é a bhuac

Is dalba an aimsir í, agus gan cosúlacht claochmú ar bith air. Má mhaireann an sneachta seo i bhfad eile, beidh beithígh cniogtha, nuair nach féidir a ligean amach. Ach diabhal mé go bhfuil na daoine féin in anchaoi freisin

Is dalba an obair a rinneadh ansin. Ach ba orthu nach raibh an mhoill. Is beag a aireos daoine obair a dhéanamh, nuair a bheas chuile shórt ar a mian acu

Ní fhaca mé aon duine ariamh ba daille (/deʟ′ə/) ná é ag dul chuig an scoil. Chaith G. a dhúthracht leis, agus thugadh sé dual na droinne dhó chuile ré solais, ach má thugadh féin, ba aon mhaith amháin dó é

Tá na daoine sin suas anois chomh dall (dímheabhrach, aineolach) le amhas a chasfaí leat amuigh san áit a ndeachaigh sagart Sh. Th. Níl aon tsamhail eile acu ach iad

Tobac! An oiread agus a dhallfadh do shúil níl agam. Tá orm féin troscadh go maidin mura dtuga an duine gnaíúil seo thíos aon phíopa dhom

Níl an oiread agus a dhallfadh do shúil de phlúr sa teach mura dté duine eicínt ina coinne

Ní raibh a sheasamh agam ann ní b'fhaide. Bhí mé do mo dhalladh le sáile ann. Ach dar fia bhí freagairt ann. An-pholl iascaigh é dhá mbeadh acmhainn ag duine fuiríocht ann

Ní fhaca mise aon duine ariamh a bhfuil slám air mar atá air. Ní beo é gan creideamh a tharraingt anuas. Dhall na misinéaraí ceart é. Bíodh a fhios agat gur fear é muis nach bhfuil staidéarach ceart anois

Tá an carthanas sin sa mbuachaill sin — carthanas gan chaillteamas — féint a ndallfadh duine eicínt é

'Níor mhaith liom do bhris,' adeirim féin leis. 'Chreidim gur buaileadh an dallach dubh ort faoin gcruachín mhóna. Diabhal neart air. 'Sé J. F. an buachaill ag daoine simplí.' Spréach sé. Spréachann sé má chásaítear chor ar bith leis é, ní áirím a chásamh leis mar a rinne mise!

Nach lena aghaidh sin atá sí ann. Cén mhaith di a bheith ina bean leanna mura bhfuil sí in ann an dallach dubh a chur ar dhaoine. Sin é a gceird sin ar fad: thú a choinneáil ar strapa go gcaithe tú an chianóig dheiridh. Bóthar agus bata a thabhairt duit ansin. Is cóir adúirt an té adúirt é: "Agus a liachtaí teach ósta ar ól mé ariamh coróin ann; Agus nach dtabharfaidís dom lóistín na hoíche"

Muise chreidim gur dalladh púicín féin atá air, nó céard is léir dó fúithi le go bhfuil sé ag dul dhá pósadh? Más léir, tá faitíos orm nach léir d'aon duine eile é ar chaoi ar bith

Chuirfeá dalladh púicín ormsa anois, dá liginn duit, ach ní ligfidh. Faigh duine eicínt le dhul ag magadh faoi tharamsa

Chonaic mise bó thiar anseo ag N. Mh. Bhí an úth calctha aici. Chinn orthu aon deoir bhainne a fháil uaithi théis a ndíchill. Bhí fear beag ag obair anseo thoir ag C. — níl a fhios agam beirthe ná beo cérbh as é. Tháinig sé ag breathnú ar an mbó agus í cinnte ar C. agus ar chuile dhuine. Fuair sé ruainnín den wire beag sin a d'fheicfeá ar scloig na mbuidéil lemonade. Dhírigh sé amach é nó go raibh sé chomh díreach le dorú. Sháigh sé suas i chaon dallán den úth é i ndiaidh a chéile. Dheamhan cor na car a rinne sé lena láimh ach é a shá leis suas. B'iontas an chaoi a raibh sé in ann é a dhéanamh ach níorbh é a chéad uair é. Bhuel tháinig an bainne, gan bleán ar bith. Tháinig sé mar a bheadh Dia dhá rá leis. Bhí bleánach dhó (dhe) ar an talamh shular féadadh soitheach a fháil. Is diabhaltaí stuama a bhíos daoine thar a chéile

Bhí bó ansin thoir ar an aonach agus nuair a chuaigh siad dhá bleán, bhí an úth chomh rite lena bhfaca tú ariamh. Ach deoir féin ní raibh sí a thál ina dhiaidh sin. Chuaigh chuile dhuine di ach ba aon mhaith amháin é. Tháinig an fear seo — ceannaitheoir a bhí ann — agus chuaigh sé féin ag méirínteacht léithe. Chuir sé soipín tuí isteach sna dalláin aici, mar dhóigh dhe go raibh siad tachta … ach dheamhan tachtadh ná cuid de thachtadh. Ní ar na dalláin ná ar a cuid siniúchaí a bhí an diumar (marach, locht) chor ar bith. Fear sách simplí — bádóir as Conamara — a casadh timpeall ann sa deireadh agus é ar a ghlasmheisce. Ní thabharfá deich triuf air lena fheiceáil. Sách adhartha a bhí sé ag imeacht. D'fhiafraigh sé céard a bhí orthu, agus hinsíodh dó. Bhí an ceannaitheoir an uair seo in éadan na ndalláin aici. 'Lig do na dalláin,' adeir an bádóir. 'Tá na dalláin chomh freeáilte agus a bhíos mo pholláiríse agus an bád ag tabhairt leathbhord sa ngaoith thar an gCeann lá flichshneachta. Ach inseoidh mise dhaoibh céard a dhéanfas sibh. Stopainn an bhainne atá ar an mbó. Má tá bairille ann agus é lán uisce, ardaígí suas é ar áit ard eicínt. Tugaidh an bhó lena ais. Coinnígí ansin í. Scairdigí anuas an t-uisce as an mbairille de réir a chéile. Mura ndéana an bairille sin, líonaigí bairille eile, agus déanaigí an cleas céanna. Nach mairg gan galún taosctha an bháid agam, agus is gearr a bheinnse dhá cur ag tál.' Tugadh isteach i yard Sh. í. Tá a fhios agat an bairille ard siúd a raibh an teaip air a bhí thiar le balla. Thiomáil siad an bhó suas lena thaobh, agus chuir siad an teaip ag rith. Ligeadh chomh maith le trí bhuicéad uisce as. Ná raibh ann nár thosaigh an bhó ag tál an bhainne chomh briosc agus dhá mba as béal gloine a bheadh sé ag teacht. B'éigean buicéad a chur fúithi de léim. 'Anois,' adeir an bádóir 'ab iad na dalláin a bhí dúnta,' agus haway leis isteach i ndoras cúil Bh. gur chuir cáitheadh pórtair ar an smut aige féin. Cé a mb'fhearr é sin ná do wireínse ar ball?

Bhí bean as C. ansin thoir sa gcúirt agus í ag mionnú ar fhear. Ceist eicínt a chur an giúistís uirthi: 'Go deimhin a dhuine chóir,' adeir sí, 'tá sé sin chomh glan orm leis an sagart. Ní dheachaigh a shlat ní ba ghaire don dallán agam ná a chuaigh do shlatsa, bail ó Dhia ort.' Spréach an giúistís. Fhóbair gurb ise a chuirfí isteach agus ní hé an té a chiontaigh léithe

Tá an duine bocht ina dhallarán. Ní léir dhó an bhánshoilse — tada leis

Ara choinnigh muintir an Ch. sin thiar ar neamhchodladh mé ar feadh na hoíche aréir lena gcuid glaomaireachta. Tá a shliocht orm: tá mé in mo dhall dúda inniu. Airíonn siad na daoine go dona. Bhí lá den tsaol muis, agus ba bheag an ghlaomaireacht a bheadh acu sna bólaí seo, ach airíonn siad a raibh ar fónamh ann imithe anois

Tá an bainne spreagúil, ach ní hé a dhálta sin ag an tae é. Tá scodalach tae i siopaí ansin soir agus tá duine ar bith dhá bhfuil dhá ól leath-tholgtha. Ní hé an cúigiú scoth fhéin é

Tá an mac sách síodúil, ach níorbh é a dhálta sin ag an athair é an fhad is a mhair sé, go ndéana Dia trócaire air, mar sin féin. Ba mhór leis rud ar bith d'aon duine. Mura bhfeiceadh sé ach an míol buí ar do chuid talúna d'fhéachfadh sé lena dhíbirt, faitíos go n-éireodh leat é a mharú. Sin é an sórt duine a bhí ann

Is tú atá dícheallach bail ó Dhia ort, ní hé dálta daoine eile é. Is maith luath atá tú aníos ón gcladach agus an mhuintir s'againne faoin bpluid fós. Ach ba lá corr é an lá inné.

Ní fiú puintín bioráin an méid sin a dhéanamh as bealach, a dhuine chroí. Ar ndóigh más peaca é bheith buí, nach bhfuil na mílte damanta mar adeir an ceann eile